Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti ‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Nazorat uchun savolar:

1. 
   Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida jismoniy tarbiya yo‘riqchisiga qo‘yiladigan malaka talablari nimalardan iborat?
   
2. 
   Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida jismoniy tarbiya yo‘riqchisining kasbiy vazifalariga nimalar kiradi?
   
3. 
   Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida jismoniy tarbiya yo‘riqchisining majburiyatlari nimalardan iborat bo‘ladi.
   
4. 
   Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida jismoniy tarbiya yo‘riqchisining qanday ish g‘ujjatlari mavjud?
   

5..Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida rejalashtirishning mohyati?
6. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida rejalashtirishning qanday turlari mavjud?
7. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida rejalashtirishning qanday tamoyillari mavjuddir?
8.Maktabgacha ta’lim muassasalardagi jismoniy tarbiya mashg‘ulotlari necha qismlardan iborat?


15-Mavzu: Maktabgacha yoshdagi bolalarni jismoniy rivojlanish monitoringini olib borish. Jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida sanitar gigenik sharoitlar


Reja:
1.Maktbgacha ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiya bo‘yicha ishni tashkil etishga ma’sul bo‘lgan shaxslar.
2 Maktabgacha yoshdagi bolalarni jismoniy rivojlanishi ustidan tibbiy-pedagogik nazoratni olib borish.
3.Jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida sanitar gigenik sharoitlarga qo‘yiladigan talablar.
4.Jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida bolalarni kiyimlariga qo‘yiladigan talablar.


Tayanch iboralar: sanitar gigenik sharoitlar, sport kiyimlari, jismoniy mashq jihozlari, inventarlar, koptoklar,arqonlar,gimnastika tayoqchasi.
ma’sul shaxslar, monitoring, uslubchi, tarbiyachi, mudira, musiqa rahbari, jismoniy tarbiya yo‘riqchisi.


1.Maktbgacha ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiya bo‘yicha ishni tashkil etishga ma’sul bo‘lgan shaxslar

Maktabgacha ta’lim tashkilotida jismoniy madaniyat bo‘yicha ishlarni tashkil etish uchun mas’ul shaxslar.

Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida bolaning jismoniy tarbiyasi butun xodimlar jamoasi tomonidan amalga oshiriladi. Har bir xodim bolaning hayotini muhofaza qilish va sog‘lig‘ini mustahkamlash, jismoniy tarbiya muammolarini hal qilish uchun mas’uldir: maktabgacha ta’lim tashkilotining rahbari, katta tarbiyachisi, tarbiyachilari, tarbiyachining yordamchilari, shifokor, hamshira, jismoniy tarbiya bo‘yicha o‘qituvchi.
Maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbari jismoniy tarbiya bo‘yicha barcha ishlarni tashkil qiladi. U ishning bosh rejasini tuzadi, zarur shart-sharoitlarni yaratadi, jismoniy tarbiya muammolarini hal qilishda maktabgacha ta’lim tashkiloti xodimlarining faoliyati ustidan rahbarlik va nazoratni amalga oshiradi.
Avval aytib o‘tganimizdek, maktabgacha ta’lim tashkilotining barcha xodimlari umumiy ish rejasini tuzishda qatnashadilar. "Jismoniy madaniyat" Modulida kelgusi yil uchun vazifalar, amalga oshiriladigan tadbirlar va ularga zarur tayyorgarlik, masalan: chang‘i, chang‘i kostyumlarini sotib olish - chang‘i sportini o‘rgatish, chang‘i yo’lini yotqizish ko‘rsatilgan. , o‘qituvchilarni tayyorlash (tegishli adabiyotlarni o‘rganish, o‘qitish uslublarini ishlab chiqish, psixofizik fazilatlarni shakllantirish usullari), ota-onalar uchun tavsiyalar (pedagogik adabiyotlarni o‘rganish, kiyim-kechak, poyabzal, jihozlar sotib olish va boshqalar).
Maktabgacha tarbiya tashkilotining umumiy ish rejasida fizioterapiya xonasi, sport va umumta’lim maktablari bilan maktabgacha ta’lim tashkiloti va maktabning uzluksizligini amalga oshirish uchun aloqa qilish nazarda tutilgan.
Tarbiyachilar tarkibini malakasini oshirishning turli shakllari rejalashtirilgan: uning to‘garaklar, seminarlar, amaliy mashg‘ulotlar, uslubiy birlashmalardagi ishtiroki; ochiq darslarni o‘tkazishda; maktabgacha tashkilotning tajribasini umumlashtirish, ma’ruzalar tayyorlash, pedagogik o‘qishlarda qatnashish.
Ota-onalar bilan ishlashni rejalashtirish, stendlar, ota-onalar uchun burchak, devor gazetasi yordamida jismoniy madaniyatni targ‘ib qilishda muhim rol o‘ynaydi; sport bayramlariga tayyorgarlik, bo‘sh vaqtni har xil shakllari; sog‘liqni saqlash kunlarini, ta’tillarni va boshqalarni tashkil etish.
Ishning umumiy rejasida maktabgacha ta’lim muassasasi xodimlarining jismoniy tayyorgarligini oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar hisobga olinadi. Bu ularni amalga oshirish uchun mas’ul shaxslarni va vaqtni ko‘rsatadi.
Reja pedagogik kengashda muhokama qilinadi va tasdiqlanadi.
Maktabgacha ta’lim tashkilotida direktori jismoniy tarbiya zali, bolalar maydonchasi, guruh xonalari va maydonlari uchun jihozlar sotib oladi; xonada va saytda sanitariya-gigiena sharoitlariga rioya etilishini nazorat qiladi. Metodik o‘rganish uchun adabiyotlar va materiallarni tanlaydi, yordam beradi va harakatlanishning turli shakllarini tashkil etilishini nazorat qiladi. Tarbiyachilar bilan birgalikda kuzatuvlar natijalari, jismoniy tayyorgarlik diagnostikasi ko‘rsatkichlari, bolaning psixofizik fazilatlarini rivojlantirish, bosh ishni tashkil etishda yordam beradi, tarbiyachiga bola bilan ishlashda uslubiy metodlarni tanlashda yordam beradi. va rejalashtirish ishlari.
Yosh mutaxassislarga pedagogik mahoratni egallashda, ta’lim, ta’lim va sog‘liqni saqlash muammolarini hal qilishda ijodiy yondashishda yordam berishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Shunday qilib, maktabgacha ta’lim muassasasi rahbari mutaxassislarning samarali ishlashi uchun sharoit yaratadi.
Maktabgacha tarbiya tashkiloti mutaxassislarining vazifalari
Uslubchi tarbiyachilar ishiga uslubiy rahbarlik qiladi. U o‘qituvchilar uchun malaka oshirishning turli shakllarini tashkil qiladi, kerakli uslubiy adabiyotlarni oladi va hujjatlarni tayyorlaydi: yosh jismoniy guruhlar bo‘yicha I jismoniy mashqlarni taqsimlash jadvallari, bir yil, bir hafta jadvallari, jismoniy madaniyat bo‘yicha barcha turdagi ishlarning rejalari-sinopsi turli yosh guruhlari uchun rasmlar va fotosuratlar bilan albomlar, jismoniy mashqlar texnikasi ko‘rsatkichlari va ularni amalga oshirish metodikasi, video va audio yozuvlar, sport maydonchalari modellari, ota-onalar uchun o‘quv materiallari, tegishli mavzular bo‘yicha adabiyotlarning bibliografik ro‘yxati; bolaning jismoniy tayyorgarligini hisobga oladi.
Katta o‘qituvchi guruh tarbiyachilarining ishlarini o‘rganadi, rejalashtirish va buxgalteriya hujjatlarini tahlil qiladi, jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarini, ertalabki mashqlarni va bolaning harakatlanish faoliyatini tashkil etishning boshqa shakllarini kuzatadi va tahlil qiladi. Jismoniy madaniyat bo‘yicha ishlarni kuzatib, u o‘qitish metodikasini, jismoniy mashqlar paytida o‘qituvchining buyruqlari, buyruqlari, tushuntirishlari va ko‘rsatmalarini tahlil qiladi; vosita harakati xronometriyasini olib boradi; ekspres diagnostikani amalga oshiradi. Tavsiyalar kuzatishlar asosida ishlab chiqiladi; pedagogik jarayonni takomillashtirish.
Uslubchi muntazam ravishda boshqa maktabgacha ta’lim muassasalarining eng qiziqarli tajribalarini, o‘zgaruvchan dasturlarini va eng yangi adabiyotlarni o‘rganadi.
Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida jismoniy madaniyat bo‘yicha mutaxassis lavozimi joriy etildi. Uning ish vazifalari ushbu mutaxassisga qo‘yiladigan asosiy talablarni o‘z ichiga olgan. Ushbu talablarga muvofiq tarbiyachi maktabgacha yoshdagi bola bilan jismoniy tarbiya bo‘yicha ishlarni tashkil qiladi, uning jismoniy rivojlanishi va sog‘lig‘ining holatini nazorat qiladi. Jismoniy tarbiya mutaxassisi tibbiy, pedagogik, yordamchi va boshqaruv xodimlari bilan yaqin aloqada ishlaydi.
Bola huquqlari to‘g‘risidagi xalqaro konvensiyaga muvofiq qonunchilik asoslari va normativ hujjatlarga rioya qilgan holda, u maktabgacha pedagogika asoslari, yosh fiziologiyasi, pediatriya, jismoniy tarbiya usullarini o‘rganishda olgan bilimlarini amalda qo‘llaydi.
Jismoniy madaniyat bo‘yicha mutaxassis nafaqat jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarini olib boradi, balki vosita faoliyatini tashkil qilishning turli shakllarini ham rivojlantiradi. U o‘qituvchilar, katta o‘qituvchi, shifokor, hamshira bilan eng yaqin aloqada ishlaydi; bola bilan ishlash uslubiga egalik qiladi, harakatni bajarish sifatini nazorat qiladi, ota-onalar bilan ishlaydi. U bola uchun sport tadbirlarini, bo‘sh vaqtni va boshqa faol dam olishni tashkil qiladi. Shu bilan birga, u barcha dasturlashtirilgan jismoniy mashqlarni yaxshi bilishi, bolaning farovonligini diqqat bilan kuzatishi kerak.
Tarbiyachi jismoniy tarbiya yo‘riqchisiga faol yordam beradi va uning ko‘rsatmalarini bajaradi. U bolaning sog‘lig‘i va jismoniy rivojlanishini nazorat qiladi, bolaning oiladagi yashash sharoitlarini o‘rganadi, xonadagi va saytdagi gigiena sharoitlari, jismoniy tarbiya uskunalari, inventarlar, atributlarning tozaligi va xavfsizligi to‘g‘risida g‘amxo‘rlik qiladi; guruh saytini tuzadi.
Tarbiyachi jismoniy tarbiya mutaxassisi bilan yaqin aloqada ishlaydi. U jismoniy tarbiya darslariga materiallar tayyorlaydi, kasbiy saviyasini, jismoniy tayyorgarligini muntazam ravishda yaxshilaydi. Tarbiyachi jismoniy tarbiya va sportni ota-onalar orasida targ‘ib qilishda faol ishtirok etadi, bolaning mustaqil motor harakati uchun sharoit yaratadi.
Tarbiyachi yordamchisi guruh xonasi, sport zali tozaligi va shamollatilishini nazorat qiladi. Bolani jismoniy tarbiya mashg‘ulotlariga, suzishni o‘rganishga, sayr qilishga tayyorlanishga tayyorlashga yordam beradi. U ovqatni tashkil qilishda, yotishga tayyorgarlik ko‘rishda yordam beradi, jismoniy tarbiya vositalari va jihozlarini parvarish qilishda ishtirok etadi.
Musiqa rahbari jismoniy tarbiya bo‘yicha mutaxassis, o‘qituvchilar bilan aloqada. U jismoniy va musiqiy tarbiya rejalarini muvofiqlashtiradi, ertalabki gimnastika komplekslarini, sport tadbirlari va bo‘sh vaqtlarini o‘tkazish mazmuni va usullarini muhokama qiladi. Musiqiy rahbari kuylar, qo‘shiqlar tanlash, badiiy gimnastikada, gidroerobikada musiqadan foydalanish bo‘yicha maslahatlar beradi. Musiqiy rahbar bolaning jismoniy tarbiyasida tegishli nazariy va amaliy tayyorgarlikka, jismoniy tayyorgarlikning zarur darajasiga ega. Jismoniy tarbiya yo‘riqchisi bilan birgalikda u to‘g‘ri pozitsiyani, harakatning ifodaliligini va go‘zalligini shakllantirish ustida ish olib boradi, improvizatsiya qobiliyatini tarbiyalaydi, ijod qiladi va bolaning o‘zini harakatda anglashini ta’minlaydi.