Navoiy innovatsion instituti Maktabgacha ta`lim fakulteti 1-kurs“5” guruh talabasi kamolova mavjudaning

Navoiy innovatsion instituti
Maktabgacha ta`lim fakulteti
1-kurs“5” guruh talabasi
KAMOLOVA MAVJUDANING
“Bolalarni sahnalashtirish va ijodiy faoliyatga o`rgatish”fanidan
TAQDIMOTI
O’qituvchi: __________________

MAVZU: APPLIKATSIYA HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHA

• Applikatsiya

Tasviriy faoliyat turlaridan bo’lgan qirqib yopishtirish kichik guruhdan boshlab o’rgatiladi. Applikatsiyaning asosiy masadi, bolalarni rang, shakl bilan tanishtirish, mo’qalam, yelimdan to’g’ri foydalanishga o’rgatish, texnik malakalarini shakllantirishdan iborat. Shu bilan birga buyumlar tasvirini qog’oz sathida to’g’ri joylashtirishga, shakllarning rangiga qarab joylashtirishga, shakllar- ning rangiga qarab joylashtirishga shakllarning rangiga qarab joylashtirishga o’rgatishdan iborat.

Qurish-yasash.

Bolalar bog’chasida o’tkaziladigan qurish- yasash ishlari bola shaxsini xar tomonlama rivojlantirishda uning ijodkorligini taraqqiy ettirishda katta imkoniyatga egadir.

Bolalar ijodkorligi faol jarayon bo’lib, unda bola o’zi uchun yangilik yaratadi. Bu jarayonda ularning fazoviy tasavvurlari shakllanadi, tafakkuri o’sadi, bularning xammasi inson qobilyatlarini rivojlantiradi.

Bolalar qurish –yasash bo’yicha ishlarni tarbiyachining ko’rsatmasi asosida tekis joyda, tartib bilan bajarishga o’rgatiladi. Bolalar o’zlariga tanish bo’lgan narsalarni yasayotganlarida g’ishtchalar, kubiklar va prizmalarni bir- birining o’rniga ishlata olish malakalari orttirilib boriladi. Qurish uchun yirik va mayda materiallaridan foydalaniladi. Bunda qurilish materiallari sifatida qog’oz, tabiiy materiallar, grek yong’og’ining pallasi, tarvuz, qovun urug’lari, shaftoli, o’rikning danagi, akatsiya, chinor, daraxtlarining urug’i. va boshqalar.

Tasviriy faoliyat bu, go’zallikdan nafosatdan dars beradigan estetik tarbiyaning maktabgacha yoshdagi bolalar ta’lim- tarbiyasidagi ilk bosqichidir. Zero uni “badiiy tarbiya tushunchasi ” deb qarash ham mumkin. Bunda albatta O’zbek xalqi o’tmishidagi boy, milliy, madaniy merosiga, badiiy boyliklariga nisbatan qiziqish, badiiy idrok, hurmat, qadr tuyg’ulari ilk kurtaklarini yoyadi. Go’zallikka oshno qalblardan esa hech qachon buzg’unchilik, vayronagarchi-lik kabi xislatlar shakllanmaydi.

Rasm chizish, loy va plastilindan turli buyumlar ya-shash, qirqib yopishtirish kabi mashg’ulotlar bog’cha yoshi-dagi bolalarning eng sevimli faoliyatlaridan biri hisoblanadi. U bolani tevarak - atrofdagi voqea hodisalar haqidagi ta-assurotlarni turli obrazlar orqali va ularga nisbatan o’z shaxsiy munosabatini shakllantirishga keng imkon yaratadi. Bolalarda bu faoliyatlarga nisbatan qiziqishni uyg’otishda to’gri ta’lim berishning ahamiyati katta.

• Tasviriy san’at bilan tanishtirish Birinchi navbatda, bolalarni chiroyli rasm lardan, tanish illyustratsiyalardan, o’yin-choqlardan zavqlanish idrok qilish malakalarini o’stirish. Ulardagi yorqin ranglar jozibasini sezishga undash, ma’lum mavzu bo’yicha ishlangan rasmlarni ko’rish, aks ettirilgan voqealarni, qahramonlar harakatini tushunish va so’zlab berish. Keyingi galda rang va hajmnni sezishni o’rgatishda davom etish. Bolalar qalbida rasm chizishga tabiiy extiyoj, xoxish uygotish ham muhim vazifa hisoblanadi. O’rta guruh bolalarida esa tasviriy san’at turlari bilan tanishtirish ishlari o’tiladi. Kichik hajmdagi xaykalchalarga qiziqish va mashhur rassomlar ishlari bilan tanishtirish jarayonida ularni mashaqqat bilan yaratilganla-gini aytib bu faoliyat turiga nisbatan hurmat bilan qarashni o’rgatish ham bir qatorda olib boriladi.

• Tasviriy faoliyat

asliga qarab va tasavvur bo’yicha buyumlar, va o’yinchoqlarning rasmini chizishga, o’lchamini, fazoviy joylanishini shuningdek, bolalarni mo’yqalam bilan mustaqil ishlashga o’rgatish; bolalarni badiiy ifoda vositalaridan foydalanib manzaralar go’zalligini, tabiatni husnini, kattalar mehnatiga oid ijtimoiy voqealardan olgan taassurotlarini aks ettirishga o’rgatish zarur. Xalq amaliy san’ati asarlari asosida naqshlar ishlash ham bolalarni ularga bo’lgan qiziqishni, hurmatni uyg’otadi.

Ayniqsa bu ishlarni tashkil etishda tarbiyachining raxbarligi katta o’rin egallaydi.

• Loy va plastilin bilan ishlash

Birinchi galda, bolalarni loyning xususiyatlari bilan tanishtirish ( yumaloq, bo’laklarga bo’linadi, undan narsalar yasash). Tarbiyachi loy ishida birinchi navbatda saranjom sarishtalikka orgatib borishi, loy ishini faqat maxsus taxtacha ustida bajarish mumkinligini uqtirih lozim. Bunda asosan qo’l malakasini oshirish talab etiladi. Buyum yasashda etibor beriladigan jihatlar narsaning tuzilishi, hajmi, qismlar orasidagi mutanosiblik va sifat.