Научный совет dsc

 
 
 
 
Б.Х. Пўлатов 
Илмий даражалар берувчи Илмий кенгаш 
раиси, юридик фанлар доктори, профессор
Л.Х. Исоқов 
Илмий даражалар берувчи Илмий кенгаш 
котиби, юридик фанлар бўйича фалсафа 
доктори (PhD), доцент 
Ф.Х. Рахимов 
Илмий даражалар берувчи Илмий кенгаш 
қошидаги Илмий семинар раиси, юридик 
фанлар доктори, профессор

---

27 
КИРИШ (фалсафа доктори (PhD) диссертацияси аннотацияси) 
Тадқиқот мавзусининг долзарблиги ва зарурати. Дунёда содир 
бўлаётган глобаллашув ва ахборот технологияларининг ривожланиши негизида 
рўй бераётган иқтисодий, сиёсий, ҳуқуқий ва ижтимоий соҳалардаги глобал 
интеграция жараёнлари натижасида жиноятчилик трансмиллий ва уюшган тусга 
эга бўлиб бормоқда. Бундай жиноятлар ягона мақсадни – моддий фойда олишни 
қўзлайди. БМТнинг маълумотига кўра, 2020 йилда жиноий фаолият натижасида 
олиниб, легаллаштирилган даромадлар ҳажми дунё мамлакатлари ЯИМнинг 
2,7%ни (ёки 1,6 триллион АҚШ долларини) ташкил этган
1
. Бу эса, ўз навбатида, 
Жиноий фаолиятдан олинган даромадларни легаллаштиришга қарши курашиш 
бўйича молиявий чоралар ишлаб чиқувчи гуруҳ (ФАТФ) Президенти д-р. 
Маркус Плейер таъкидлаганидек, “жиноий фаолият, шу жумладан, жиноий 
даромадларни легаллаштириш ва терроризмни молиялаштириш оқибатида 
етказилаётган зарарни йўқ қилиш бутун дунё мамлакатларида устувор йўналиш 
сифатида қаралиши зарур”лигини англатади
2
. 
Жаҳонда трансмиллий молиявий жиноятларга қарши курашда ҳуқуқни 
муҳофаза қилувчи органлар фаолиятининг самарадорлигини янада ошириш, 
ушбу йўналишда мавжуд бўлган халқаро стандартларнинг жорий этилишини 
таъминлаш мақсадида амалдаги норматив-ҳуқуқий базани такомиллаштириш, 
трансмиллий молиявий жиноятларнинг жиноий-ҳуқуқий хусусиятларини 
ўрганиш, шунингдек, трансмиллий молиявий жиноятларга қарши курашиш 
тизими ваколатли органларининг миллий ва халқаро даражада ўзаро 
ҳамкорлигини амалга ошириш соҳасидаги фаолиятини ташкил этиш бўйича 
мамлакатлардаги 
амалиётни 
мувофиқлаштиришга 
қаратилган 
илмий 
тадқиқотлар олиб борилмоқда. 
Сўнгги йилларда мамлакатимизда Бош прокуратура ҳузуридаги Иқтисодий 
жиноятларга қарши курашиш департаменти (кейинги ўринларда Департамент 
деб юритилади) томонидан ўтказилган миллий хавфларни баҳолаш натижасига 
кўра, жиноий даромадларни легаллаштиришга олиб келиш хавфига эга 
жиноятлар, жумладан, гиёҳвандлик воситалари билан қонунга хилоф равишда 
муомала қилиш, коррупция, фирибгарлик, ўғирлик ва бошқа иқтисодий 
жиноятлар сонининг ўсиши кузатилмоқда
3
. Мавжуд таҳдидларнинг аксарияти, 
шу жумладан, терроризмни молиялаштириш жинояти ҳам трансмиллий тусга 
эга эканлиги таъкидланган. Шу муносабат билан, бундай таҳдидларга қарши 
курашиш 
қонунчилик 
ва 
ҳуқуқий 
амалиётни 
такомиллаштиришга 
йўналтирилган тегишли чора-тадбирларни нафақат миллий даражада, балки 
Ўзбекистон Республикасининг Президенти Ш.М. Мирзиёев БМТ Бош 
Ассамблеяси 76-сессиясида баён этган нутқларида таъкидлаганларидек, 
“Дунёда хавф-хатар ва зиддиятлар, трансмиллий таҳдидлар тобора ортиб 
бораётгани халқаро ҳамкорликни янада кучайтиришни тақозо қилмоқда”
4
. 
1