Mundarija: Kirish Asosiy qism

Kompressor usulida ishlatish tavsifi

Neft qudug’ini kompressor usulida ishlatishda favvoralanish sun’iy hosil

qilinadi.Bu ikkala usulning bir-biridan farki sho’qi, favvora usulida energiya
manbayi qatlamdan kelaetgan gaz hisoblansa, kompressor usulida ishlatishda
suyuqlikni quduqdan ko’tarib olish yuqoridan kompressor yordamida xaydalayotgan sikilgan havo yoki gaz energiyasi hisobiga amalga oshiriladi.Agar quduqka siqilgan havo xaydalsa, bu qurilma erlift (yoki havo ko’targich) yoki sikilgan gaz xaydalsa gazlift (yoki gaz ko’targich) deb ataladi. Kompressor usulining asosiy afzallik tomonlari:
1. Jixozlar tuzilishining oddiyligi; Quduqka murakkab jixozlar tushirilmaydi
balki tez echiladigan mexanizmlar tushiriladi. 2.Barcha jixozlarning er yuzasida joylashtirilishi: 3.Ko’p miqdorda suyuqlik olish mumkunligi;
4.Quduq debitini boshqarishning oddiyligi. 5. Ishlatish jarayonida tiqin hosil bo’lishini oldini olish mumkinligi. 6. Quduqda ajralib chiqayotgan gazlar suyuqlikning okishiga yordam qiladi. Kompressor usulining afzallik tomonlari bilan bir qatorda kamchiliklari ham mavjud.
1) Kutargich va kompessor – quduq tizimining foydali ish koeffisienti
kichikligi, dinamik satx kichik bulganda 5% dan oshmasligi kerak;
2) Quvurning ko’p ishlatilishi, ayniksa tiqin hosil bo’lishi mumkun bo’lgan quduqlar uchun. 3)Kimmat baxo kompressor stansiyalarining kurilishi.
Amaliyot shuni ko’rsatadiki kompressor usulida ishlatish uchun bir
quduqni jixozlash uchun ketgan xarajat nasos quduqlarini jixozlash uchun ketgan xarajatdan 3-4 marta ortik bo’ladi. Quduq debiti pasayishi bilan 1tn neft qazib olish uchunenergiya sarfi ko’payadi. Shuning uchun past debitli quduqlarni kompressor usulida ishlatish yaxshi samara bermaydi.
Kompressor ko’targichi yordamida qazib olinayotgan suyuqlik miqdori
unga xaydalaetgan ishchi agent miqdoriga bog’liq bo’ladi.Bu bog’liqlik ko’taruvchi kuvirlar tizmasining tushirilish cho’qirligi ko’taruvchi kuvir diametri vaquduqdan chiqishdagi karshi bosimlar ta’sirida ham o’zgarishi mumkin.SHu bilan birgalikda bir qancha ko’rsatkichlar ham ta’sir qiladi.Bularga neft qatlamining maxsuldorligi, ko’tariluvchi suyuqlik qovushqoqligi va zichligi quduqda ajralib chiqayotgan gaz miqdori va boshqalar. Bu ko’rsatkichlarning xilma xilligi kerak bo’lgan ishchi
agent miqdorini nazariy aniqlashni kiyinlashtiradi. Ko’p sonli mualliflarning kompressor ko’targichlarining hisobi va nazariyasi ustida ishlashi yaxshi natija bermadi. Bu yo’nalishda ulug ishlardan V.S.Melikovning o’tkazgan eksprementlari, A.P.Krыlovning empirik hisoblari, V.GBagdasarovning ergazlift nazariyasi hisobi va amaliyoti bo’yicha olib brogan ishlarini hisoblash mumkin. Tekshirishlar natijasida gaz ko’targichlarini hisoblash
uchun anik formula topilmagan bo’lsada rasional ko’targichlarni loyixalashda
foydalanish uchun bir qator prinsipial ko’rsatmalar o’rnatilgan. Bu ko’rsatmalar quyidagilar: 1)Suyuqlikni ko’tarish uchun ishchi agent miqdorini to’g’ri tanlash xar-bir quduq uchun debitning ishchi agent miqdoriga bog’liqlik egri chizig’ini hosil qilib tajriba usulida aniklash.
2)Taxmin qilingan quduq debitiga qarab ko’taruvchi quvir diametiri
tanlanadi. 3)Kompressor quvurini botirilish cho’qurligini iloji boricha oshirish, bu ko’taruvchi quvur f.i.k.ning yuqori bo’lishini ta’minlash.