Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti “Tasdiqlayman”

Mundarija
Kirish........................................................................................................................5
1-BOB. “Ustoz va shogird” anʼanasining nazariy asoslari. ................................8
1.1. “Ustoz va shogird” anʼanasining ahamiyati........................................................8
1.2. Ustoz-shogird an’anasi – milliy qadriyat.........................................................17
2-BOB. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida ustoz shogird an’analarini yoʻlga qoʻyishni tashkil qilish..........................................................................................24

2.1 Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida ustoz-shogird an’anasi..............................24

2.2 Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida ustoz shogird an’analarini yoʻlga qoʻyishning oʻziga xos xususiyatlari.......................................................................27
Xulosa.....................................................................................................................34
Adabiyotlar roʻyxati..............................................................................................35


Kirish
Kurs ishining dolzarbligi. Maktabgacha ta’lim sohasi uzluksiz ta’lim tizimining dastlabki boʻgʻini boʻlishi bilan birga keyingi ta’lim tizimida, bolani maktabga tayyorlashda muhim ahamiyat kasb etadi. Bugungi kunda bu ta’lim sohasi davlat siyosati darajasiga koʻtarilishi bejiz emas. Bu borada davlatimiz tomonidan qabul qilingan qator farmon, qaror va farmoyishlar maktabgacha ta’lim tizimini tubdan isloh qilishga yoʻnaltirilganligi barchaning e’tiboridadir. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 8-maydagi PQ-4312-sonli “Oʻzbekiston Respublikasi maktabgacha ta’lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi”, 2016-yil 29-dekabrdagi “2017-2021 yillarda maktabgacha ta’lim tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PQ-2707-sonli, 2017-yil 30-sentabrdagi “Maktabgacha ta’lim tizimi boshqaruvini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PF-5198-sonli Farmoni, 2017-yil 9-sentabrdagi «Maktabgacha ta’lim tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida»gi PQ-3261-sonli qarori, shuningdek, Maktabgacha ta’lim vazirligining 2018-yil 18-iyundagi 1-mh sonli “Ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qoʻyiladigan davlat talablari” hamda “Ilk qadam” maktabgacha ta’lim tashkilotining Davlat oʻquv dasturini amalda joriy etish kabi davlat hujjatlarida bu sohaga oid masalalarini hal etish nazarda tutilgan. “Maktabgacha ta’lim tizimini qayta qurishning asosiy yoʻnalishlaridan biri bolaning xususiyatlari , imkoniyatlari ,layoqati va qobiliyatlarini e’tiborga olgan holda uni shaxs sifatida mukammal rivojlantirishga qaratilgan ta’limdir.
Buyuk alloma inson ruhiyatining muhandisi Abu ali Ibn Sino oʻzining «Tib qonunlari» asarida shunday fikr bayon qiladi:«Pedagogning barcha hatti - harakatlari ezgulikdan iborat boʻlmogʻi lozim».Ezgulik avvalo bola qalbiga yoʻl topishdan boshlanadi. U bilan gʻamxoʻr, hamnafas boʻlish, begʻubor qalb egasini hurmat qilish, hohish - istaklariga befarq boʻlmaslik, bir soʻz bilan aytganda bolajon boʻlish zarur.Bola tafakkurini har tomonlama rivojlantirish, dunyoqarashini shakllantirishda yangi zamonaviy bilimlarni keng koʻlamli olib borilishi kerak.Taniqli mahalliy oʻqituvchi K.D. Ushinskiy tarbiyaning ahamiyati haqida gapirib, pedagogikada asosiy narsa insonning ma'naviy tomonini tarbiyalash ekanligini ta'kidladi. Ta’lim-tarbiyaning vazifalari haqida gapirar ekan, u jamiyat odob-axloqiga ta’sir etish, ruhni tanadan yuksaltirish, ma’naviy ehtiyojlarni ilgari surish, ma’naviy hayotga e’tiborni uygʻotish uchun chaqirilganligini ta’kidladi. Insonning ma'naviy rivojlanishi bolalikdan boshlanadi.
Ma'lumki, maktabgacha yoshdagi bolalar atrofdagi dunyoga: odamlarga, narsalarga, turli hodisalarga, san'at asarlariga, ya'ni musiqaga, rasmga, badiiy soʻzlarga hissiy munosabatda boʻlish qobiliyatiga ega. Bola hayotining birinchi yillari uning tarbiyasida muhim bosqichdir. Bu davrda uni oʻz xalqi, oʻz mamlakati bilan koʻrinmas tarzda bogʻlaydigan va koʻp jihatdan uning keyingi hayot yoʻlini belgilab beradigan oʻsha his-tuygʻular va xarakter xususiyatlari rivojlana boshlaydi. Xalqning tili, qoʻshiq va musiqasi, oʻyin va oʻyinchoqlari, ona yurtining tabiati – bularning barchasi shaxsning shakllanishiga ta’sir qiladi.
Maktabgacha yoshdagi bolalarni estetik tarbiyalashning asosiy vazifalaridan biri bolalarda oʻz ona madaniyati, uning boyligi va xilma-xilligi, goʻzalligi va olijanobligi haqida umumiy tasavvurni shakllantirishdir. Shuning uchun ham maktabgacha bolalik davrida bolani oʻz ona yurtini, ona tabiatini, oʻz xalqini his etish va sevishga, xalqning ma’naviy boyligi, aql-zakovati, iste’dodi va donishmandligini qadrlashga oʻrgatish zarur.
Bolani yoshligidanoq oʻz xalqi madaniyati bilan tanishtirish bolalarning genetik-madaniy xotirasini tiklash, uning “oila” – “nasl” tizimida “men” koʻprigini yaratishda tasdiqlash maqsadlariga xizmat qiladi. odamlar" - "insoniyat". Maktabgacha ta'lim muassasalarida xalq an'analarini oʻrganish boʻyicha turli xil usullar, tarqoq materiallar tarbiyachilar va oʻqituvchilarga bolalarni oʻz ona madaniyati bilan yanada chuqurroq va maqsadli ravishda tanishtirishga, milliy vatanparvarlik, oʻz mamlakati bilan faxrlanish tuygʻularini shakllantirishga imkon bermaydi. Hozirgi vaqtda xalq madaniyatidagi bilim, koʻnikma va malakalar bola xotirasida uzviy iz qoldirmaydi va bolalarni maktabda keyingi ta'lim bilan yoʻq qiladi.
Maktabgacha yoshda xalq an’analarini oʻrganish dolzarb boʻlib qoladi, chunki har bir xalq nafaqat an’ana va urf-odatlarni saqlaydi, balki oʻzining milliy qiyofasini, oʻziga xosligini yoʻqotmaslik uchun ularni kelajakka koʻchirishga intiladi. Maktabgacha pedagogikada xalq an'analarini oʻrganish orqali maktabgacha yoshdagi bolalarni tarbiyalash muammosi juda batafsil va turli pozitsiyalardan. Insoniyatning koʻp asrlik tajribasi bolalarni oʻz xalqi madaniyati bilan tanishtirish muhimligini koʻrsatdi, chunki otalar merosiga murojaat qilish biz yashayotgan zaminga hurmat, gʻurur tuygʻularini tarbiyalaydi. xalq an'analari ta'lim maktabgacha
Kurs ishi maqsadi:Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida ustoz shogird an’analarini toʻgʻri tashkil qilish haqida izlanishlar olib borish amalyot jarayonida kuzatib borish.
Kurs ishi vazifalari: MTTdagi pedagog va tarbiyachilarning shaxsiy xislatlariga ularning bolalar jamoasidagi vazifalari, ularning ish faoliyatidagi fidoyiligi, bolasevarligi, bolaning istiqboliga qiziqishlari bilan aniqlanadi. Umuman olganda, MTT da faoliyat yurituvchi pedagog va tarbiyachilar quyidagidek psixo-fizologik xususiyatlarga ham ega boʻlishi kerak: mustahkam sogʻliq, sogʻlom fikrlilik, jismoniy baquvvatlilik, irodalilik, chidamlilik, ishchanlik, gʻayratlilik, bayroqdor boʻlishga ishtiyoqlilik va hokazo.Yuqoridagi vazifalarni bajarish uchun tashkilotga qabul qilingan pedagoglar ish boshlaridan oldin tajribali pedagoglar bilan ustoz shogird faoliyatini olib borishlari lozim.
Kurs ishi predmeti:Maktabgacha ta’limda tashkilotlarida ustoz shogird ana’nalarini tashkil qilishning zamonaviy usullarini qoʻllash.
Kurs ishi ob’yekti:Maktabgacha tashkilotlarida ustoz shogird ana’larini olib borish jarayoni.
Kurs ishining tuzulishi: kirish, ikki bob, xulosa va tavsiyalar, foydalanilgan adabiyotlar roʻyxatidan iborat.