Mundarija бет Kirish

OQOVA SUVLARNI TOZALASH USULLARI VA QURILMALARI

Oqova suvlar - bu kundalik hayotda va ishlab chiqarish korxonalarida foydalanish oqibatida ifloslangan suvlardir. L.A. Kulskiy taklif etgan turkumlashga ko’ra oqova suvlar o’z tarkibida qancha qo’shimchalar borligiga qarab 4 guruhga bo’linadi:

1. 
   Tarkibida zarrachalarning o’lchami 10^-5-10^-4 sm va undan kattaroq keladigan, erimaydigan qo’shimchalari bor oqova suvlar.
   
2. 
   Tarkibida juda mayda 10^-7-10^-5 sm erimaydigan qo’shimchalari bo’ladigan oqova suvlar.
   
3. 
   Tarkibida eruvchan organik moddalar bo’ladigan oqova suvlar.
   
4. 
   Tarkibida eruvchan anorganik moddalar bo’ladigan oqova suvlar (elektrolitlar).
   

Oqova suvlarni tozalash uchun quyidagi usullardan foydalaniladi:

1. 
   Qattiq moddalarni ajratib olish yo’li bilan tozalash usuli yoki mexanikusul.
   
2. 
   Fizik-kimyoviy tozalash usuli.
   
3. 
   Kimyoviy tozalash usuli.
   
4. 
   Biologik tozalash usuli.
   

Tozalash usullarini qaysi biridan foydalanish maqbul ekanini tanlab olishdan avval oqova suv tahlil qilinadi: bunda suv tarkibidagi muallaq moddalar miqdori, uning tiniqligi va loyqaligi aniqlab olinadi.
Oqova suvlar mexanik usulda tozalanganda ular tarkibidagi suvda erimaydigan mexanik aralashmalar, qattiq loysimon moddalar suvdan ajratib tozalanadi. Ushbu tozalash usulida tozalash qurilmalari sifatida filtrlar,
tindirgichlar, neftushlagichlar, qumushlagichlar va turli xil to’rlardan foydalaniladi.
Filtrlash usuli oqova suvlardagi mayda dispers qattiq yoki suyuq holdagi moddalarni ajratish uchun qo’llaniladi. Ularni tindirish usuli ilan tozalash qiyin. Ajratish teshik to’siqlar yordamida olib boriladi.
To’siqlar suyuqlikni o’tkazib, dispers fazani ushlab qoladi. Jarayon suv ustunini gidrostatik bosimi ta‟sirida boradi, ya‟ni to’sik ustidagi yuqori bosim yoki to’siqdan keyingi vakuum bo’lishi lozim.
Oqova suvlarni tozalashda quyidagi texnologik jarayonlardan foydalaniladi. 1.1-rasmda oqava suvni tozalashning texnologik sxemasi va tozalanayotgan oqimlarning parametrlarini bosqima-bosqich nazorat qilish keltirilgan [10].