4-mavzu: O`zbek tili va uning tillar tizimidagi o`rni. O`zbek tili – turkiy til, agglyutinativ til. O`zbek tilining taraqqiyot bosqichlari. Davlat tilining nufuzini orttirish bo`yicha hukumat qarorlari. Qiyosiy tipologiya natijalari.
O`zbek adabiy tili me`yorlari. Hozirgi o`zbek adabiy tili me`yorlari tasnifi. Fonetik, orfoepik,grafik, orfografik, leksik, so`z yasash, grammatik, aksentologik, punktuatsion me`yorlar.
|
2
|
|
|
|
5
|
Uslubiy me`yorlar. Nutq uslublari. Lingvistik uslubshunoslik. So`zlashuv, ommabop, badiiy uslublar. Uslublarningfonetik, leksik-semantik, grammatik xususiyatlari.
|
2
|
|
|
|
6
|
Ilmiy uslub, uning turlari, janrlari. Ilmiy uslub, uning qo`llanilish sohalari, janrlari. Ilmiy ish turlari. Rezyume, annotatsiya, taqriz, referat va boshqa ilmiy matnlar ustida ishlash.
Ilmiy uslubning leksik xususiyatlari. Ilmiyuslubda so`z tanlash jarayoni. Terminlar va ularning vujudga kelishi. Terminlarningturlari. Kasbiy terminologik tizim.
|
2
|
|
|
|
7
|
Pedagogikaga oid terminlar glossariysi “Glossariy“ tushunchasi. Pedagogik sohada qo`llanadigan umumiy terminlar ro`yxati. Mutaxassislikka oid terminlar glossariysini tuzish.
Ilmiy uslubning grammatik xususiyatlari. Ilmiy uslubning morfologik jihatdan o`ziga xosliklari. Kasbiy til sintaksisi. Kasbga oid matnni grammatik tahlil qilish.
|
2
|
|
|
|
8
|
Ixtisoslikka oid matn tarjimasining muammolari. Ixtisoslikka oid matnlar ustida ishlash. Tarjima sirlari, muammolari. Mutaxassislik terminlarining uch tilli lug`atini tuzish.
Kasbiy monologik nutq.Monologik nutq. Monologda mazmun va ohang izchilligi. Monologik nutqning elementlari. Kasbiy monologik nutq tuzish mashqlari. Mutaxassislikka oid bahs turlari. Eristika – bahs yuritish san`ati. Bahs turlari. Muhokama, munozara, polemika, disput, debat. Ta`limiy bahs namunalari.
|
2
|
|
|
|
9
|
Mutaxassisning o`zbekcha taqdimot nutqi. Taqdimot etiketi. Taqdimot davomida foydalaniladigan nutqiy qoliplar. Mutaxassislikka oid mavzu bo`yicha taqdimot tayyorlash.
“Akademik yozuv” tushunchasi. Akademik yozuvning o`ziga xosliklari. Ilmiy ishlarga qo`yiladigan umumiy talablar. Akademik matnlarningturlari, bayon uslubi.
Ilmiy matnning kompleks tahlili. Mutaxassislikka oid ilmiy matn tahlili va tahriri. Yozma ishlarda uchraydigan xatolar va ularni bartaraf etish yo`llari.
|
2
|
|
|
|
10
|
Badiiy matn haqida nazariy ma`lumot. Badiiy matnning o`ziga xos xususiyatlari, estetik vazifalari. Badiiy matnda ma`no va mazmun.
So`zning o`z va ko`chma ma`nolari. Matndagi metafora, metonimiya, sinekdoxa, vazifadoshlikning ishlatilishi.
|
2
|
|
|
|
11
|
Nutqimiz ko`rki. Iboralar va ularning turlari. Iboralarning uslubiy xususiyatlari. Iboralarning matnda qo`llanilishi. Ijobiy va salbiy bo`yoqli iboralar ishtirokida tasviriy matn yaratish.
Badiiy matn turlari ustida ishlash. Nukusdagi muzeylar haqida axborot tayyorlash. Tasviriy matn, rivoyat matn, muhokama matnlaridan namuna yaratish.
|
2
|
|
|
|
12
|
Yozma ishlar. Hayotga munosabat haqida suhbat. Diktant, inshoyozish. Me`yor tushunchasi.Tinish belgilar.
Matn mazmunining qisqacha bayoni. Rezyume uning tuzilishi va ifoda materialining xususiyatlari. “Berdak, Abay, Maxtumkul`” matnidagi pedagogikaga oid terminlar va birikmalarning tahlili.
|
2
|
|
|
|
13
|
Fikr ifodalash yo`llari. Yoshlarga oid muammolar, ularning echimi to`g`risida matn tuzish. Og`zaki va yozma savodxonlikni tekshirish xatolar ustida ishlash.
|
2
|
|
|
|
14
|
Leksikografiya. Umumxalq leksikasiga kirgan terminlari. Lug`at turlari haqida ma`lumot berish.
O`zbek tilining izohli lug`ati. So`zlarning shakl va ma`no munosabatiga ko`ra turlari bilan ishlash. Omonim, sinonim, antonim, paronim. Lug`atlar bilan ishlash, ular vositasida matn yaratish.
|
2
|
|
|
|
15
|
Kasbiy faoliyatda nutq madaniyati. Turli shevalarga xos so`zlarning qiyosiy jadvalini tuzish. O`zbek tilining lahja va shevalari. Ixtisoslikka oid termin va atamalar bilan ishlash.
Zamonaviy axborot manbalari. Mamlakatimizda iqtidorli yoshlar uchun yaratilayotgan sharoitlar haqida ma`lumot yozish. “Internetning hayotimizdagi o`rni” mavzusida matn yaratish.
|
2
|
|
|
|
16
|
O`zbek tili davlat tili sifatida. Davlat tilida ish yuritish fanining maqsad va vazifalari
|
2
|
|
|
|
17
|
Nutq uslublarining qiyosiy tavsifi. Nutq uslublariga oid matn tuzish va tahlil qilish. Yozuv me`yorlariga amal qilish
|
2
|
|
|
|
18
|
Rasmiy uslub va uning umumiy xususiyatlari. Rasmiy uslub matniga tanlanadigan leksik, grammatik, sintaktik birliklar mazmuni.
|
2
|
|
|
|
19
|
Hujjatlarning vazifasi. Hujjatlarda so`z turkumlarining qo`llanishi. Rasmiy matn tahlili ustida ishlash.
|
2
|
|
|
|
20
|
Hujjat turlarida qoliplashgan, turg`unlashgan birliklarning ishlatilishi. Hujjatlardagi morfologik ko`rsatkichlarning va tinish belgilarning o`rni.
|
2
|
|
|
|
21
|
Sodda hujjatlar. Murakkab hujjatlar. Hujjatning zaruriy qismlari (rekvizit)ni o`rganish.
|
2
|
|
|
|
22
|
Tashkiliy hujjatlar. Tashkiliy hujjatlarning turlari, xususiyatlari. Kasbiy faoliyatga oid shartnoma, nizom, yo`riqnoma namunalar ini yozish.
|
2
|
|
|
|
24
|
Farmoyish hujjatlari. Farmoyish hujjatlarining turlari, xususiyatlari. Buyruq, farmoyish, ko`rsatmalar bilan tanishish. Institut faoliyatiga va talabaning tahsil olish jarayoniga oid farmoyish hujjatlari bilan ishlash.
|
2
|
|
|
|
25
|
Ma`lumot-axborot hujjatlari. Ma`lumot-axborot hujjatlarining turlari, xususiyatlari. Ariza, tushuntirish xati, bildirishnoma.
|
2
|
|
|
|
26
|
Ma`lumotnoma, tarjimai hol, tavsifnoma, tavsiyanoma. Hujjatlarning xususiyatlari, zaruriy qismlari, tayyorlanish tartibi
Pedagogik faoliyat bilan bog`liq ma`lumot-axborot hujjatlari ustida ishlash. Ishonchnoma, tilxat, hisobot, dalolatnoma.
|
2
|
|
|
|
27
|
Majlis bayoni va majlis bayonidan ko`chirmaning tuzilishi, tarkibiy qismlari. Kasbiy faoliyat bilan bog`liq bayonnoma namunalarini tuzish. Bayonnomadan ko`chirmani rasmiylashtirish bo`yicha mashqlar.
|
2
|
|
|
|
28
|
Hujjatning tili va uslubi. Hujjat turlariga oidl dars ishlanmasini tayyorlash.
|
2
|
|
|
|
29
|
Hujjat matnidagi qoliplashgan birliklar bilan ishlash. Hujjat namunalarini yozish. Matndagi yo`l qo`yilgan xatolar ustida ishlash.
|
2
|
|
|
|
30
|
Rasmiy uslubning xususiyatlarini og`zaki bayon qilish. Hujjat turlari bo`yicha taqdimot nutqi tayyorlash
|
2
|
|
|
|
|
Jami:
|
60
|
|
|
|
