Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti tarix fakulteti “Jahon tarixi” kafedrasi


Bangladesh 166 milliondan ortiq aholisi bo'lgan respublika


Download 430.78 Kb.
bet9/12
Sana09.02.2023
Hajmi430.78 Kb.
#1182021
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
Nursaid kurs ishi

Bangladesh 166 milliondan ortiq aholisi bo'lgan respublika. Uning rasmiy tili Bengaliydir va dunyodagi eng katta deltaga ega, chunki Osiyodagi uchta uzun daryo: Gang, Megna va Braxmaputra daryolari birlashmoqda. Bundan tashqari dunyodagi eng katta mangrovga ega, yomg'ir o'rmonlari o'rtasida choy ekinlari teraslari, qirg'oq chizig'i bilan 600 kilometr dunyodagi eng uzun plyaj, orollar va chiroyli mercan rifi. Tarix bu mamlakatga yaxshi munosabatda bo'lmagan, ammo qaysi qo'shnilariga yaxshi munosabatda bo'lgan? Yigirmanchi asrning o'rtalarida u o'zining erkinligiga erishdi va muhim ahamiyatga ega bo'ldi musulmon davlati. 1971 yilda Bangladesh tug'ilishi mumkin bo'lgan fuqarolar urushi boshlandi. Ketma-ketlikdagi harbiy hukumatlar, ularning atom qurollari, Kashmir uchun urush va Hindiston bilan ishqalanish, uni o'chirish qiyin bo'lgan va gapirmaslik qiyin bo'lgan kukga aylantirdi. tashrif buyurishning iloji yo'q.

Butan Bu respublika emas, balki qirollik, a konstitutsiyaviy monarxiya. Uning dengizga chiqishi yo'q bu himalaya tog'larida. Uning poytaxti Timbu shahri va u ulardan biri dunyodagi eng kichik va aholisi eng ko'p mamlakatlar: Milliondan kam! Butanga sayyohlar 70-yillarda kela boshladilar va bugungi kunda ular milliy iqtisodiyotda muhim daromadni anglatadi, garchi ommaviy turizm rag'batlantirilmasa ham, aksincha barqaror turizm. Unda mehmonlarni jalb qilish uchun nimalar kerak: ajoyib manzaralar, diniy bayramlar va monastirlar. Ha, albatta, sayohat qilishdan oldin vizani rasmiylashtirishingiz kerak.

Nepal federal respublikadir dengizga chiqish joyi ham yo'q. Butan bilan umumiy chegarasi bo'lmasa-da, 24 km uzunlikdagi chegara zonasi mavjud tovuq bo'yni. 2008 yilgacha u konstitutsiyaviy monarxiya edi, ammo shiddatli fuqarolar urushidan keyin yangi davr boshlandi. Afsuski 2015 yilda u dahshatli zilzilaga duch keldi, sakkiz mingdan ortiq o'lik, shuning uchun u hali ham tiklanmoqda20. Uning geografiyasi to'rtburchak, uning ko'plab tog'lari bor va u baland cho'qqilarga egadir ... ular orasida Everest tog'i. Nepalda muzlagan tog'lar, nam o'rmonlar, besh fasl bor, chunki musson hisoblangan va turli tillarda gaplashadigan va turli xil dinlarni qabul qiladigan odamlar bor.

FINALMENTE, Maldiv orollari - Hind okeanidagi orol va islomiy mamlakat. Uning poytaxti Male va geografiyasi 1200 ga yaqin orollardan iborat bo'lib, atigi 200 kishida yashaydi, ammo dengiz sathi ko'tarilsa, ular abadiy yo'q bo'lib ketadi. Bu erdan inglizlar, portugallar va gollandlar o'tgan, garchi u 60 yillarning oxiridan beri mustaqil bo'lgan. Bu dunyodagi buyuk demokratiya emas va Osiyodagi eng kam aholi yashaydigan mamlakat. Albatta, uning ajoyib manzaralari va plyajlari bor bu, ayniqsa, evropaliklar orasida ajoyib sayyohlik maskani. Ko'p odamlar turizmdan yashaydilar va yuzdan ortiq kurortlar mavjud.

Xulosa.
1991-yil mayida bo‘lib o‘tgan saylovlarda HMK g‘alaba qozonib, Narasimxa Rao boshliq hukumat tuzildi va mamlakatni 8 yil boshqardi. Iqtisodiyotda milliylashtirishdan chiqarish davom ettirilib, zarar ko‘rib ish- layotgan fabrika va zavodlar yopildi. Investitsiya ko‘paytirildi, mehnat inti- zomi yaxshilandi, moddiy manfaatdorlik kuchaydi. Natijada inflatsiya pasaydi, sanoatga katta miqdorda sarmoya qo‘yildi, qishloq xo‘jaligida mayda dehq- onlarning ulushi ko‘paydi. 1994-1995-yillarda sanoatning yillik o‘sishi 10 foizga, yalpi milliy mahsulotning yillik o‘sishi 5 foizga chiqdi. Bu Hindiston uchun katta ahamiyatga ega edi. Hindiston Milliy Kongressi rahbariyatida korrupsiya, poraxo‘rlik va boshqa jinoyat holatlari yuz berdi. 1996-yilda 30 dan ortiq yuqori tabaqa rahbarlari sudlanib, jazo oldilar. Bu davrga kelib jangovar induizm millatchiligi kuchaydi. Bu qaysi partiyaning ideologiyasi ekanligini yuqorida ko‘rdik. 72 foiz aholisi hin- doriylardan iborat bo‘lgan aholining shovinistik qatlamlari kayfiyatini o‘zida mujassamlashtirgan BJP 1998-yil fevraldan parlament saylovlarida g‘alaba qildi va uning yetakchisi Atal Bexari Vajpai 19-martda Bosh vazir qilib saylandi. Navbatdagi saylovlarda ham Vajpai o‘z o‘rnida qoldi.Lekin 2004-yil mayda hokimiyatda o‘zgarish bo‘lib, Bosh vazirlik lavo- zimini Manmoxan Singx egalladi. Hindiston tashqi siyosatida muhim muammolar- dan biri Pokiston bilan munosabatlardir. 1947- yildan beri Kashmir masalasida ikki mamlakat janjal qilib keladi. Deyarli har 10 yilda qurolli to‘qnashuvlar bo‘lib turadi. Hindiston tashqi siyosatida tinch-totuv yashashning o‘zi tashabbuskor bo‘lgan besh tamoyiliga (pancha chila — 1955-yilgi Bandung konferensiyasida Osiyo xalqlari o‘rtasida xalqa- ro munosabatlarga asos qilib olingan) amal qiladi. (qarang: Xitoy mavzusi). J. Neru SEATO va SENTO bloklarining tuzilishini qoraladi. U bir qancha mahalliy janjallarni tinchitishda o‘z hissasini qo‘shdi. Sovet davlati Hindistonga 60 dan ortiq sanoat korxonalarini qurishda yordam berdi. Harbiy texnika bilan ta’minladi. Qo‘shilmaslik harakatining rahbarlaridan biri va «olti mamlakat guruhi» a’zosi bo‘lmish Hindiston qurollanish poygasini to‘xtatishga, qurolsizlanishga, yadro urushi xavfini yo‘q qilishga, kosmosni harbiylashtirishga yo‘l qo‘ymaslikka, yangi xalqaro iqtisodiy tartib o‘rnatishga qaratilgan muhim takliflar bilan bir necha bor xalqaro maydonga chiqdi. Hindiston Hind okeanini tinchlik zonasiga aylantirish yo‘lidagi kurashga salmoqli hissa qo‘shdi. AQSHning Diyego-Garsiya harbiy oroliga bazasini joylashtirishiga qarshi chiqdi. Yangi mustamlakachilikka, irqiy kamsitish va aparteidga qarshi faol kurashib keldi. Hindiston Janubiy Osiyo mahalliy hamkorligi uyushmasi (SAARK) faoliyatida ishtirok etmoqda. Shri Lanka va Janubiy Osiyodagi ahvolni yaxshilashga muhim hissa qo‘shmoqda. O‘zbekiston bilan Hindiston o‘rtasidagi aloqalar mustaqillikdan oldin ham ancha rivojlangan edi. O‘zbekiston mustaqilligidan keyin bu aloqalar yangi bosqichga ko‘tarildi. Ikki mamlakat o‘rtasi- dagi munosabatlarning rivojlanishida O‘zbekiston Prezidenti Islom Karimovning mustaqillik arafasidagi Hindistonga tashrifi katta ahamiyatga ega bo‘ldi. Sho‘rolar zamonidagi mavjud tamoyillarni buzib, Hindiston bilan mustaqil hamkorlikni kengaytirishga birinchi bo‘lib kirishdi. Natijada Hindiston bilan O‘zbekiston o‘rtasida birinchi marta teng huquqli mamlakatlar kabi iqtisodiy, savdo, ilmiy-texnikaviy, madaniyat, sog‘liqni saqlash, fan, texnika, turizm, sport va ommaviy axborot sohasida hamkorlik qilish to‘g‘risida bitimlar tuzildi. Hindiston yordami bilan Toshkent, Buxoro va Samarqandda zamona- viy mehmonxonalar qurildi. Respublikamizga uskunalar va boshqa xil tovarlar xarid qilish uchun 1993-yilda Hindiston 10 mln dollar mablag‘ ajratdi. 1993- yil may oyida Hindiston Bosh vaziri Narasimxa Rao O‘zbekistonga rasmiy tashrif buyurdi. Oziq-ovqat, yengil sanoat, zargarlik buyumlari ishlab chiqarish, havo yo‘llarini ochish, yangi zamonaviy mehmonxonalar qurish bilan shug‘ullanuvchi hind — o‘zbek qo‘shma korxonalarini ochish haqida 10 ta bitim tuzildi. Undan tashqari hind firmalari respublikamizdagi sheriklari bilan jami 100 min dollarlik mahsulot yetkazib berish bo‘yicha 15 ta savdo shartnomasiga imzo chekishdi. O‘zbekistonda dori-darmon ishlab chiqarishda hindlar katta yordam ko‘rsatmoqda. Buning uchun Surxondaryoda maxsus qo‘shma korxona tashkil etildi. O‘zbekiston FAning yigirmadan ortiq ilmiy-tadqiqot instituti Hindistondagi sheriklari bilan hamkorlik qilmoqda. «O‘zbeksanoat» davlat assotsiatsiyasi Hindistonning «Xabar grup» firmasi bilan yiliga 4000 tonna ip-kalava ishlab chiqaradigan korxona qurdi. Hindistonning «Modi», «Rotan», «Shri eksport» va boshqa firmalari O‘zbe- kistonda katta obro‘ qozondi. 2005-yil aprel oyida Islom Karimov rasmiy tashrif bilan Hindistonda bo‘ldi. 2004-yilda Hindiston bilan O‘zbekiston o‘rtasida tovar ayirboshlash 150 mln dollarga yetdi. 1993-yildan beri 800 ga yaqin o‘zbek mutaxassislari axborot texnologiyalari, bank ishi, kichik biznes yo‘nalishlari bo‘yicha Hin¬distonda ta’lim olishdi. Ikki mamlakat o‘rtasidagi iqtisodiy va madaniy aloqalarni rivojlantirish uchun 45 ta shartnoma imzolangan. Shunday qilib, Hindiston — hozirgi kunda metall quyish, to‘qimachilik, mashinasozlik, tog‘-kon ishlari, neftni qayta ishlash, elektronika, kimyo sanoati tez rivojlanayotgan mamlakat. U 2004-yilda 12,5 mlrd dollarlik axborot texnologiyalarini xorijga eksport qildi.Yalpi ichki mahsulotning 30 foizi qishloq xo‘jaligiga to‘g‘ri keladi. Hin-diston g‘alla bilan o‘zini o‘zi to‘la ta’minlaydi. Sholi yetishtirishda dunyoda ikkinchi o‘rinda turadi. Turli texnik ekinlarini katta miqdorda yetishtiradi. Lekin mamlakat janubida millionlab odamlar qashshoqlikda yashaydi. Eng muhim muammo — inflatsiyaning kuchayishi va tashqi qarzning o‘sishidir.


Download 430.78 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling