N, doimo ardoqlagan maʼrifatparvar xalqning vakillarimiz. Men ham oʻqituvchi, muallim deganda oʻzim uchun eng aziz va hurmatli boʻlgan, ziyoli va zamonaviy, samimiy va mehribon insonlarni tasavvur qilaman
y = arctgx, y=arcctgx funksiyalar va uning asosiy xossalari
Download 144.89 Kb.
|
y = arctg x funksiya va uning asosiy xossalari
2.2. y = arctgx, y=arcctgx funksiyalar va uning asosiy xossalari
4- ta`rif. y = arc tg x funksiya deb intervalda o`zgaradigan tangensi x ga teng y o`zgaruvchi miqdorga aytiladi. Demak, ta`rifga ko`ra istalgan haqiqiy x son uchun kelib chiqadi. Sonning arktangensi xossalaridan foydalanib, y=arctgx funksiyaning quyidagi asosiy xossalarini hosil qilamiz: 1-xossa. y = arctgx funksiya x ning barcha haqiqiy qiymatlari uchun aniqlangan, ya`ni . 2-xossa. y = arctgx funksiya intervalda o`zgaradi, ya`ni . 3-xossa. y = arctgx funksiya uzluksiz hamda yuqoridan va quyidan chegaralangan. 4-xossa. y = arctgx funksiya toq funksiyadir, ya`ni . Shuning uchun uning grafigi koordinatalar boshiga nisbatan simmetrikdir. 5-xossa. y = arctgx funksiya davriy funksiya emas. 6-xossa. y = arctgx funksiya aniqlanish sohasida manoton o`suvchi. 7-xossa. y = arctgx funksiyaning eng katta va eng kichik qiymatlari yo`q. 8-xossa. x = 0 da funksiya nolga aylanadi, ya`ni arctg0 = 0. Shunday qilib, u = arctgx funksiya koordinatalar o`qlarini faqat (0; 0) nuqtada kesadi. 9-xossa.y=arctgx funksiya 0 10-xossa. y=arctgx funksiya grafigini y=tgx funktsiya grafigining intervalga mos qismini I va III koordinatalar burchaklari bissektrisalariga nisbatan ko`zguli akslantirish natijasida hosil qilish mumkin (3- rasm). 3- rasm. y = arcctg x funksiya va uning asosiy xossalari 5-ta`rif. y = arcctg x funksiya deb (0; l) intervalda o`zgaradigan kotangensi x ga teng y o`zgaruvchi miqdorga aytiladi. Demak, ta`rifga ko`ra, istalgan haqiqiy son uchun ctg(arcctgx) = x kelib chiqadi. Sonning arkkotangensi xossalaridan foydalanib, y=arcctgx funksiyaning quyidagi asosiy xossalarini hosil qilamiz: 1-xossa. y=arcctgx funksiya x ning barcha haqiqiy qiymatlari uchun aniqlangan, ya`ni - < x<+ (D(y) = R). 2-xossa. y = arcctgx funksiya (0; l) intervalda o`zgaradi, ya`ni 0 < arcctg x < π (E (y) = (0; π)). 3-xossa. y=arcctgx funksiya uzluksiz hamda yuqoridan va quyidan chegaralangan. 4-xossa. y=arcctgx funksiya toq ham emas, juft ham emas, ammo uning uchun arcctg(-x) = π- arcctgx tenglik o`rinli. 5-xossa. y= arcctgx funksiya aniqlanish sohasida monoton kamayuvchi. 6- xossa. y= arcctgx funksiya davriy funksiya emas. 7-xossa. y= arcctg x funksiya eng katta va eng kichik qiymatlarga ega emas. 8-xossa. y=arcctgx funksiya nolga teng qiymatlarni qabul qilmaydi, ya`ni funksiya nolga teng bo`la olmaydi. Bu funksiya koordinatalar o`qlarini faqat ( 0; ) nuqtada kesadi. 9-xossa. y=arcctgx funksiya x ning barcha qiymatlarida musbat. 4-rasm 10-xossa. y = arcctgx funksiya grafigi oraliqda qavariq hamda [0; ) oraliqda esa botiqdir. y = arcctg x funksiya grafigi 4-rasmda tasvirlangan. Download 144.89 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling