Namangan davlat universiteti pedagogika va jismoniy madaniyat fakulteti. Mehnat va uni o

Gerbariy ramkalarida kuritish. Gerbariy ramkalarida kuritilgan usimliklarning kupchiligi uzining tabiiy rangini saklab koladi. Bunda usimlik yumshok kogoz yoki gazeta orasiga solib kuyiladi.Xar bir varak kogoz va usimlik urtasiga yana bir necha kavat kogoz yoki gazta kuyiladi, chunki kuritilayotgan usimlik uzidan namlik chikaradi. SHundan sung papka ikkita tursimon ramka urtasiga kuyilib, ochik xavoga kuyiladi. Agarda xavo xarorati kechkurun va kechasi juda pasayadigan bulsa, kuritilayotgan usimlik issik va kuruk joyga olib kiriladi.
Pressda kuritish. Orasiga usimlik solingan kogozlar gerbariy papkasi urniga ikkita faner listlar urtasiga joylanib, ogir narsa bostirib kuyiladi. Ogrilik pressga kancha usimlik joylashtirilganiga boglik buladi. Mayda nozik usimliklar kam ogirlikni va kuritish uchun kamrok vaktni talab kiladi. 2-3 soatdan sung kogoz almashtiriladi. Kuritish shu usulda davom ettiriladi.
Issik dazmol bilan kuritish. Issik dazmol bilan odatda barglar, poyalar, maysalar kuritiladi. Kavat-kavat gazeta yoki yumshok kogoz orasiga usimlikni kuyib, ustidan dazmol yurgiziladi. Sungra ustki kavatidagi gazetani olib, kuritilayotgan usimlik shamollatiladi va kuruk joyga suriladi, sungra gazeta yopib yana dazmollandi. Usimlik 2-3 minutda kuriydi va u uzining tabiiy rangini yukotmaydi. Agarda kuritilgan usimlik kutarilganda uzining tanasini ushlab tursa, u yaxshi kuritilgan xisoblanadi. Agar u sinib maydalanib ketsa, demak, u ortikcha kuritib yuborilgan xisoblanadi.
Metall va qotishmalar. Metall suzi grekcha yerdan kazib olaman degan mazmunda bulib, u dastlab kon, kazilma, degan mahnolarni anglatadi. Kadimgi dunyo xalklari fakat oltin, kumush, mis, kalay, kurgoshin, temir, simob kabi 7 ta metallnigana bilishgan.
Mehnat darslarida metall va qotishmalardan ham foydalanadilar. Metallar o’zlarining texnik xususiyatlari: mustahkamligi, qattiqligi, egiluvchanligi, issiqlik va elektr o’tkazishi, suvga bardoshliligi, eruvchanligi va cho’kuvchanlik xususiyatlariga ega. O’quvchilar rangli metall va qora metall turlarini bilishlari kerak.
Qora metall – temirning uglerod bilan qotishmasi va ozroq miqdordagi kremniy, marganets, fosfor, oltingugurt va boshqa elementlar aralashmasidan iborat bo’ladi. Bularga: Po’lat, cho’yan, temir, tunuka va folg’ga kiradi.
Rangli metallga – mis, alyumin, qo’rg’oshin, jez, qalay va boshqa metallar va ularning qotishmalari kiradi.
Metall bilan ishlanadigan asboblar: Taxta qilingan metallni qirqishda maxsus tunuka qaychilari kerak bo’ladi. Simni o’tkir ombir bilan folg’gani qaychi bilan qirqiladi. Metallarni mustahkamlovchi va boshqa ishlarda bolg’a, egov kabi asboblar qo’llaniladi. Metallga ishlov berishda xavfsizligi texnikasi qoidalariga rioya qilish zarur