Muslim Vosidiy turk tilini mustaqil o’rganamiz

DİL BİLGİSİ – GRAMMATIKA 
 
Egalik qo’shimchalar (takrorlash) 
Avvalgi 4-darsda bu haqda o’rgangan edik. Ushbu o’rinda qisqacha takrorlab, turli 
misollar keltiramiz. Egalik qo’shimchalari biror narsani kimgadir tegishli ekanligini 
bildirish uchun qo’shiladi, Masalan: Bu mening …. –im (Bu mening kitobim, Sening 
uying, uning xonasi)
 
Benim adım, işim, arabam 
Senin adın, işin, araban 
Onun adı, işi, arabası, 
Bizim adımız, işimiz, arabamız 
Sizin adınız, işiniz, arabanız 
Onların adları /adı, işleri/ işi, arabaları / arabası 
 
Mustafanın işi, arabası, evi 
Ahmetin işi, arabası, evi
Arabanın sahibi, kapısı, anahtarı 
Evin sahibi, kapısı, anahtarı 
Masalan: 
Benım işim çok 
Senin adın ne? 
Onun adı Ahmet 
Bizim işimiz yok 
Sizin arabamız var mı? 
Onların arabası nerede? 
Mustafanın evi burada 
Ahmetin arabası var 
Arabanın sahibi kim ? 
Evin anahtarı kimde? 
da / de – ham 
a, ı, o, u => da
e, i, ö, ü => de
Ben de türkçe biliyorum – Men ham tyurkcha bilaman 
O da hastane’ye gidecek – U ham kasalxonaga boradi 
Mustafa da oraya gelmiş – Mustafa ham u yerga boripti 
Senin araban siyah, Benim arabam da siyah – Sening 
moshinang qora mening moshinam ham qora 
 
Emir (emretmek) – Buyruq (buyurmoq) 
Turk tilida, Fe’ldagi “-mak, -mek” qo’shimchasi olib tashlansa, bu - “Sen” olmoshi 
uchun buyruq bo’ladi. Masalan: 
Yapmak => Yap = Sen yap (Bajarmoq => Bajar = Sen bajar) 
Okumak => Oku = Sen oku (O’qimoq => O’qi = Sen o’qi) 
Kishilik olmoshi (Men, Sen, U, ... )ga ko’ra buyruq gap tuzish: 

---