Muslim Vosidiy turk tilini mustaqil o’rganamiz


Download 0.95 Mb.
Pdf ko'rish
bet37/61
Sana28.03.2023
Hajmi0.95 Mb.
#1303827
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   61
Bog'liq
aql.uz files fayl 11-02-2015 kitob turkcha urganamiz

Ben
Sen
O
Biz
Siz
Onlar  
-iyor muyum ?
-iyor musun ?
-iyor mu ? 
-iyor muyuz ? 
-iyor musunuz ? 
-iyor mular ? 
- iyorum
- iyorsun
- iyor
- iyoruz
- iyorsunuz
- iyorlar  
- miyorum
- miyorsun
- miyor
- miyoruz
- miyorsunuz
- miyorlar  
Fe’l(ish-harakat) dagi oxirgi unli (oxirgi yoki oxirgidan avval kelgan unli) harflarga 
ko’ra qo’shimcha harfi o’zgaradi 
e, i => i (iyor muyum?, miyorum .... ) 
a, ı => ı (ıyor muyum?, mıyorum .... ) 
o, u => u (uyor muyum?, muyorum .... ) 
ö, ü => ü (üyor muyum?, müyorum .... ) 
Masalan 
Sen bekliyor musun? Ben beklemiyorum 
Sen anlıyor musun? Ben anlamıyorum 
Sen oturuyor musun? Ben oturmuyorum 
Sen görüyor musun? Ben görmüyorum 


INKOR BUYRUQ GAP 
Turk tilida buyruq gapning inkor shaklini yasash uchun, buyruq fe’li oxiriga –ma, -me 
qo’shiladi. Masalan: 
Bu kitap’ı okuma! - Bu kitopni o’qima 
Dur, gitme - To’xta, ketma 
Ağaçlar’ı kesme – daraxtlarni kesma 
Qo’shimchalar ham fe’l oxiridagi (yoki oxirgidan oldingi) unli harfga ko’ra o’zgaradi. 
Ya’ni
a, ı, o, u => -ma  
e, i, ö, ü => -me 
1. MASHQ – O’qing va tarjima qiling. 
1. Ben iyi okuyor muyum? Evet, Sen çok iyi okuyorsun 
2. Ben türkçe iyi konuşuyor muyum? Evet sen çok iyi konuşuyorsun. 
3. Sen beni anlıyor musun? Evet, sizi anlıyorum. 
4. Sen bunu seviyor musun? Evet, ben seviyorum. 
5. Siz bügün ders öğreniyor musunuz? Evet ben ders öğreniyorum. 
6. Siz yemek yiyor musunuz? Evet Ben şimdi yemek yiyorum. 
7. O şimdi çay içiyor mu? Evet O şimdi çay içiyor. 
8. O bügün türkiye’ye gidiyor mu? Evet, O türkiyeye gidiyor. 
9. Senin baban otel’de çalışıyor mu? Evet, O otel’de çalışıyor 
10. Ahmet lokanta’da çay içiyor mu? Evet, O çay içiyor. 

Download 0.95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   61




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling