Низомий номли тошкент давлат

3.3. Мактабгача таълим муассасаси биноларини 
 лойиҳалаштириш. 
Мактабгача таълим муассасаси махсус лойиҳа бўйича қурилган ѐки мослашган СНИП 
нормаларига, ѐнғин хавфсизлиги қоидаларига жавоб берадиган ва об-ҳаво шароитини, 
экологик вазиятини, таркиб топган миллий анъаналарни ҳисобга оладиган бинода ташкил 
этилади. 
Мактабгача таълим муассасасининг сиғими, одатда 320 ўринли бўлиши керак. Умумий 
йўналишдаги мактабгача таълим муассасалари учун 140-160 ўринни, махсус аҳамиятга 
молик мактабгача таълим муассасалари учун 90-120 ўринли мувофиқ деб ҳисоблаш зарур. 
Мактабгача таълим муассасаси амалдаги нормативларга мувофиқ юмшоқ ва қаттиқ спорт 
жиҳозлари, медицина аппарати, таълимнинг техник воситалари, ўқув-кўргазмали 
қўлланмалар ҳамда ўйинчоқлар билан таъминланади мактабгача таълим муассасасини 
жиҳозлаш рўйхатига миллий анжомлар ҳам киради. 
Мактабгача 
таълим 
муассасаси 
иш 
тартиби 
ижроия 
комитет халқ таълими бошқармаси ѐки қарамоғида мактабгача таълим муассасаси бўлган 
корхона, муассаса, ташкилот тавсиясига мувофиқ халқ таълими кенгаши, мактабгача 
таълим муассасаси кенгаши билан келишилган холда халқ депутатлари махаллий 
Советлари қарори билан белгиланади. 
Мактабгача таълим муассасалари ѐки унинг айрим гуруҳлари ҳафтасига 5, 6 ва 7 кун 
кундузги ва болалар сутка мобайнида бўладиган, бир ѐки икки кунлик дам олиш кунлари 
билан, шунингдек, ходимларга сирғалувчи график бўйича дам олиш куни бериладиган 
режимда ишлашлари мумкин. 

---

Ихтисослаштирилган мактабгача таълим муассасасида куни узайтирилган кун, 
шунингдек, шанба, якшанба ва байрам кунлари режимида эрталаб ва кечки вақтда 
ишловчи навбатчи гуруҳлар очилиши мумкин. 
Махсус аҳамиятга молик мактабгача таълим муассасасининг фаолият режими зарур 
тўғрилаш-тарбиявий ишлар олиб боришни ҳисобга олган холда белгиланади. 
Ўзбекистонда ижтимоий мактабгача таълим муассасаларини ҳал этиш мактабгача таълим 
муассасаларининг ҳар хил турларини ташкил этилган ҳам алоқадордир. Улар тилга кўра 
(ўзбек, қозоқ, рус, татар, корейс ва шу кабилар) фарқланиши ва бу боғчаларда таълим-
тарбиянинг миллий анъаналарга асосланиб кўрилиши лозим. 
Болалар боғчалари боланинг боғчада бўлишига қараб бир неча соатни, бир неча кунни; 
Тарбия вазифаларига кўра эса ижодий, ѐрдамчи, умумий, социал мослаштирилган бўлади. 
Маблағ билан таъминланишига қараб: давлат, идора, хусусий ва ҳоказо. 
Ижтимоий мактабгача таълим муассасалари қишлоқлари боғчасида 40-100, шаҳар 
боғчасида 140-170 ўриндан ошмаслиги кўзда тутилади. 
Мактабгача таълим муассасаси, шу жумладан, унинг айрим гуруҳлари ишининг 
давомийлиги, бошланиши ва тугаши ота-оналарнинг эҳтиежини ҳисобга олган ҳолда 
белгиланади. Аммо у эрталабки 6.30 дан барвақт бўлмаслиги керак. 
Мактабгача таълим муассасасида ота-оналар аризаси бўйича халқ депутатлари совети 
қарори билан, шу жумладан, шартнома ва хўжалик ҳисоби асосида иш 6 соатдан кам 
давом этилган қисқа муддатли гуруҳлар; ота-оналар болаларини 1-2 соатга қолдирадиган 
гуруҳлар; сайр гуруҳлари; жисмоний тарбия-соғломлаштириш гуруҳлари; мусиқа-эстетик 
ва бадиий тарбиялаш, ақлий ва жисмоний ривожланишдан орқада қолган болалар учун 
хўжалик ҳисоби асосида ишлайдиган гуруҳлар очилиши мумкин. Бунда мазкур 
мактабгача таълим муассасасига мунтазам қатнайдиган болаларнинг манфаатлари 
камситилмаслиги лозим. Мактабгача таълим муассасасининг таълим тили Ўзбекистон 
республикасининг давлат тили ҳақидаги қонунга мувофиқ белгиланади. 
Ота-оналар ўз болаларини мактабгача таълим муассасаси тарбиячиларини илгаридан 
огоҳлантирилган холда ўзлари учун қулай пайтда олиб келишлари ва олиб кетишлари 
мумкин. Шу билан бирга, ота-оналар мактабгача таълим муассасасида болалар ҳаѐтининг 
физиологик асосланган кун тартибига риоя қилишлари ва ўқув-тарбия жараѐнини 
бузмасликлари лозим. 
Мактабгача таълим муассасасида болаларни овқатлантириш унинг иш куни 
довомийлигини ҳисобга олган ҳолда ва белгаланган пул ҳамда табиий нормаларга 
мувофиқ ташкил қилинади. Болалар 6 ва ундан кам соат мобайнида бўладиган гуруҳларда 
овқатланишни ташкил қилиш, унинг шакли ва неча марталиги ота-оналар билан 
келишувга биноан белгиланади. Бу гуруҳларда овқатлантириш учун пул нормалари халқ 
депутатлари кенгашлари ва қарамоғида ушбу мактабгача таълим муассасаси бўлган 
корхона, муассаса, ташкилот, хўжалик ҳисоби асосида ташкил қилинган гуруҳларда ота-
оналар томонидан белгиланади. 
Мактабгача таълим муассасаси: 

ўз Уставида назарда тутилган функцияларнинг бажарилмаганлиги; 

таълим дастурининг тўлиқ ҳажмда бажарилмаганлиги, амалга 
оширилаѐтган таълим дастурларининг сифати; 

таълим жараѐнини ташкил этишнинг қўлланилаѐтган шакллари, 
методлари ва воситаларининг болаларнинг ѐш, руҳий-физиологик хусусиятларига, 
қобилиятига, лаѐқатига, қизиқишларига ва эҳтиѐжларига номувофиқлиги; 

муассасада тарбияланаѐтган болаларнинг таълим жараѐни вақтида ҳаѐти 
ва соғлиғи учун қонун ҳужжатларида белгиланган тартибда жавоб беради.