Natural va tovar xo'jaligi ularning belgilari va ahamiyati toshkent viloyati Angren universiteti

NATURAL VA TOVAR XO'JALIGI ULARNING BELGILARI VA AHAMIYATI

 

Toshkent viloyati Angren universiteti

IQTISOD NAZARIYASI FANIGA OID TAQDIMOT

Qabul qildi: BAYMANOVA M
Guruh: IQ 107
Bajardi: Pirxonov X

NATURAL VA TOVAR XO'JALIGI ULARNING BELGILARI VA AHAMIYATI

Reja:

• 1. Natural va tovar ishlab chiqarish ijtimoiy xo`jalik shakllari ekanligi.
• 2. Tovar va uning xossalari.
• 3.Pulning vujudga kelishi, moxiyati va vazifalari.
• 4.Qiymat qonuni.

Adabiyotlar: 1. Karimov I.A. «O`zbekiston iqtisodiy isloxotlarni chuqurlashtirish yo`lida» Toshkent-1995 y 2. Karimov I.A.«erishgan yutuqlarni mustahkamlab , Yangi marralar sari izchil xarakat qilishimiz lozim» 10- fevral V.M.yig`ilishidagi ma'ruzasi Gazeta «Xalk so`zi» 11-fevral 2006- yil 3. «Iqtisodiyot nazariyasi»(noiqtisodiy oliy…) Umarov raxbarligida Toshkent universitet 2002-y 4 – bob 4. Shodmonov ,R.Alimov,T.Juraev «Iqtisodiyot nazariyasi».Toshkent 2002-y 4- bob 5. O`lmasov A. Vaxobov «Iqtisodiyot nazariyasi» . Darslik. Toshkent 2006 y . 16 – bob 6. Beknozov «Iqtisodiyot nazariyasi» . Darslik. Toshkent 2006 y . 4 - bob

Natural va tovar ishlab chiqarish ijtimoiy xo`jalik shakllari ekanligi.

Ixtimoiy xo`jalik - insoniyat jamiyati taraqqiyotining alohida uzoq davrlari davomida ishlab chiqarishning maqsadini ancha to`liq ifodalab qoladigan, barqaror umumiy belgilarga ega bo`lgan va rivojlanishida ma'lum bir qonuniyatlarga asoslangan xo`jalik yuritishning barqaror turlaridir.

Ijtimoiy xo`jalik shakllari.
Natural xo`jalik –barcha maxsulot
ishlab chiqaruvchilarning o`z iste`mo-
lini qondirishi va ichki xo`jalik
extiyojlari uchun ishlab chiqiladi.
Tovar xo`jaligi –bunda maxsulot bozor
uchun , ayriboshlash orqali o`tib,
boshqalarning extiyojlarini qondi-
rish maqsadini kuzlab ishlab chiqiladi.

Natural xo`jalik belgilari : Mexnat taqsimoti yetarlicha rivojlanmagan Ishlab chiqarish birlik xarakterga ega bo`lib , ishlab chiqaruvchilarning o`z extiyojlarini qondirishga bo`ysundirilgan. Ishlab chiqarish bilan iste'mol o`zaro mos kelib , bevosita xo`jalik ichida bir-biri bilan bog`langan Mexnat tor doirada ijtimoiy xarakterga ega bo`lgan. Ishchi kuchining xarakatchanligi cheklangan.

Tovar xo`jaligi belgilari :
Ijtimoiy mexnat taqsimotining mavjud
Bo`lishi.
Ishlab chiqaruvchilarning mulk egasi
sifatida bir-biridan aloxidalashuvi.
Maxsulotning bozor uchun erkin ayriboshlash
maqsadida ishlab chiqarilish.

Tovar va uning xossalari.

Tovar inson mexnati natijasida bozorda ayriboshlash uchun ishlab chiqarilgan maxsulot. U insonning ma'naviy , insoniy ishlab chiqarish extiyojlarini qondiradi.

Tovarning xususiyatlari.
Almashuv qiymatiga ega - bu bir tovar
boshqasiga muayyan miqdoriy nisbat-
larda ayriboshlanishida nomoyon
bo`ladi.
Naflilikka ega – bu tovarning
kishilarning biror – bir extiyojini
qondirishida ko`rinadi.

Tovarning ikki xususiyati borligiga sabab , unda mujassamlashgan mexnatning ikki yoqlama xarakterga egaligidir . Demak tovarda gavdalangan mehnat ikki yoqlama xarakterga ega : Birinchisi – aniq mehnat (konkret) Ikkinchisi – abstrakt mehnat Aniq mexnat tovarning iste`mol qiymatini , abstrakt mehnat tovarning qiymatini yaratadi.

Oddiy yoki kengaygan shakl
To`la yoki kengaygan shakl
Umumiy shakl
Pul shakli
Qiymat (ayirboshlash) shakllarining rivojlanishi
Qiymat o`lchovi vazifasi
Muomila vositasi vazifasi
To`lov vositasi vazifasi
Jamg`arish vazifasi
P u l n i n g V a z i f a l a r i:
Jaxon puli vazifasi