Ms dos operatsion tizimi

DOS ning ayrim buyruqlari
MS DOSning buyruqlari qamondalari ichki va tashqi qomandalarga bo`linadi. Ichki qomandalar command.com faylida mujassamlashgan bo’lsa, tashqi buyruqlar alohida-alohida fayl ko’rinishida bo’lib odatda DOS yoki WINDOWS katalogining COMMAND ichki katalogida joylashgan bo’ladi.Shu qomandalarni bir nechasini ko’rib o`tamiz.
DOS ning ichki buyruqlari.

BREAK	-kompyuter ishini to’xtatish
CD	-joriy diskni o’zgartirish yoki ko’rsatish
CLS	-ekranni tozalash
COPY	-fayllardan nusxa olish
CTTY	-msdos buyruqlari uchun kiritish chiqarish qurilmalarini o’zgartirish
DATE	-joriy kuni aniqlash yoki o’zgartirish
DEL	-fayllarni o`chirish
DIR	-joriy katalogdagi fayllar ro’yxatini ekranga chiqarish
ECNO	-buyruq faylidan axborot berish
EXIT	-command.com ishini tugallash
FOR	-takrorlash buyrugi
MD	-yangi katalog tuzish
REN	-fayl nomini o’zgartirish
RD	-katalogni o`chirish
SET	-o`zgaruvchini belgilash
TIME	-joriy vaqtni ko’rish yoki o’zgartirish
TYPE	-faylni ekranga chiqarish
VER	-msdos versiyasini ko’rsatish
VERIFY	-diskka yozish jarayonini tekshirish holatini o’rnatish yoki voz kechish
VOL	-formatlash jarayonida diskka qo`yilgan belgini ko’rish

DOS ning tashqi buyruqlari.

Attrib	-fayl holatini ko’rsatish yoki o’zgartirish
Basko’p	-fayllarning arxiv nusxalarini yaratish
Command	-MS DOS protsessorini ishga tushirish
diskcomp	-disklarni solishtirish
FORMAT	-disklarni formatlash
GRAPHICS	-ekrandagi tasvir nusxasini bosmaga tayorlash
HELP	-DOS buyruqlari haqida ma‘lumot olish
MIRROR	-fayllarni o`chirishni nazorat qilish
SYS	-tizim fayllarini ishga tushirish
UNDELETE	-o`chirilgan fayllarni tiklash
UNFORMAT	-formatlangan diskni qayta tiklash

Yuqorida yozilgan komandalardan foydalanishga bir necha misollar keltiramiz.
Matnli faylni tashkil etish uchuncopy con komandasi kiritiladi va fayl satrlari klaviaturadan kiritiladi.
Har bir satr [Enter] bilan tugatiladi. Oxirgi satr esa yozilgandan keyin, [F6], [Enter] bilan matn xotiraga olinadi va matn terish tugatiladi. Natijada ekranda quyidagi javob chiqadi:
1 file (S) copied (1 ta fayl nusxasi ko`chirildi) va diskda faylning nomi hosil bo’ladi. Masalan:copy con uqish.txt -joriy katalogda o`qish.txt fayli hosil bo’ladi.
Faylni doimiy xotiradan uchirish uchun del (delete-uchirish) komandasi quyidagi formatda beriladi. del [Disk:][Yo’l\][Faylning nomi] faylning nomida “*”, “?” belgilardan foydalanish mumkin.
Masalan agar katalogning barcha fayllarini o`chirmoqchi bo’lsangiz,del*.*komandasi kiritiladi. Kompyuter bunga quyidagicha javob beradi:
Are you sure (Y/N)? (Ishonchingiz komilmi?)
Fayllarni o`chirish uchun, “Y” kiritiladi, aks holda “N” kiritiladi. “del 12.txt” komandasini kiritsak, joriy katalogdagi 12.txt fayli o`chiriladi.
Faylni qayta nomlash komandasi ren (“rename”-qayta nomlash). U quyidagicha yoziladi:
ren [Disk:][Yo’l\] Faylning nomi faylning yangi nomi.
Masalan: ren plan1.doc plan1.txt-bu komanda joriy katalogdagi plan1.doc faylning nomini plan1.txt nomiga o’zgartiradi.