Нав ва уруг назорати


Download 52.5 Kb.
bet1/3
Sana20.10.2023
Hajmi52.5 Kb.
#1712194
  1   2   3
Bog'liq
1404454969 53376

Нав ва уруг назорати

Режа:




  1. Уругларнинг нав назорати ва уни утказиш тартиби

  2. Сабзавот экинлари уругчилигида нав назоратининг узига хос хусусиятлари

  3. Уруг назорати ва унинг вазифалари

Нав ва экиш сифтлари буйича талабларга жавоб берадиган юкори сифатли уругларни етиштириш Узбекистон Республикасининг 1996 йил 29 августдаги «Уругчилик тугрисидаги конун» ига уруглар ва экиладиган материя хусусида мавжуд булган тегишли норматив хужжатлар ва стадартларга катъий мувофик холда ташкил этилади ва бунда мавжуд методикаларга, усимликларни парваришлаш, хосилни йигиб олиш ва саклаш давомида чора тадбирларга амал килиб борилади.


Уругларнинг нав тозалиги устидан олиб бориладиган назорат нав назорати деб, экинбоплик сифатлари устидан олиб бориладиган наздит уруг назорати дейилади. Назоартнинг 2 тури давлат назорати ва хужалик ичидаги назоратга булинади.

Нав назорати


Давлат назорати дала апробацияси, уруглик экинлар навини аниклаш учун гуллаши олдидан текшириб куриш, дурагай экинларни текшириш, экинларнинг касаллик ва заруркунундалар билан зарарланган, карантин бегона утлар билан ифлосланганлигини текшириб чикиш, ердаги нав назорати ва лаборотория йули билан назорат килиш ишларини уз ичига олади.
Апробция ( маъкуллаш) уруглик ва кучат олиш учун етиштириладиган материалнинг тоза навлигига бахо беришнинг асосий усулдири. Апробация усиб турган усимликларни куздан кечириш ёки нав тозалигини ёки навга хослигини, шунингдек бегона утлар билан ифлслангани, касаллик ва заруркунандалар билан билан зарарланганлигини аниклаш учун экинлардан намуналар ва апробацион боглар олиш усули билан утказилади.
Апробацияни агрономлар, куп деганда 5 йил олдин махсус курсларни тугатган ва апробация олдидан махсус курсатмаларни олган агрономлар утказади.
Апробация олдидан уругларнинг нав сифатини курсатидиган «Элита уруглар аттестати» ва «уруг гувохномаси» хужжатлари текшириб курилади.
Бу булмаса апробация утказилмайди. Далада изоляция масофаси, майдони аникланади, хосили белгиланад, агротехник тадбирларнинг утказилишининг тугрилиги текширилади ва умуман экинларнинг холатига умумий бахо берилади.
Апробация экинларнин махсулдор органлари техник етуклик даражасига етиб, апробацион белгилари пайдо булганда утказилади.
Экин навининг тозалигини аниклаш учун намунага синама усимликлари хар 1 катор – каторасига олинадиган усимликлар гурухи олинади.
Хар бир синама усимликлар 2 г булинади:

  1. Апробация белгиларига эга

  2. Апробация белгилари йук (ривожланмай колган усмай колган).

Синамаларнинг сони уругликка экилган майдоннинг катталиги ва хисига караб белгиланади.
Дала шароитида синама усимликлар даланинг диагонали буйлаб юрилиб тенг масафадан жойлашган пунктлардан олинади. Анализ натижалари апробатор журналига ёзилади. Апробация учун олинадиган намуналар сони (китоб Буриев 144 бет).
Апробация усимликларини текшириш ва уларни гурухларга ажратиш ишларининг тартиби.
2. Сабзавот экинларида апробация утказиш тартибининг узига хос хусусиятлари
Уруглик усисликларни гуллаш олдидан текшириш. Бу тадбир барча 2 йиллик ва куп йиллик усимликлар, редиска ва ёзги шолгом уругларини етиштиришда утказилади. Уни уруг етиштираётган ва уруг тайёрловчи ташкилот вакиллари билан хмкорликда апробатор агроном утказади. Иш охирида экиннинг гуллаш олдидан текшириш акти тузилади. Унда атроф изоляцияси, экинларнинг ахволи, касал ва заруркунундалар билан зарарланган даражаси агротехник тадбирларнинг бажарилиши каби маълумотлар келтирилади.
Дурагай уруглар етиштиришда экинларни текшириш ишини хам уруг етиштирувчи хужалик ва тайёрловчи ташкилот вакилларининг иштироки билан агроном апробатор бажаради. Бу ерда кандпй ота – она формалар экилган, масофа изоляцияси, усимликларнинг ахволи ифлосланган, касаллик ва заруркунандалар, саралаш вактида утказиб юборилган усимликар фоизи аникланиб «Дурагай уругларни етиштиришда экинларни текшириш акти» тузилади.
Хосилни йигиштиришдан олдин уругларнинг сифатларини текшириш учун утказилади. Бунда элита ва дурагай уругларнинг нав тозалиги, дастлабки ота – она фермер, репродукция хамда товар экинлари етиштиришга мулжалланган навли уруглар, кайта экмай туриб етиштирилган уруглар партиялари аникланди.
Уругларнинг нав тизими ва дурагайлари очик ерларда нормал ривожланган 200 – 500 та, ёпик майдонларда 100 – 200 туп усимликларда бажарилади.
Хужалик ичидан нав назорати. Уруглик майдонларида нав тозалигини саклаш, 1 – йиллик усимликларда нав тозалигини утказиш, 2 – йиллик она усимликларда эса куз ва бахорда танлаш, шунингдек нобоп уруглик экин ва кучатларни навли экинлар хисобидан чикариш ишларини уз ичига олади. Бу назоратни хужаликда уругчилик ишларига жавобгар шахс, тайёрлов ташкилотлари ва бошка ташкилотларнинг мутахассислари утказади.



Download 52.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling