Muskulli qisqarish biofizikasi 304 – guruh talabasi Ismoilov Muhammadjon Reja

Tinch holatda ko‘prikcha energiyani o‘zida to‘playdi, lekin aktin tolasi bilan birika olmaydi
ular o‘rtasida joylashgan troponin oqsil globulasi bilan birikkan tropomiozin oqsil molekulasi ipi bunga xalaqit beradi
Muskul faollashadi
Mioplazmada erkin Ca+2
ortadi
Troponin + Ca =
Konformatsiya o’zgaradi
tropomiozin oqsil ipini surib, faol markazni ishga tushiradi
Bu esa ko‘ndalang ko‘prikchalarning aktin tolasi bilan birikishiga imkoniyat tug‘diradi
Birikish natijasida ko‘prikchaning konformatsiyasi keskin o‘zgaradi, uning boshchasi ma’lum burchak ostida egiladi, natijada aktin tolasi 20 nm masofaga suriladi. Bu jarayon uchun sarflangan energiya fosforlangan aktomiozin tarkibidagi makroergik fosfat bog‘lanish hisobiga ta’minlanadi. ATF-aza faolligiga ega bo‘lgan aktomiozin makroergik fosfatlar parchalanishini ta’minlaydi.
Muskul hujayrasi plazmatik membranasida joylashgan potensialga bog‘liq Ca2+ ion kanallari orqali Ca2+ ionining hujayra ichiga kirib kelishi ta’sirida sarkoplazmatik retikulum membranasining faollanishi undagi Ca2+-kanallarining ochilishiga va konsentratsion gradient buyicha Ca2+ ionining aktin va miozin tolalar atrofiga chiqishiga olib keladi. (Qisqarish jarayoni amalga oshishida ishtirok etgan Sa2+ ionlari muskul tolasi tinch holatida xujayra sarkoplazmatik retikulum to‘rlari tizimida saqlanadi.)

Umumiy holatda motoneyron tola orqali muskul tolasiga yetib kelgan impuls tashqi membranada harakat potensialini vujudga keltiradi. Hosil bo‘lgan harakat potensiali butun muskul tolasi membranasi bo‘ylab tarqaladi. Bunda xarakat potensialining hosil bo‘lishi jarayoni asosan muskul xujayrasi plazmatik membranasining ionlarga nisbatan o‘tkazuvchanlik qiymatining o‘zgarishi Na+ ionlarining hujayra ichiga va K+ ionlarining hujayra tashqarisiga chiqarilishiga asoslansada, bunda muhitda Mg2+ va Ca2+ ionlari nisbatida ham o‘zgarishlar vujudga keladi.

Ta’sirot
harakat potensialining vujudga kelishi
uning miofibrilla ichkarisiga o‘tkazilishi
Ca2+ ionlarining membrana ichkarisiga kirib kelishi
Ca2+ ning S.K dan chiqishi
ularning aktin va miozin tolalar atrofiga yig‘ilishi
aktin tolalarining miozin tolalar oralig‘iga sirpanishi va sarkomerning kaltalashishi
Sa2+ kanallarning faollashishi va erkin kalsiy konsentratsiyasini kamayishi
miofibrillalarning bo‘shashishi.