Mustaqil ish Mavzu: Qurilishda mehnatga haq to’lashning xususiyatlari

Mustaqil ish Mavzu: Qurilishda mehnatga haq to’lashning xususiyatlari

Mustaqil ish

Mavzu: Qurilishda mehnatga haq to’lashning xususiyatlari

Toshkent arxitektura qurilish instituti
Bajardi: 35-18 guruhi talabasi
Tal’atov Adhamjon
Qabul qildi: Asadova Maftuna

Reja

• 
  Mehnatga haq to’lashning shakllari va tizimi
  
• 
  Ish haqining shakllari va tizimi
  
• 
  Mehnatga haq to’lashning ishbay shakli
  
• 
  Mehnatga haq to’lashning shartnoma usuli
  

Mehnatga haq to’lashning asosini mehnatni me’yorlash, tarif tizimlari va mehnatga haq to’lashning shakl va tizimlari tashkil etadi. Mehnatga haq to’lashning tarif tizimi bajariladigan ishlarning hamma turlari uchun ish haqi miqdorini me’yoriy ko’rsatkichlar orqali ishning malakasi bo’yicha aniqlashga yordam beradi. Lekin ishchilarning ish haqini hisoblash uchun ishning malakasini belgilovchi sifat ko’rsatkichlardan tashqari, bajariladigan ishning hajmini ko’rsatuvchi miqdor ko’rsatkichlaridan ham foydalanish zarur. Mehnatga haq to’lashda sarflangan mehnatning miqdori va sifatiga qarab ishchilarga qarab ish haqi hisoblash mehnatga haq to’lashning shakl va tizimlari orqali amalga oshiriladi.

Mehnatga haq to’lashning shakllari va tizimi

Korxonalarda mehnatga haq to’lashning ikki shakli: ishbay va vaqtbay shakli qo’llaniladi. Mehnatga haq to’lashning shakl va tizimlari har bir guruh va toifadagi ishchilarning sarflagan mehnatining soni va sifatini hisobga olgan holda ish haqining miqdorini aniqlaydi. Sarflangan mehnatning miqdor o’lchov birligi ishlab chiqarilgan mahsulotning soni yoki sarflangan vaqt bilan belgilanadi. Shunga ko’ra, ishchilarning sarflangan vatqlari uchun belgilangan tarif stavkalari bo’yicha ish haqlarini hisoblashni mehnatga haq to’lashning vaqtbay shakli, ishchilarning ishlab chiqargan mahsulot miqdorlari uchun ish haqini hisoblashni mehnatga haq to’lashning ishbay shakli deb ataladi.