Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti maxsus sirtqi bo


Band shudgor, uni o’tkazish sharoitlari va yetishtiriladigan  ekinlar


Download 1.14 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/11
Sana02.01.2022
Hajmi1.14 Mb.
#197770
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Saidaziz 1

Band shudgor, uni o’tkazish sharoitlari va yetishtiriladigan  ekinlar. 

Yerlarni ishlash sonini kamaytirish  va   uning ahamiyati  

Ma’lumki,  harxil  operasiyalarni  bajarish  vaqtida  agregatlar  daladan  ko’p

  marta  yurib o’tadi,  natijada  tuproq  zichlashadi,  suv  o’tkazuvchanligi,  h

avo  almashinuvi  yomonlashadi. Besh korpusli plugni traktorga tirkab yer      

 haydalganda uning g’ildiraklari yer yuzasining 40..50  %  ni  bosadi. . Bund

an  tashqari,  ekin  ekishdan  oldin  yerni  ko’p  marta  ishlash  ekishni  

kechiktiradi  hamda  hosildorlikka  salbiy  ta’sir  etadi.  Respublikamizning  

ayrim  paxtakor xo’jaliklarida, g’o’za 5-8 marta kultivasiya qilinadi, unga 2-

3 marta o’g’it solinadi, 5..7 marta sug’orish  uchun  egat  olinadi  va  kasallik

  hamda  zararkunandalarga  qarshi  2-3  marta  har  xil  

kimyoviy dorilar purkaladi. Natijada, agregat mavsumda daladan 15-

20 marta va undan ham ortiq  yurib  o’tadi.  Bahor  noqulay  kelgan  yillari  h

amda  dala  begona  o’tlar  bilan  ifloslangan  



bo’lsa,  yerni  ishlash  soni  yana  ham  ortadi.  O’zPITI  da  olib  borilgan     

tajribalar  natijalariga ko’ra, yerlarni ishlash sonini kamaytirish qo’yidagi yo’

nalishlarda olib borilishi mumkin.  

1)yerni haydash chuqurligini tabaqalashtirish.  

2)yerlarga asosiy ishlov berishda haydalma qatlamining uvoqlanishini yaxshi

laydigan va dala tekis bo’lishini ta’minlaydigan faol qurollardan (freza kabil

ardan) foydalanish. 

3)bahorgi  va  ekin  ekish  oldidan  alohida-

alohida  amalga  oshiriladigan  ishlar  sonini  

kamaytirish va ularni birga qo’shib, bir vaqtda bajarish;  

4)dalada traktor bir yurib o’tishida zarur ishlarni bajaradigan kombinasiyalas

htirilgan agregatlardan foydalanish;   

5)g’o’za  va  boshqa  ekinlarni  parvarish  qilishda  agrotexnika  tadbirlarini  

qo’shib o’tkazash hisobiga kultivasiya hamda boshqa ishlar sonini                        

kamaytirish. 

  

Paxta  ekiladigan  maydonlarda  bahorda  va  ekin  ekish  oldidan  yerlarni  is



hlash  soni buyicha olib borilgan kuzatishlar, ishlash soni kamaytirilganida tu

proq yaxshi uvoqlashishni, uning  suvfizik  xossalari  yaxshilanishini,  dalala

r  begona  o’tlar  bilan  kam  ifloslanishini  va paxta hosildorligini ortishini k

o’rsatdi. Yerlarni ishlash sonini kamaytirish uchun ekinlarning o’suv davrida

 bajariladigan tadbirlarni, sharoitdan kelib chiqqan holda moslashtirib bir-

biriga qo’shib  olib  borish,  dalaga  agregatlarni  kamroq  kiritish  zarur.Chu

nonchi,  begona  o’tlarga qarshi kultivasiya o’rniga gerbisid qo’llash, o’g’it s

olishni egat olish va mavsum oxirida egat  

olishni esa  chekanka  va  boshqalar  bilan  bir  vaqtda o’tkazish kerak. Natija

da  sarflanayotgan yeqilgi va mablag’ tejaladi, yetishtirilgan mahsulot tannar

xi arzonlashadi.  Shudgorlashdan  asosiy  maqsad,  yerda  imkoni  boricha  k

o’proq  nam  to’plash  va  uni saqlash,  begona o’tlarni, kasallik  va zararkun

andalarni  imkoniyat darajada kamaytirish  yoki butunlay  yo’qotishdan  ibor

at  bo’lib,  buning  uchun  band  qilinmagan  yoki  band  qilingan  

shudgorlash turlaridan foydalaniladi.  

 

 



 


 


Download 1.14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling