N. N. Tashtemirova A. Avloniy ilmiy tadqiqot instituti

gul bo‘lishi mumkin. 
Yuqorida kelrilgan usul - kombinatorika masalalarini yechishning saralash 
usuli deb ataladi. Unga ko‘ra, bo‘lishi mumkin bo‘lgan holat (vaziyat)larning 
barchasi ko‘rib chiqiladi va mulohaza yuritish orqali saralanadi, ya’ni tanlanadi. 
Saralash usuli bilan masalani yechayotganda, bo‘lishi mumkin bo‘lgan 
barcha holatlarni ko‘rib chiqish, hisobga olish, birorta ham holatlarni ko‘zdan 
qochirmaslik juda muhim hisoblanadi. 
2-masala. 
Beshta 6-sinfning har biridan ikki nafar navbatchini tanlashimiz 
kerak, bunda har qanday juftlikda turli sinf oʻquvchilari boʻlishi kerak. Buni nechta 
usulda amalga oshirsa boʻladi? 
Yechish. 
Sinflarni A, B, C, D, E harflari bilan belgilaymiz va variantlarni 
bevosita alfavit tartibida yozib chiqamiz:
(A,B), (A,C), (A,D), (A,E), (B,C), (B,C), (B,E), (C,D), (C,E), (D,E).
Javob. 
Jami 10 ta variant. 
3-masala.
Madinada 4 ta fizikadan, 2 ta matematikadan va 5 ta kimyodan 
kitobi bor. Onasi barcha kitoblarni katta qutiga soldi. Madina qutidan 1 ta 
fizikadan, 1 ta matematikadan va 1 ta kimyodan kitoblarni necha xil usulda olishi 
mumkin?
Yechish. 
Kitoblarni quyidagicha tartibda belgilaymiz: kitob nomining 
birinchi harfi va nechanchi kitobligini bildiruvchi tartib raqami. Masalan, F3 – 
fizikadan 3-kitobni anglatadi. Shunday qilib, ixtiyorimizda quyidagi kitoblar bor: 
F1, F2, F3, F4, M1, M2, K1, K2, K3, K4, K5.
Kitoblarni qutidan olish variantlarini qarab chiqamiz: 
M1−F1−K1, M1−F1−K2, M1−F1−K3, M1−F1−K4,
M1−F1−K5, 
M1−F2−K1, M1−F2−K2, M1−F2−K3, M1−F2−K4, M1−F2−K5, 
M1−F3−K1, M1−F3−K2, M1−F3−K3, M1−F3−K4, M1−F3−K5, 
M1−F4−K1, M1−F4−K2, M1−F4−K3, M1−F4−K4, M1−F4−K5, 
M2−F1−K1, M2−F1−K2, M2−F1−K3, M2−F1−K4, M2−F1−K5, 
M2−F2−K1, M2−F2−K2, M2−F2−K3, M2−F2−K4, M2−F2−K5, 
M2−F3−K1, M2−F3−K2, M2−F3−K3, M2−F3−K4, M2−F3−K5, 
M2−F4−K1, M2−F4−K2, M2−F4−K3, M2−F4−K4, M2−F4−K5