Nazira abdusamatova

Bilish shart!!!

Ijara shatnomasining konstruksiyasi (qurilishi) mol-mulkdan samarali va maqsadli foydalanishni nazarda tutish bilan bilan turadi. Masalan, oldi-sotdi shartnomasi yoki renta munosabatlarida mol-mulk muayyan shartlar va tartibda mulkdordan begonalashtiriladi. Shartnoma tuzib bo’lingach mol-mulkning keyingi tadqiri sotuvchi va renta oluvchi uchun ahamiyatsizdir. Bundan farqli ravishda ijara shartnomasi ijaraga beruvchining mol-mulki o’ziga qaytib kelishini nazarda tutib, mol-mulkdan shartnomada belgilangan shartlar asosida foydalanilayotganligini kuzatib borish, bu shartlar buzilganda esa shartnomani bir tomonlama bekor qilishni talab qilishga haqli bo’ladi.Ijara shartnomasi haq evaziga tuziladigan shartnoma hisoblanadi, shunga muvofiq ijaraga oluvchining asosiy majburiyatlaridan biri – bu mol-mulkdan foydalanganlik uchun ijara haqini to’lashdir.

O’zbekistonda yer islohoti natijasida quyidagilarga erishildi:
2004-yildan boshlab barcha qishloq xo’jaligi Tovar ishlab chiqaruvchilari uchun yer uchastkalaridan foydalanishning ijara shakli joriy qilindi.
Xo’jalik yurituvchi sub’yektlarga yer uchastkalari faqat tuman hokimi tomonidan ijaraga berilishi belgilab qo’yildi.
Yer uchastkalari ijaraga 30 yildan 50 yil muddatgacha berilishi qonuniy belgilab qo’yildi.

Servitut

• Servitut (lot. Servitus, servitutis — boʻysinuvchi holat) — oʻzganing yer uchastkasidan cheklangan tarzda foydalanish huquqi (servitut) — qoʻshni boʻlgan bir yoki bir necha yer uchastkalaridan cheklangan tarzda foydalanish huquqidir. Ushbu holat Oʻzbekitston Repulikasi Yer kodeksining 30-moddasiga asosan tartibga solinadi. Servitut quyidagi maqsadlarda belgilanishi mumkin:

Oʻzganing yer uchastkasi orqali piyoda yoki transportda oʻtishda;

Oʻzganing yer uchastkasi orqali piyoda yoki transportda oʻtishda;

oʻzganing yer uchastkasida drenaj ishlari oʻtkazishda;

oʻzganing yer uchastkasidan elektr uzatish, aloqa liniyalari va truboprovodlar, irrigatsiya, muhandislik va boshqa liniyalar hamda tarmoqlar * oʻtkazish va ulardan foydalanishda;