Mundarija kirish mavzu

Select name as Name_ talaba, 2* stipend AS yangi St 
Name_ talaba 
yangi St 
Ivanov
150 
Petrov
200 
Xuddi shuningdek biz ustun nomlarini ham o`zgartirishimiz mumkin. 
EXITS operatori
SQLda ishlatiladigan EXITS operatori mantiqiy ifoda kabi rost va 
yolg`on qiymatlar qabul qiladi. Bu operator argument sifatida qism 
so`rovlarini ishlatadi. Agar qism so`rov birorta qiymati rost, aks holda 
yolg`on bo`lishi mumkin. Misol uchun imtixonlar jadvalidan hech 
bo`lmaganda talaba haqidagi ma‟lumotni olgan talaba haqidagi 

---

59 
ma‟lumotni chiqarish uchun quyidagi so`rov yoziladi.
Select distinct student_ID From exam_marks A where Exits (select 
* from EXAM-MARKS B) where mark<3 and B Student_ID= A 
student_ID; 
Ma`lumotlar bazasi jadvallardan tashkil topadi. Jadvallar alohida fayl 
ko„rinishida yoki birorta faylni bo„lagi bo„lishi mumkin. 
Ma‟lumki Select operatori yordamida virtual jadvallar yaratish, 
Ya‟ni vaqtinchalik jadvallar yaratish mumkin. Bunday jadvallar 
vaqtinchalik bo„lib, yaratgan foydalanuvchi o„zi undan foydalanishi 
mumkin. 
Tasavurlar ham vaqtinchalik jadvallar bo„lib, ular ko`p 
foydalanuvchilar murojat qilishi mumkin va u ma‟lumot bazasidan 
majburan olib tashlanguncha mavjud bo„ladi.
Tasavurlar MB oddiy jadvallariga o„xshash bo„lib, ma‟lumotlar 
saqlovchi fizik ob‟ekt hisoblanmaydi. Tasavurlarda ma‟lumotlar 
jadvallardan tanlab olinadi. Tasavurlar foydalanuvchilardan jadvallarni 
ba‟zi ustunlarini yashirish uchun yoki ko„pincha foydalanuvchiga 
kerakli bo„lgan bir nechta jadvaldan bitta yaratish kerak bo„ladi. Misol 
sifatida 3 ta jadvaldan tashkil topgan oddiy ma‟lumot bazasini qarab 
chiqildi. 
Tovarlar ( ID -tovar , nomi, narxi, tavsifi) 
Mijozlar(ID - mijoz, ismi, manzili, telefon) 
Sotish(ID- tovar,soni, mijoz) 
Tashkil qilish nuqtai nazaridan bu ma‟lumot bazasi yomon 
loyihalanmagan. Lekin ba‟zi masalarni yechishda foydalanuvchini
mijoz va tovar identifikatorlari qiziqtirmaydi. Aniqroq aytganada unga 
bitta jadval kerak bo„ladi. Masalan bu jadval “sotish_taxlili (tovar, 
soni,bag„osi, narxi, mijoz)”. Bu jadvalni berilgan uchta jadvaldan 
quyidagi so„rov yordamida hosil qilish mumkin.