Namangan Davlat Unversiteti Tabiiy fanlar fakulteti Geografiya yo’nalishi 2- kurs talabasi Mansurova Kumushxonning Jahon xo’jaligi geografiyasi fanidan taqdimoti jahon sanoat tarmoqlari tarkibi va rivojlanish xususiyatlari Reja

YENGIL SANOAT

Yengil sanoat aholining kundalik iste`mol mahsulotlari ishlab chiqaradigan eng yirik tarmog`idir. Shu sababli u barcha, shu jumladan, rivojlanayotgan mamlakatlar iqtisodiyotining muhim tarmog`i sanaladi. Yengil sanoatda eng yetakchi tarmoqlar bo`lib to`qimachilik, tikuvchilik va charm-poyabzal tarmoqlari hisoblanadi. 

To`qimachilik sanoati, bir tomondan, sanoatning eng "eski”, ikkinchi tomondan esa doimo yangilanayotgan va o`sayotgan tarmoqlaridan hisoblanadi.

Hozirgi vaqtda jahon to`qimachilik sanoatining beshta yirik mintaqasi mavjud. Bular Sharqiy Osiyo, Janubiy Osiyo, MDH mamlakatlari, Yevropa va AQShdir. Ularda to`qimachilik mahsulotlarining asosiy qismini ip-gazlama va kimyoviy tolalardan to`qilayotgan gazlamalar tashkil qiladi. Muhimi shundaki, bunday gazlamalarning umumiy hajmi doimo ortiqb bormoqda. Shoyi, jun va zig`ir gazlamalar hissasi esa, aksincha, sekin-asta kamayib bormoqda. 

Hozirgi vaqtda jahon to`qimachilik sanoatining beshta yirik mintaqasi mavjud. Bular Sharqiy Osiyo, Janubiy Osiyo, MDH mamlakatlari, Yevropa va AQShdir. Ularda to`qimachilik mahsulotlarining asosiy qismini ip-gazlama va kimyoviy tolalardan to`qilayotgan gazlamalar tashkil qiladi. Muhimi shundaki, bunday gazlamalarning umumiy hajmi doimo ortiqb bormoqda. Shoyi, jun va zig`ir gazlamalar hissasi esa, aksincha, sekin-asta kamayib bormoqda. 

Elektr energiyasi sanoati
Elektr energiyasini ishlab chiqarish va uni isteʻmolchilarga uzatish tarmoqlaridan iborat. Ushbu tarmoq mamlakat yoki iqtisodiy rayon miqyosida sanoatni joylashtirishga muhim taʻsir koʻrsatadi. Bu taʻsir ikki yoʻnalishda sodir boʻladi. Birinchi yoʻnalish elektr energiyani katta masofaga uzatishdan iborat. Bu esa mamlakatning barcha xududlarida sanoatni rivojlantirishga imkon beradi. Ikkinchi yoʻnalish moʻl-koʻl va arzon elektr energiyasi ishlab chiqaradigan xududlarda energiyani koʻp talab qiladigan sanoat tarmoqlarini joylashtirishdan iborat. Elektr energiyasini koʻp talab qiladigan sanoat tarmoqlariga titan, alyuminiy, magniy, sintetik tola, sintetik kauchuk, sintetik ammiak ishlab chiqarish kiradi. Bir tonna titan ishlab chiqarish uchun 60 ming kVt/soat, magniy uchun 26 ming kVt/soat, alyuminiy ishlab chiqarish uchun esa 20 ming kVt/soat elektr energiyasi sarf boʻladi.
E’TIBORINGIZ
UCHUN RAHMAT!!!