Mustaqil ish Guruh: smmt-86 Topshirdi: Abdumalikov O. Qabul qildi: Botirov A. Mavzu: Moliyaviy tizim

Download 178.4 Kb.

Bog'liq
prizentatsiya moliya amaliy Abdumalikov Og\'abek (копия)

Mustaqil ish

Moliya tizimining sohalari va bug’inlari.
Jarayonida turli pul fondlari(dan) shakllanadigan va foydalaniladigan Moliyaviy munosabatlar turli sohalarining majmuiga Moliya tizimi deyiladi. Unga boshqacha ham ta’rif berish mumkin: davlat va korxonalarning pul fondlarini shakllantirish, taqsimlash va foydalanish borasidagi shakl va myetodlar tizimiga Moliya tizimi deyiladi. “Moliya tizimi” tuShunchasi keng ma’nodagi “Moliya” tuShunchasining taraqqiyoti natijasidir. Mamlakatda bozor islohotlarining amalga oshirilishi va prinsipial jihatdan butunlay yangi bо‘lgan iqtisodiy va Moliyaviy siyosatning hayotga tatbiq etilishi Moliya tizimining sohalari va bug’inlariga nisbatan ob’yektiv ravishda yangicha yondoShuvni taqazo etdi. Unga muvofiq ravishda, dastlab, Moliya tizimi quyidagi ikki sohaga bо‘linadi:
davlat Moliyasi va mahalliy Moliya;
xо‘jalik Yurituvchi sub’yektlar Moliyasi.

О‘z navbatida, Moliya tizimining har bir sohasi pul fondlari va daromadlarni shakllantirishning konkryet shakllari va myetodlariga bog’liq ravishda bir nyecha bug’inlardan tashkil topadi. Masalan, davlat Moliyasi va mahalliy Moliya quyidagi bug’inlardan tashkil topishi mumkin: Davlat byudjeti; maqsadli nobyudjet fondlari
davlat krediti. Shuningdyek, xо‘jalik Yurituvchi sub’yektlar Moliyasi quyidagi bug’inlardan iborat: tijorat korxonalari va tashkilotlari Moliyasi; Moliyaviy vositachilar Moliyasi;
notijorat tashkilotlari Moliyasi.

Moliya tizimi “Davlat Moliyasi va mahalliy Moliya” sohasining alohida bug’ini sifatida Davlat byudjeti о‘z ichiga quyidagilarni oladi:
respublika byudjeti;
Qoraqalpog’iston Respublikasi byudjeti va mahalliy byudjetlar.
О‘z navbatida, Qoraqalpog’iston Respublikasi byudjeti Qoraqalpog’iston Respublikasining respublika byudjetini hamda Qoraqalpog’iston Respublikasiga bо‘ysunuvchi tumanlar va shaharlar byudjetlaridan tarkib topadi. Viloyatning byudjeti esa viloyat byudjetini va viloyatga bо‘ysunuvchi tumanlar va shaharlar byudjetlarini о‘z ichiga oladi. Shuningdyek, tumanlarga bо‘linadigan shaharning byudjeti shahar byudjeti va shahar tarkibiga kiruvchi tumanlar byudjetlaridan iborat. Va nihoyat, tumanga bо‘ysunadigan shaharlari bо‘lgan tumanning byudjeti tuman byudjetidan va tuman bо‘ysunuvidagi shaharlar byudjetidan tashkil topadi.

Davlat maqsadli fondlari (nobyudjet fondlar yoki byudjetdan tashqari fondlar) oldindan belgilangan ma’lum muddatlarda tuzilishi yoki doimiy ravishda mavjud bо‘lishi mumkin. Bu fondlarning vujudga kelishi Davlat byudjetining qabul qilinishi yoki qabul qilinmasligidan qat’iy nazar mablag’lar maqsadli manbaining zarurligi bilan belgilanadi. Birinchi navbatda, bu sosial ta’minot, tekin sog’liqni saqlash, ishsizlikni kamaytirish va boshqa xuddi Shunday bir qancha muhim ijtimoiy ehtiyojlarni qondirishga tyegishlidir. Bu fondlar mablag’larini shakllantirish va ulardan foydalanish davlat tomonidan о‘ziga xos bо‘lgan shakllar va myetodlar yordamida amalga oshiriladi. Shuning uchun ham ularni Moliya tizimining “Davlat Moliyasi va mahalliy Moliya” sohasining alohida bug’ini sifatida ajratilishi maqsadga muvofiqdir.

Download 178.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: