Mundarija Kirish I. Nazariy qism

Yonish issiqligi, kkal/mol

• 
  suyuqlik 173,65
  
• 
  gazsimon 177.40
  

Metanolning zichligi va yopishqoqligi harorat oshishi bilan quyidagi tarzda kamayadi:

Harorat, °C -40 -20 0 20 40 60

Zichlik, g/sm³ 0,8470 0,8290 0,8100 0,7915 0,7740 0,7555
Yopishqoqlik, mPa∙s 1,750 1,160 0,817 0,597 0,450 0,350

Standart sharoitlarda metanol ahamiyatsiz bug' bosimiga ega. Harorat ko'tarilgach, bug' bosimi keskin ko'tariladi. Shunday qilib, haroratning 10dan 60 °C gacha ko'tarilishi bilan to'yingan bug' bosimi 54,1 dan 629,8 mm.sim.ust gacha va uglevodorodlar 100 °Cda 2640 mm.sim.ust gacha ko'tariladi. U suv bug'ini, karbonat angidridni va boshqa ba'zi moddalarni yaxshi o'zlashtiradi.

Metanolning ma'lum gazlar va bug'larning ko'pini yaxshi eritish qobiliyatini ta'kidlash kerak. Shunday qilib, standart sharoitda geliy, neon, argon, kislorodning metanolda eruvchanligi ularning aseton, benzol, etil spirti, siklogeksan va boshqalarda eruvchanligidan yuqori bo'ladi.Metanol suv bilan suyultirilganda bu barcha gazlarning eruvchanligi pasayadi. Gazlarning yuqori eruvchanligi sanoat amaliyotida keng qo'llaniladi, metanol va uning eritmalaridan texnologik gazlardan aralashmalarni olish uchun absorber sifatida ishlatiladi [12].
Boshqa moddalar bilan aralashtirilgan metanol eritmalarining xossalari sof metil spirtining xossalaridan sezilarli darajada farq qiladi. Metanol-suv tizimining xususiyatlarining o'zgarishini ko'rib chiqish qiziq. Metanolning suvli eritmalarining qaynash nuqtasi tabiiy ravishda suv konsentratsiyasi va bosimi ortishi bilan ortadi. Eritmalarning qattiqlashuv harorati metanol kontsentratsiyasining ortishi bilan kamayadi: 40% CH₃OH tarkibida -54 ° C va 95% CH₃OH da -132 ° C.
Suvli metanol eritmalarining zichligi haroratning pasayishi bilan ortadi va o'lchangan haroratda suvning zichligidan spirtning zichligiga qadar metanol kontsentratsiyasining ortishi bilan deyarli bir xilda kamayadi. Barcha o'rganilgan haroratlarda yopishqoqlikning metanol kontsentratsiyasiga bog'liqligi CH₃OH tarkibida maksimal 40% ni tashkil qiladi. Maksimal nuqtada eritmaning viskozitesi sof metanolning yopishqoqligidan kattaroqdir.
Metanol har tomonlama ko'p miqdordagi organik birikmalar bilan aralashib ketadi. Ularning ko'pchiligi bilan u azeotrop aralashmalarni hosil qiladi - tarkibi va qaynash nuqtasini o'zgartirmasdan, ya'ni ajratmasdan distillangan eritmalar. Bugungi kunga kelib, 100 dan ortiq moddalar ma'lum, ular orasida odatda xom metanolda mavjud bo'lgan birikmalar mavjud. Ushbu moddalarga, masalan, aseton, metil asetat, metil etil keton, metil propionat va boshqalar kiradi. Shuni ta'kidlash kerakki, metil etil keton, metil propionat, propil format, izobutil format va boshqa bir qator birikmalarni o'z ichiga olgan azeotrop aralashmalarning qaynash nuqtasi sof metanolnikiga yaqin (62 - 64,6 ° C).
Metanol alkil va gidroksil guruhlari mavjudligi sababli juda zaif asos va undan ham zaif kislotaning xususiyatlarini birlashtiradi. Metanol katalizator ishtirokida kislorod bilan oksidlanganda formaldegid hosil bo'ladi:

CH₃OH + 0,5SO₂ ↔ NSNO + H₂O

Ush reaktsiyalar plastik massa ishlab chiqarish chiqarishda ko'rgan formaldegid ishlab chiqarish chiqarish uchun sanoatda keng ko'rgan usulning asosidir . metall ishqorlar ta'sirida metanol gidroksil guruhning vodorodi spirtli ichimliklar hosil bo'lishi bilan olinadi.

2CH₃OH + 2Na → 2CH₃ONa + 2H₂

faqat suv bo’lmasligi kerak.

CH₃ONa + H₂O → CH₃OH + NaOH

Ammiak bilan metanol metilaminlarni hosil qiladi:

CH₃OH + NH₃ → CH₃NH₂ + H₂O

CH₃OH + CH₃NH₂ → (CH₃)₂NH₂ + H₂O
CH₃OH + (CH₃)₂NH₂ → (CH₃)₃NH₂ + H₂O

Bu reaksiyalar bug’ yozdamida katalizatorlarda ishtirokida 370-400°C va yuqori haroratda boradi.

Yuqori haroratlarda katalizatorda suvsizlanish natijasida dimetil efirni hosil qiladi:

2CH₃OH → (CH₃)₂O + H₂O

Metanol va mineral kislota reaksiyaga kirishganda, efirlar hosil bo'ladi. Bu jarayon esterifikatsiya deb nomlanadi va u sanoat olish uchun amaliyotida turli metil efirlarni - metilxloridlar, metil bromidlar, metil nitratlar, metil sulfatlar va boshqalarni olish uchun keng qo'llaniladi:

CH₃OH + H₂SO₄ → CH₃SO₃OH + H₂O

Organik nordon metanol bilan reaksiyaga kirishib, efirlarni hosil qiladi:

CH₃OH + CH₃COOH → CH₃COOSH₃ + H₂O