Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika u n IV e r sit e t t n. S. Gaipova, M. Z. Ismatullayeva, A. S. Axmetova

35
Y u p q a j u n , ip 
g a z l a m a la r .
2.
0,7
30
Y u p q a j u n , ip va 
ipak
3.
0,7
40
4.
0.8
30
o ' r t a q a iin lik d a g i 
s o f j u n , k iy im lik ip 
g a z l a m a
5.
0,8
40
6.
0,9
35
o ' r t a q a iin lik d a g i 
k o s t y u m li k va 
p a lto lik g a la m a l a r
7.
0,9
45
8.
1,0
40
P alto lik d r a p va 
m o v u tl a r
9.
1,0
50
10.
1,2
50
11.
1,6
75
Q a l i n (b r e z e n t)
qo p lar.
12.
1,8
80
A ngishvona ignani gazlam aga qadash paytida barm oqni ignadan 
asrash uchun xizinat qiladi. U o ‘ng q o ‘lning o ‘rta barmog‘iga taqiladi. 
A n g ish v o n a n in g sirtid a sh a x m at ta rtib id a jo y la sh g a n k o ‘zlar 
ignaning sirpanib ketishiga уоЧ q o 'y m ay d i. A ngishvona tubli va 
tubsiz b o 'lad i. A yollar va b o lalar kiyim ini q o 'ld a tikishda tubli 
angishvona; ustki kiyim larni tikishda esa tubsiz angishvonadan 
foydalaniladi
8, 
10, 12 nom erli angishvonalar erkaklarga, 2,3,4,5 nom erli 
angishvonalar ayollarga mo'ljallangan (2 jadval).

---

Angishvonalaming oMchamlari
N o m e ri
K atta
K ic hik
Balan dlig i
Diametri D, mm
Diam etri D. mm
m m
i
15
11
15-19
3
16
10
15-20
4
17
13
15-20
5
18
14
15-21
8
17
14
15-21
10
18
15
15
12
19
16
15
Gazlam a va materiallarni bichish mexanizasiyalashtirilgan ko‘plab 
ishlab chiqarish sharoitida qaychilar asosan detallam ing chetini qirqib 
te k islash , yoki ip la rn i uzish u c h u n ish la tilad i. Kiyim yakka 
buyurtm alar b o ‘yicha tikiladigan atelyelarda esa qaychi bilan gazlama 
bichiladi, detallaming chetlari tekislanadi, qo ‘lda bajariladigan boshqa 
operasiyalar amalga oshiriladi.
T ikuvchilikda foydalaniladigan qaych ilar 8 nom erli b o ‘ladi. 
Q ay ch in ing no m eri b ajarilad ig an operasiyaga va b ich ilad ig an
gazlamaga qarab tanlanadi. Q aychilar gMrchillamay ochilib yopilishi, 
tig‘i boshidan oxirigacha birdek yaxshi qirqishi lozim. Iplarning uchi 
maxsus qaychilar bilan qirqiladi.
Santimetrli lenta yumshoq rezinalangan lenta bo‘lib, ikkala tom oni 
santim etr va m illim etrlarga b o lin g an : u odam gavdasidan o ‘lcham 
olish va kiyim detallarini o ‘lchash uchun ishlatiladi. Ish jarayonida 
lenta ch o ‘zilishi m um kin b o ‘lgani sababli uni vaqti - vaqtida tekshirib 
turish kerak. Faqat bitta lentadan foydalanish zarur, aks holda o ‘lchash 
liar - xil chiqishi mumkin.
Andazalar karton yoki boshqa materiallardan tayyorlangan kiyim 
detallaridan iborat. A ndaza etalonlar, ish andazalar va qo'shim cha 
andazalar boMadi.
Andaza - etalonlardan detallar konturlarini gazlamaga tushirishda 
foydalanilmaydi. U lar faqat ko'plab ishlab chiqarishda ishlatiladigan

---

andazalar komplektini tayyorlash va tekshirishda qo'llaniladi. Ish 
andazalari yordam ida gazlam alarga detallar konturlari tushiriladi, 
kiyim d e ta lla rin i to 'g 'r i b irik tirish u c h u n k o n tro l k e rtm a la r 
belgilanadi.
Q o ‘shim cha andazalar tikuvchilik sexlarida vitachkalar, petlyalar, 
tugmalar o ‘m ini, bortlar, yoqalar burchaklarini belgilash (bo‘rlash) 
uchun ishlatiladi. Bichish va oMchab ko'rishdagi chiziq ham da belgilar 
bo‘r bilan tushiriladi. Tikuvchilik sanoati uchun har - xil rangli 
bo‘rlar ishlab chiqariladi. C hiziqlar ingichka chiqishi uchun bo'rning 
chetlarini o ‘tkirlab turish kerak.
Bo‘r bilan chiziq chizish uchun uni butun sirti bilan chizg‘ich 
yoki andazaga taqab, uchi gazlam aga tik ushlanadi. Bo"r bilan chiziq 
tushirishda bo‘r o ‘zimizdan nariga yurgiziladi.
D etallarni chiziqning ichki to m onidan qirqish lozim. Ba’zan b o ‘r 
o ‘rniga uchi o ‘tkirlangan quruq sovundan foydalaniladi.