Muhammad Al-Xorazmiy nomida Toshkent Axborot texnologiyalari universiteti Mustaqil ish Mavzu: Elektromagnit maydon energiyasi va quvvati. Energiya balansi. Poytning teoremasi (15variant) Bajardi: Cho’liyev Isomiddin

Foydalanilgan Adabiyot va manbaalar
1.ОСНОВНЫЕ ЗАКОНЫ ТЕОРИИ ЭЛЕКТРОМАГНИТНОГО ПОЛЯ (А.Н. Шибков ) Учебное пособие
2.https://studfile.net/preview/1789533/page:12/https://bstudy.net/816703/informatika/polya_elementarnyh_izluchateley_blizhnyaya_dalnyaya_zony


Muhammad Al-Xorazmiy nomida Toshkent Axborot texnologiyalari universiteti
Mustaqil ish

Mavzu: Kvazistatsionar rezonatorlar (14variant)

Bajardi: Cho’liyev Isomiddin

Reja:
1. Rezonator

2. Magnetron tipidagi resonator
3. Kvazistatsionar rezonator
4. Xulosa
5. Foydalanilgan adabiyot va manbaalar.

Rezonator
Rezonator - tebranish energiyasining to'planishi harakatlantiruvchi kuch bilan rezonans tufayli sodir bo'ladigan tebranish tizimi[1]. Odatda, rezonatorlar rezonans chastotalarining diskret to'plamiga ega.
Muhandislikda odatda elektromagnit yoki mexanik miqdorlarda tebranishlarga ega bo'lgan rezonatorlar mavjud. Rezonatorning dizayni uning rezonans chastotalariga juda bog'liq.
Mexanik rezonatorlarni ikkita shartli guruhga bo'lish mumkin:

• 
  Saqlash rezonatori.
  
• 
  Tezkor rezonator.
  

Saqlash rezonatori
Bunday rezonatorning o'ziga xos xususiyati - tabiiy tebranishlar chastotasining pasayishi tufayli tashqi ta'sir energiyasining to'planishi. Matematik nuqtai nazardan, tebranish chastotasi bezovta qiluvchi kuchning tebranish chastotasidan qat'iy katta bo'lgan har qanday rezonator kümülatif hisoblanadi. Swings klassik misoldir. Chiqish quvvatining kuchayishi bezovta qiluvchi kuchning bir nechta tebranishlari kuchlarining qo'shilishi tufayli yuzaga keladi.
Tezkor resonator
«Bir zumda harakat» deganda rezonatorning tebranish davrining bir davrini bezovta qiluvchi kuchning tebranish davridan oshmaydigan vaqtga yakunlash tushuniladi. Bunday rezonatorga Helmgolts rezonatorini misol qilib keltirish mumkin. Bunday rezonatorlarda kuchayish quyidagi sabablarga ko'ra yuzaga kelishi mumkin:

• 
  kirishdagi rezonans chastotasi kuchining vaqt o'zgarishi, ya'ni rezonatorning kirishida silliq o'zgarib turadi, signalning davomiyligini qisqartirish orqali quvvat chiqishda oshishi mumkin;
  
• 
  boshqa (rezonanssiz) chastotalarning energiyani yutish. Bu effekt qo'shiqchilar tomonidan jarangdor kuylash amaliyotida qo'llaniladi;
  
• 
  Atrofdagi makonning issiqlik harakatining yutilishi.
  

Bir lahzali rezonatorlar 45 dB (10 000 marta) gacha kuchga ega bo'lishi mumkin.
Bunday rezonatorlarda elektr va magnit maydonlari fazoviy ravishda ajratiladi. Bu xususiyat rezonatorning induktiv va sig'imli hududlarini ajratib ko'rsatish imkonini beradi. Ushbu turdagi rezonatorning vakili toroidal rezonator bo'lib, u, xususan, klistronlarda qo'llaniladi.
Rezonatorning geometriyasi rasmda ko'rsatilgan. 1.17, bunda uning o'lchamlari quyidagi shartlarga javob beradi:



Elektr maydoni H rezonatorning markazida, magnit maydoni esa toroidal qismida lokalizatsiya qilingan.
Tebranishlarning asosiy turi uchun rezonatorning chiziqli o'lchamlari to'lqin uzunligidan ancha kichikdir, shuning uchun Ce Le ekvivalent sig'imlari va indüktanslarini hisoblash doimiy maydonlar uchun (kvazi-statsionar printsip) kabi amalga oshirilishi mumkin.
Rezonatorning ichki silindrsimon hududining ekvivalent sig'imi.

va toroidal qismning induktivligi

Bu yerdagi magnit oqimi :

I - magnit oqim bilan qoplangan tok;
S - toroidal qismning ko'ndalang kesimi maydoni
O'zboshimchalik bilan konsentrik kontur uchun, Amper qonuniga muvofiq ya'ni:
, shuning uchun
Shunda magnit oqimi:

Induktivlik:

Rezonatorning rezonans chastotasi:

Rezonatorni sozlash uchun induktiv va sig'imli usullar qo'llaniladi.

Induktiv sozlash usuli toroidning yon yuzasida vintlar yordamida amalga oshiriladi, r₂ radiusining pasayishi rezonans chastotasining oshishi bilan birga keladi (1.18-rasm, a). Induktiv sozlashning ikkinchi varianti metall pichoqlar yordamida ularning rezonator o'qiga nisbatan yo'nalishini o'zgartirish orqali amalga oshiriladi.
Kapasitiv qayta qurish usuli diafragmani deformatsiya qilish yoki silindrni siljitish orqali sig'imli bo'shliqning kengligini o'zgartirishdan iborat (1.18-rasm, b). Sozlash diapazoni rezonans chastotasi qiymatining (10...20)% ni tashkil qiladi.
Konkav rezonatorlar konveks rezonatorlarga qaraganda pastroq sifat omiliga ega, chunki devorlarning sirt maydoni oshadi.
Ko'rib chiqilayotgan rezonator turi reflektorda qo'llaniladi klystrons, bu erda sig'imli qism panjara dizayniga ega. Rezonator zichlikda modulyatsiyalangan elektron nur tomonidan qo'zg'atiladi. Elektron oqimi kinetik energiyaning bir qismini berib, siljish oqimlarini keltirib chiqaradi.