Navoiy davlat konchilik va

 Laboratoriya ishini o’tkazish uchun qo’llaniladigan asbob va uskunalar. 
 
 
Rasm 2. Sun’iy yoritilishni tadqiq etish
uchun tajriba qurilmasi sxemasi 
Rasm 1. Lyuksmetr Yu-116 
1- fotoelement; 2-galvanometr; 
3- yutuvchi o’rnatma K 
4- yutuvchi o’rnatma T 
5- yutuvchi o’rnatma M 
1-shtativ; 2-yoritgich; 3-6-cho’g’lanma 
chiroq 
4-Lyuminessent chiroq; 5-boks;
7-10-fotoelement;8-rangli plastinka 9-
olinadigan panel;10- galvanometr 
Lyuksmetr Yu-116 ning galvanometri ikkita o’lchov ko’rsatkichidan iborat bo’lib, 
birinchisi (0-30), ikkinchisi (0-100) lyuksgacha bo’lgan yoritilganlikni o’lchaydi. 
Galvanometrda ikkita tugmacha mavjud, chap tugmacha bosilganda (O-3O)gacha o’ng 
tugmacha bosilganda (0-100) lyuksgacha yoritilganlik o’lchanadi. Yu-116 lyuksmetrning o’lchashdagi 
yo’l qo’yilishi mumkin bo’lgan xatolik faqat asbobning mili kichiq miqdorda og`ganda eng katta 
qiymatga ega bo’ladi. TTTu sababli har qaysi shkalada o’lchashning boshlanishida ruxsat etiladigan 
nuqtalar qo’yilgan bo’lib, bu nuqtalar ( 0-30 ) ko’rsatkichi uchun 20 raqamiga to’g`ri keladi. Juda katta 
miqdordagi yoritilganlikni o’lchash uchun (100 lk dan ortiq) fotoelementga yorug`likni (M) 10 marta 
kamaytiruvchi, (R) 100 marta kamaytiruvchi, (T) 1000 marta kamaytiruvchi, yorug`likni yutuvchi 

---

maxsus o’rnatmalar o’rnatiladi. Yarim sfera shaklidagi yorug`lik tarqatuvchi K o’rnatma oq 
plastmassadan yasalgan konussimon moslama bo’lib yorug`lik nurini fotoelementga xatoliklarini 
bartaraf etish uchun qo’llaniladi. K o’rnatma M, R va T o’rnatmalarning birortasi bilan birlikga 
qo’llaniladi Agar K va M o’rnatma o’rnatilganda galvanometr ko’rsatkichi Yuga, K va R o’rnatmasi 
o’rnatilganda 100 ga, K va T o’rnatmasi o’rnatilganda lyuksmetr galvanometrining ko’rsatkichi 1000 
ga ko’paytiriladi.