Muhammad al-xorazimiy nomidagi toshkent axborot texnalogiyalr universiteti

Mikroprotsessor Registrlari:
1-rasm (Mikroprotsessor)
Umr Registri (Program Counter): Umr registri protsessorning qaysi instruksiyani o'qiyotganini saqlaydi. Bu, bajarilayotgan keyingi instruksiyani aniqlashda yordam beradi.
Holat Registrlari (Status Registers): Holat registrlari, protsessorning hozirgi holati va boshqa amaldagi ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi. Masalan, uning faolligi, qandayda yoki nima uchun to'xtatildigi va boshqa kritik ma'lumotlar.
O'girish Registrlari (Input Registers): Bu registrlar, protsessorga kirish ma'lumotlarini saqlash uchun ishlatiladi. Ular bitta instruksiyaga berilgan ma'lumotni o'qib olish uchun ishlatiladi.
Chiqish Registrlari (Output Registers): Chiqish registrlari, protsessordan chiqish ma'lumotlarini saqlash uchun ishlatiladi. Ular bitta instruksiyadan chiqadigan ma'lumotni saqlaydilar.
O'zgaruvchanlar (General-Purpose Registers): Bu registrlar umumiy ma'lumotlar va hisob-kitob amallar uchun ishlatiladi. Ular ko'p foydalaniladigan va umumiy ma'lumotlarni saqlash uchun mo'ljallangan.

Mikroprotsessorlar va ularning registrlari, kompyuter arxitekturasi va maxsus talablar asosida foydalanish mumkin. Bu esa ularning har biri uchun xususiy bo'lgan ma'lumotlarni saqlash, o'qish va boshqa amallarni bajarishni osonlashtiradi.
Markaziy mikroprotsessor (CPU), kompyuter tizimining asosiy qismlaridan biri va barcha amalga oshirish va hisoblash jarayonlarini boshqaruvchi qurilma. Uning asosiy vazifalari quyidagilardir:
Barcha amalga oshirish:
O'qish va Yozish (Fetch and Decode): CPU, operativ xotira yoki boshqa o'zgaruvchilarda saqlangan kompyuter dasturlarini o'qiydi. Uning birinchi qadamida, umr registridan keyingi instruksiya olinadi. Keyin, instruksiyani o'qib, uning ma'nolisini tushiradi.
Bajarish (Execute): Tushirilgan instruksiya, CPU tomonidan bajariladi. Bunda, o'zgaruvchanlar (registers) va xotiralar ishlatiladi.