Namangan davlat universiteti fiziologiya va hayot faoliyat xavfsizligi kafedrasi

Ish joylarida o`tkaziladigan yo`riqnomaning dasturi. 
1.texnologik jarayon va uskuna haqida umumiy ma`lumotlar. Asosiy 
xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari. 
2.Ish joyiga qo`yiladigan xavfsizlik talablari. 
3. Uskunaning (mashina, dastgoh, mexanizm) tuzilishi. Xavfli joylari, 
to`siqlari, ogohlantiruvchi moslamalari, blokirovka va signal berish tizimlari.
4.Ishga tayyorgarlik tartibi (uning sozligini, kerakli asbob-uskunalarning 
mavjudligini, erga ulash va boshqa himoya vositalarining mavjudligini 
tekshirish).
5.Xavfsiz ishlash usullari, xavfli vaziyatlar paydo bo`lganda qilinadigan 
ishlar.
6.Korjomalar, shaxsiy himoya vositalari va ulardan foydalanish. 
7.Ishchilarni elektr xavfsizligini taminlashiga qo`yiladigan asosiy talablar. 
8.TSexda xavfsiz harakatlanish sxemasi.
9.YUk ortish-tushurish va tashish ishlarida xavfsizlik talablari. YUk 
ko`tarish, tashish uskunalari va mexanizmlarini xavfsiz ishlatish. 
Davriy yo`riqnoma. Ishchining malakasi va ish stajidan qat`iy nazar har 
6 oydan ko`p bo`lmagan muddatda xavfsiz ishlash usullari bo`yicha davriy 
yo`riqnoma o`tkazib turiladi. Bundan asosiy maqsad-ishchining asosiy va 
doimiy bajarib turadigan ishida xavfsizlik qoidalari bo`yicha bilimlarini 
yangilab va to`ldirib turishdir. 
Davriy yo`riqnoma yakka tartibda va guruh (bir xil kasbdagi ishchilar) 
bilan o`tkazilishi mumkin, bunda tsex yoki korxonada bo`lib o`tgan noxush 
hodisalarni talqin qilgan holda suhbat o`tkaziladi.
Turli sabablar bilan (ta`til, kasallik, mehnat safari va x.k) o`z muddatida 
ishchilarga o`tkazilmagan yo`riqnoma keyinchalik o`tkaziladi. Davriy 
yo`riqnoma o`tkazilganligi haqida jurnalga yozib rasmiylashtirilib qo`yiladi. 
Navbatdan tashqari yo`riqnoma quyidagi hollarda o`tkaziladi: 

---

223 
-texnologik jarayon o`zgarganda, bir uskuna o`rniga boshqa uskuna 
o`rnatilganda va mehnat sharoiti o`zgartirilganda; 
-tsex bo`limi yoki brigadada baxtsiz hodisa yoki avariya ro`y berganda; 
-ishlarni xavfsiz bajarish bo`yicha yangi qoida va yo`riqnomalarni 
ishchilar diqqatiga etkazish zarurati to`g’ilgan hollarda; 
-ishlab chiqarish intizomi qoida va yo`riqnomalarni talablari buzilishi 
aniqlangan hollarda. 
Navbatdan tashqari yo`riqnomada dastlabki yo`riqnomaning shu 
yo`riqnoma o`tilishiga sabab bo`lgan qismigina ko`rib chiqiladi. 
Bu yo`riqnoma ham dastlabki va davriy yo`riqnoma singari bevosita 
rahbar (usta) tomonidan o`tkaziladi va jurnalga yozib rasmiylashtiriladi va 
sababi ko`rsatiladi.