Navoiy Davlat Konchilik va Texnologiyalar Universiteti Energo-mexanika fakulteti 31S"A"-20 tja guruh

Navoiy Davlat Konchilik va Texnologiyalar Universiteti
Energo-mexanika fakulteti
31S"A"-20 TJA guruh
Raqamli boshqarish tizimlari fanidan
MUSTAQIL ISHI

Bajardi: O`rinov Nurbek Erkinovich

Qabul qildi: _____________________________
Navoiy- 2023
Mavzu: Datchiklarning tavsiflari
Reja
1.Potensiometrli siljish datchigi
2.Tenzometrik datchiklar
3.Elektromagnitli datchiklar
4.Sig`imli datchiklar
5.Xulosa
6. Foydalangan adabiyotlar

Texnologik jarayonlarni borishini, turli mashina va appartlar ish rejimlarini uzluksiz avtomatik nazorat qilish uchun birlamchi о‘zgartirgichlar – datchiklar qо‘llaniladi.

Datchik – avtomatika zvenolari tizimlarida foydalanishga qulay mashina va appratlar ish rejimlarini, jarayon texnologik parametrlarini boshqa kattaliklarga aniq fizik prinsiplar asosida о‘zgarishini bajaruvchi texnik qurilma.
Kо‘pincha obyektga tо‘gridan tо‘gri о‘rnatiladi. Xususiy holatda datchik konstruktiv shakllantirilgan bir о‘zgartiruvchi elementni (О‘E) ifodalashi mumkin. Datchik kirish signali (Xkir) nazorat qilinadigan kattalik (bosim, harorat, namlik, siljish v.b.). Obyekt fizik kattaligini itо‘gridan tо‘gri qabul qiladigan birinchi element (Xkir) va uni oraliq signalga о‘zgartiruvchi (X1), sezgir element hisoblanadi. (qabul qiluvchi) .
Datchik chiqish signali (Xchiq) avtomatika tizimida keyinchalik qо‘llashga qulay kattalik hisoblanadi. Turli xil о‘zgartirishlarga va uzoq masofaga uza-tishga eng kulay elektr kattalik bо‘lganligi uchun X - kо‘pincha elektr signali. Birlamchi о‘zgartirgichlar datchiklarga qо‘yiladigan talablar:
1) Yuqori dinamik aniqlik
2) Yuqori statik aniqlik
3) Texnik talab aniqlaydigan shartlarda yuqori ishonchlik
4) Mumkin bо‘lgan о‘lchamlari va og‘irligi
5) Yuqori о‘zgartirish koeffitsiyenti (sezgirlik)
6) Chiqish signallari yuqori quvvati