Islomdagi ilk bo’linish
|
Islomdagi bo‘linishlarning birlamchi zamini Muhammad (s.a.v.) vafotlaridan boshlangan edi. Chunki musulmon jamoasiga endi kim boshchilik qiladi, degan masalada barchaning fikri bir xil emasdi. Bunga sabab musulmonlarning marhum yo‘lboshchisi tomonidan jamoaga keyingi rahbar kim bo‘lishi ochiq-oydin ko‘rsatilmaganida edi. Ammo Payg‘ambarga “Xalifa” (o‘rinbosar) bo‘lishga sahobiy Abu Bakr Siddiq uchun alohida “ishora” bo‘lgani manbalarda qayd etilgan. Payg‘ambar alayhis-salom vafotlari arafasida Abu Bakr Siddiqning namozda musulmonlarga imomlik vazifasini o‘tab berishga bergan ko‘rsatmalari yirik sahobiylar tomonidan mazkur “ishora” sifatida qabul qilingan edi. Ali tarafdorlari „shia“ nomini olib, Islomda birinchi boʻlinishni boshlab berdilar. Uchinchi xalifa Usmon aynan shu boʻlinishning qurboni sifatida jon taslim qildi. Ikki taraf — sunniylik va shialik oʻrtasidagi kurash asnosida xorijiylar deb atalgan uchinchi yoʻnalish ham paydo boʻldi. Ammo Islom tarixi uzra sunniylik asosiy yoʻnalish boʻlib keldi. Hozirgu kunda ham sunniylar musulmonlarning mutlaq koʻpchiligi (93 %)ni tashkil etadi. Birdan-bir davlat — Eronda shialik rasmiy diniy yoʻnalish sifatida qabul qilingan. Iroq, Livan, Shimoliy Yaman, Ozarbayjon va Afgʻonistonda shialarning yirik jamoalari mavjud.
|
3-topshiriq.Sunniylik mazhabiga doir jadvalni to'ldiring
Mazhablar
|
Asoschisi
|
Tarqalgan hududlari
|
Yo'nalishning maqsadi
|
Hanafiylik
|
al-Imom al-A’zam Abu Hanifa an-Nu’mon ibn Sobit al-Kufiy
|
O’zbekiston, Shimoliy Kavkaz,
Hindiston, Xitoy,
Markaziy Osiyo
|
|
Molikiylik
|
Molik ibn Anas ibn Molik ibn Abi Omir al-Asbahiydir
|
Misr, Sudan, Liviya, Tunis, Jazoir, Marokash, Mavritaniya, Kuvayt, Bahraynda
|
|
Shofeiylik
|
Abu Abdulloh Muhammad ibn Idris ibn Abbos ibn Usmon ibn Shofi’ al-Hoshimiy al-Muttalibiy
|
Suriya ,Misr, Sharqiy Afrila, Indoneziya, Shimoliy Kavkaz
|
|
Hanbaliylik
|
Abu Abdulloh Ahmad ibn Hanbal ibn Hilol ibn Asad ash-Shayboniy
|
Sau-diyArabiston,
Falastin,
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
