Mundarija: Kirish Asosiy qism

Quduqlarni chuqurlik nasoslari yordamida ishlatish

Hozirgi davrda mavjud neft quduqlarning 80% da ortig’I chuqurlik nasosi usulidaishlatildi. Bu turdagi nasoslar 3000m va undan chuqurroq bo’lgan quduqlardan bir necha kilogramdan yuzlab tonnagacha mahsulot olishni ta’minlaydi. Chuqurlik nasosi uskunalari quyidagi ko’rsatgichlarga qarab tasniflanadi.
1. Chuqurlik nasosini ishga tushirish uchun yuqoridan energiya berishi usuliga qarab. 2. Chuqurlik nasosi va butun uskunaning ishlash prinsipi va konstruktiv xususiyatiga qarab. Amaliyotda quyidagi turdagi chuqurlik nasoslari uskunalari uchraydi: 1.Shtangaliuskunalar. Shtangali nasos qurilmalarida quduqka cho’qurlik nasosi tushirilgan bo’lib, yer yuzasiga joylashtirilgan dvigatel xarakatni nasos shtangalari tizmasi yordamida uzatadi, suyuqlikni yer yuzasiga chiqarish uchun shtangali cho’qurlik nasoslari qo’llaniladi. Bu uskunalarning balansirli va balansirsiz turlari mavjud. Balansirli uskunalar mexanik va gidravlik harakatda bo’lishi mumkin. Bu uskunalarda odatdagi va quvursimon shtangalar ishlatiladi. 2. Shtangasiz chuqurlik uskunalari. SHtangasiz nasos qurilmasi, unda nasos dvigatel bilan birgalikda tushirilib, ular bir butun agregat hisoblanadi. Agregat quduqka nasos quvurlari o’rdamida tushirilib, nasos shtangasi ishlatilmaydi. Bu usulda qo’llaniladigan nasoslarni shtangasiz cho’kma nasoslar deb ataladi. Shtangasiz cho’kma nasoslar o’z navbatida
a) cho’ktirma markazdan qochma elektr nasoslar.
b) Gidravlik va elektr yurutkichli cho’ktirma porshenli nasoslar.
v) maxsus vibratsion ,menbranali va elektromagnitli nasoslarga bo’linadi.
3. Bir necha chuqurlik nasos uskunalarini ishga tushurish uchun bir divigatelli guruhli yuritgichlar. Shtangali chuqurlik nasosi uskunasining ishlash prinsipi 3-rasmda ko’rsatilgan bo’lib bu nasoslar tebratma dastgohdagi yurutgich ishi ta’sirida krivoship mexanizimning aylanma ilgarilanma harakati natijasida balansir orqali shtangalar kalonnasi nasos nasos plunjerini harakatg keltiradi. Jaxon neft sanoatida neft qazib olish usullaridan eng keng tarqalgani quduqdan neftni shtangali cho’qurlik nasoslari yordamida kazib olish usulidir. Neft qatlamiga kazilgan quduqlar, kazish tugatilgandan birdaniga nasos usulida ishlatib boshlanadi. Neft sanoatida umumiy kazib olingan neftning 25 %i shtangali nasos qurilmasi yordamida kazib olinadi. Quduqni shtangali nasos qurilmasi bilan ishlatishning keng tarkalishiga sabab, uning tuzilishining oddiyligi, unga xizmat ko’rsatishning osonligi va
iktisodiy tomondan kam xarajatliligidadir. Bunday qurilma yordamida Ø 146 mm bo’lgan ishlatish quvurlari tushirilgan quduqladan bir sutkada 1 tn dan 500 tn gacha suyuqlik kazib olish mumkin. Shtangali nasos qurilmasi tarixi.