Nazarova feruzaning statistika fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI TARIX VA YURIDIK FAKULTETI I-KURS 5-1 GURUH TALABASI
NAZAROVA FERUZANING
STATISTIKA FANIDAN TAYYORLAGAN

MUSTAQIL ISHI

MAVZU: IQTISODIY XARAJATLAR VA ISTEMOL


Buxoro – 2022

Raja:
1. XARAJATLAR UZI BU NIMA ?
2. Statistika tarmogʻi va davlat statistikasi
3. Inson turmushining Iqtisodiy xarajatlari statistika
4. Iqtisodiy statistika makro va mikroiqtisodiy hodisa va jarayonlari

XARAJATLAR STATISTIKASI
Xarajatlar — ishlab chiqariladigan mahsulot yoki koʻrsatiladigan xizmat hajmiga bogʻliq boʻlgan chiqimlar, (mas, materiallar, xom ashyo
sotib olish, ishbay xodimlar mehnatiga haq toʻlash bilan bogʻliq sarflar). Toʻliq (umumiy, yalpi) X. — doimiy va oʻzgaruvchan X. yigʻindisi; bevosita ishlab chiqarish X.i (aniq bir mahsulotni i.ch. bilan bogʻliq va uning tannarxiga kiritiladigan chiqimlar), ekspluatatsiya X.i — mashina, uskuna, transport vositalari va boshqalardan foydalanish bilan boglits chikimlar. Muomala X.ga qoʻsh im cha muomala chiqimlari (i.ch. jarayonlarini muomala sohasida davom etishi — qadoqlash, sakdash, sotiladigan joyga eltish va boshqa bilan bogʻliq) vasof muomala chiqimlari (bevosita oldisotdi operatsiyalari bilan bogʻliq) X. kiradi. Muomala X., odatda, isteʼmolchilar uchun (transportekspeditorlik chiqimlari, bojxona boji toʻlash, port soliq va yigʻimlarini toʻlash, bank xizmatlari uchun chiqimlar, vakillik X.i), ishlab chiqaruvchilar uchun (savdosotiq boʻlinmasini sakdash, marketing tadqiqotlari, reklama, transportekspeditorlik chiqimlari, vositachilarga haq toʻlash, sotishdan oddinti servis va texnika xizmati uchun chikimlar, bank operatsiyalari boʻyicha xarajatlar, vakillik xarajatlari va boshqalar) va savdo uchun (tovarni xarid qilish, tashish, sakdash va sotish bilan bogʻliq chiqimlar) alohida hisob kitob qilinadi.

Statistika yagona fan sifatida qaralib, unda milliy hisoblar tizimi – iqtisodiy statistikaning uslubiy negizi sifatida qaralgan va barcha masalalar shu asosda yoritilgan. Aholi, mehnat bozori va milliy boylik statistikasiga butun iqtisodiy faoliyatning muhim omillari sifatida qaralgan. Makroiqtisodiy faoliyat natijasi sifatida yalpi ichki mahsulot statistikasi o’rganilgan. Tashqi iqtisodiy faoliyat va moliya-kredit tizimi statistikasiga alohida e’tibor berilgan