Mustaqil ish angren universiteti

Realistik huquq maktabi. realistik huquq maktabi vakillari huquq tashqi faktorlar asosida yuzaga keladi va rivojlanadi deyishadi. Bunday faktor bo’lib manfaatlar hisoblanadi (asoschisi taniqli yurist Rudholf Ieringdir). Shuningek, bu nazariya huquq davlat tomonidan qabul qilingan va barcha uchun umummajburiy bo’lgan normalar yig’indisi deb ko’rsatiladi. Uning vakillari nemis, olimi R.Cherving, rus olimi D.A.Muromtsev, AQSh olimlari D.Frank, K.Levillin va boshqalar.

• Realistik huquq maktabi. realistik huquq maktabi vakillari huquq tashqi faktorlar asosida yuzaga keladi va rivojlanadi deyishadi. Bunday faktor bo’lib manfaatlar hisoblanadi (asoschisi taniqli yurist Rudholf Ieringdir). Shuningek, bu nazariya huquq davlat tomonidan qabul qilingan va barcha uchun umummajburiy bo’lgan normalar yig’indisi deb ko’rsatiladi. Uning vakillari nemis, olimi R.Cherving, rus olimi D.A.Muromtsev, AQSh olimlari D.Frank, K.Levillin va boshqalar.
• Psixologik huquq maktabi. psixolgik nazariya – XX asr boshlarida tarqalgan nazargiya bo’lib,uning vakillari nemis olimi L.Knapp, Frantsiyalik G.Tard, rus olimlari va Karkunov bo’lgan. Bu ta'limot huquqning paydo bo’lishi va mohiyatini insonning psixikasiga bog’lab, huquq - bu kishlarning kechinmalari, o’ylanish fikrlaridan iborat deb, huquqning tabiiy va pozitivligini uning jamiyatning moddiy hayoti bilan boq’liqligini tan olmaydi.Uning asoschilari L.I.Petrojitskiy, Dyugi, Merill, Ross va b. Huquq turmush xodisalarining psixik dunyosi bilan bog’liqdir deyishadi.

Markcha-Lenincha huquqiy nazariya materialistik ta'limotga asosan ibtidoiy jamoa tuzimining yemirilishi bilan xususiy mulk paydo bo’lib, jamiyat qarama-qarshi sinflarga bo’linishi sababli huquq paydo bo’lgan. Materialistik huquq nazariyasi ularning fikricha, huquq iqtisodiy hukmron sinflarning erkini ifodalanishi va mustahkamlanishidir.

• Markcha-Lenincha huquqiy nazariya materialistik ta'limotga asosan ibtidoiy jamoa tuzimining yemirilishi bilan xususiy mulk paydo bo’lib, jamiyat qarama-qarshi sinflarga bo’linishi sababli huquq paydo bo’lgan. Materialistik huquq nazariyasi ularning fikricha, huquq iqtisodiy hukmron sinflarning erkini ifodalanishi va mustahkamlanishidir.
• Tabiiy huquq nazariyasining mazmuni shundan iboratki, ya'ni davlat tomonidan yaratiladigan pozitiv huquq boshqa undan yuqoriroq turadigan hamda hamma uchun umumiy bo’lgan tabiiy huquqdan iboratdir. (yashash huquqi, erkin rivojlanish, mehnat qilish, jamiyat va davlat ishlarida ishtirok etish va b. huquqlari).
• Uning asoschilari Lokk, Russo, Monteske, Golbak, Radishev va boshqalardir.
• (O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 24 moddasida yashash huquqi «kishining ajralmas huquqi» sifatida mustahkamlangan).
• Tarixiy huquq nazariyasi – bu nazariya vakillari huquqni xalqning ruhiy ifodasi deb qarashgan, ya'ni bu tarixiy jarayon davomida sekin-asta yig’ilib shakllangan (qonunchilik hokimiyati va davlatga bog’liq bo’lmagan holda) deyishadi.
• Qonunshunos huquq sifatida shakllangan holatni qayd qiladi xolos deb qarashadi.
• Normativ yo’nalish nazariyasi – vakillarining fikricha huquqni ijtimoiy hayotni tashqaridan turib kishilarning talablarini qondirish maqsadida tartibga solishdir deyishadi.