Nanoplyonkalar, uglerodli nanotrubkalar asosidagi qurilmalar va fullerenlar


Download 1.11 Mb.
bet4/7
Sana26.01.2023
Hajmi1.11 Mb.
#1126496
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Nanotexnalogiya moqola 2 Eldor Anvarjonov

4-rasm. Fulleren С60

Fullerenlar odatda uglerod molekulasining ma'lum bir konstruktsiyasiga ega bo'lib, fizik usullarni, masalan, shar yoki naycha turini qo'llaydi. Xuddi shu tarzda aytilgan molekulalar olti burchakli va beshburchak kabi shakllarga ega bo'lishi mumkin. Biroq, fulleren nima va u nima uchun? Fullerenlar ma'lum turdagi hisoblash ilovalarida, ayniqsa nanotexnologiyalar deb ataladigan qurilish fanlarida foydali bo'lgan elementlar sinfidir.
Fulleren turlari
Fullerenlar juda ko'p turdagi strukturaviy o'zgarishlarga ega va ular 1985 yilda juda yaxshi muvaffaqiyatga erishdilar. Biz tasvirlab bermoqchi bo'lganlar, yaxshi ishlaydigan Fulleren turlarining ba'zi bir misollari:

1.Nanotubalar yoki silindrsimon Fullerenlar
Ular ichi bo'sh shaklga ega, o'lchamlari juda minimallashtirilgan. Ugleroddan tayyorlangan nanotubalar odatda kengdir va uzunligi bir necha nanometrdan ko'p mm (millimetr) gacha farqlanishi mumkin. Ularning bitta yopiq uchi va bitta ochiq uchi bor.
Elektron sanoati asosan uglerod nanotubalaridan foydalanadigan soha bo'lsa, yana bir soha kosmik liftlar va kosmik kemalar korpuslari uchun zarur bo'lgan yuqori qarshilikka ega uglerod kabellarini ishlab chiqarish uchun kosmik texnologiyadir, qog'oz batareyalar.
2.Bakybollar to'dalari
Bu tabiatda topilgan minimal fullerendir. Buning eng kichik a'zosi dodekaedr va eng keng tarqalgani C60 dan iborat bo'lib, u futbol to'piga o'xshash ikosahedr bo'lib, taxminan 20 olti burchak va 12 beshburchakdan iborat. Kichik fulleren tabiatda paydo bo'lishi jihatidan katta ahamiyatga ega bo'lib, uni kuyik yoki hatto ko'mirda topish mumkin.
3.Megatubalar
Nomidan ko'rinib turibdiki, bu Mega, ya'ni Katta degan ma'noni anglatadi, ular nanotubkalarga qaraganda diametri ancha kattaroq quvurlarga ega. Megatubalarning devorlari turli qalinliklarda tayyorlanmoqda. Ushbu turdagi quvurlar asosan turli o'lchamdagi turli molekulalarni tashishda qo'llaniladi.

4.polimerlar
Ular kovalent kimyoviy bog'lar bilan bog'langan makromolekulalar deb ataladi. Polimerlar deb ataladigan moddalar asosan uglerod zanjirlari orqali hosil bo'ladi. Yuqori bosim ostida va yuqori haroratlarda ular odatda ikki o'lchovli polimerlarni, shuningdek, uch o'lchovli polimerlarni hosil qiladi.

5.Nano - piyoz
Bu bir necha qatlamli uglerodga asoslangan sharsimon zarrachalar bilan mustahkam Bakybol shaklidan iborat.


Download 1.11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling