Mustaqil ish Mavzu: Har XIL ko‘rinishdagi ma’lumotlarni bir XIL ko‘rinishga keltirish algoritmlari

Algoritm – ma’lum bir turga oid masalalarni yechishda ishlatiladigan amallarning muayyan tartibida bajarilishi haqidagi aniq qoida (dastur). Kibernetika va matematikaning asosiy tushunchalaridan biri hisoblanadi.

Algoritm - Shifr sifatida ham tanilgan algoritmlar shifrlash jarayoni uchun qoidalar yoki ko'rsatmalardir. Amaldagi shifrlash tizimining kalit uzunligi, funksionalligi va xususiyatlari shifrlash samaradorligini aniqlaydi.

Algoritm turlarining tasnifi

Algoritm turlari

Chiziqli algoritm — barcha koʻrsatmalari hech qanday shartsiz, faqat ketma-ket bajariladigan jarayonlar.

Tarmoqlanuvchi algoritm — hisoblash jarayoni qandaydir berilgan shartning bajarilishiga qarab turli [tarmoq] lar boʻyicha davom ettiriladigan va hisoblash jarayonida har bir tarmoq faqat bir marta bajariladigan jarayonlar.

Takrorlanuvchi algoritm — biron bir shart tekshirilishi yoki qandaydir [parametr] ning har xil qiymatlari asosida algoritmda takrorlanish yuz beradigan jarayonlar.

Aralash (kombinatsiyalashgan) algoritm — tarkibida bir necha turdagi algoritmlar qatnashgan algoritmdir.

Ma'lumotlarni shifrlash texnikasining turlari
Tanlash uchun bir nechta ma'lumotlarni shifrlash usullari mavjud. Aksariyat Internet xavfsizligi (IS) mutaxassislari shifrlashni uchta aniq usulga ajratadilar: simmetrik, assimetrik va xeshlash. Bular, o'z navbatida, har xil turlarga bo'linadi. Biz har birini alohida ko'rib chiqamiz.
Simmetrik shifrlash usuli nima - Maxfiy kalitli kriptografiya yoki maxfiy kalit algoritmi deb ham ataladigan bu usul jo'natuvchi va qabul qiluvchining bir xil kalitga kirishini talab qiladi. Shunday qilib, xabar shifrini ochishdan oldin qabul qiluvchi kalitga ega bo'lishi kerak. Bu usul uchinchi tomonning kirishi xavfi kamroq bo'lgan yopiq tizimlar uchun eng yaxshi ishlaydi.
Asimmetrik shifrlash usuli nima - Ochiq kalitli kriptografiya deb ham ataladigan bu usul shifrlash jarayoni uchun ikkita kalitdan foydalanadi, ular matematik jihatdan bog'langan ochiq va yopiq kalit. Foydalanuvchi bitta kalitni shifrlash uchun, ikkinchisini esa shifrni ochish uchun ishlatadi, lekin qaysi birini tanlaganingiz muhim emas.