Abulg’ozi Bahodirxon hayoti va ijodi manbalari.
Abulg‘ozi qatiyatli, talabchan hukmron sifati- da mamlakatda adolat va birdamlikni qaror toptirish y o iid a fidoyilik ko‘rsatdi. Mayda manfaatlardan kelib chiqqan fitnalami bartaraf etish- ga intildi. Uning xon sifatida mamlakat taraqqiyotida xizmati katta. Ammo, uni bizga qadrli etgan jihatlaridan biri tarixiy-adabiy merosidir. Abulg‘ozining bizga uchta asari yetib kelgan: «M anofe’ ul-inson», «Shajarayi tarokima», «Shajarayi turk». Abulg‘ozining iste’dod qirralari rang-barang. Bu haqda «Shajarayi lurk» asari muqaddimasida uning o‘zi batafsil so‘zlaydi: «Bu faqirg‘a xudoyi taolo inoyat qilib ko‘p nimarsa berganturur. Xususan, uch hunar berganturur. Avval, sipohigarlikning qonuni va yo‘sunikim, nechuk ot- lanmoq va yurumak va yovg‘a yosoq yasamoq, ko‘p birlan yumganda nechuk qilmoq, oz birlan yumganda nechuk qilmoq, do‘stg‘a, dush- mang‘a nechuk so‘zlashmak. Ikkinchi, masnaviyot va qasoyid, g ‘azali- yot va muqattaot va mboiyot va barcha asb’orni fahmlamaklik, arabiy va forsiy va turkiy lug‘atiarning m a’nosini bilmaklik. Uchinchi, Odam ahlidiri to bu damgacha Arabistonda. Eron va Turonda va M o‘g‘ulis- tonda o‘tgan podshohlarning otlari va umrlarining va saltanatlarining kam va ziyodin bilmaklik» - Abulg‘ozi qatiyatli, talabchan hukmron sifati- da mamlakatda adolat va birdamlikni qaror toptirish y o iid a fidoyilik ko‘rsatdi. Mayda manfaatlardan kelib chiqqan fitnalami bartaraf etish- ga intildi. Uning xon sifatida mamlakat taraqqiyotida xizmati katta. Ammo, uni bizga qadrli etgan jihatlaridan biri tarixiy-adabiy merosidir. Abulg‘ozining bizga uchta asari yetib kelgan: «M anofe’ ul-inson», «Shajarayi tarokima», «Shajarayi turk». Abulg‘ozining iste’dod qirralari rang-barang. Bu haqda «Shajarayi lurk» asari muqaddimasida uning o‘zi batafsil so‘zlaydi: «Bu faqirg‘a xudoyi taolo inoyat qilib ko‘p nimarsa berganturur. Xususan, uch hunar berganturur. Avval, sipohigarlikning qonuni va yo‘sunikim, nechuk ot- lanmoq va yurumak va yovg‘a yosoq yasamoq, ko‘p birlan yumganda nechuk qilmoq, oz birlan yumganda nechuk qilmoq, do‘stg‘a, dush- mang‘a nechuk so‘zlashmak. Ikkinchi, masnaviyot va qasoyid, g ‘azali- yot va muqattaot va mboiyot va barcha asb’orni fahmlamaklik, arabiy va forsiy va turkiy lug‘atiarning m a’nosini bilmaklik. Uchinchi, Odam ahlidiri to bu damgacha Arabistonda. Eron va Turonda va M o‘g‘ulis- tonda o‘tgan podshohlarning otlari va umrlarining va saltanatlarining kam va ziyodin bilmaklik»
Do'stlaringiz bilan baham: |