Norqulova dilfuzaning algoritimlarni loyhalash

samaradorligi va murakkabligi ko’rildi va solishtirildi. 

---

ko'rsatmalarni 
almashtirishingiz 
mumkin. 
2-misol 
LoopImitation2 
protsedurasi (i, n: butun son); agar i Bunday holda, ko'rsatmalar 
bajarilishidan oldin, protseduraga rekursiv qo'ng'iroq paydo bo'ladi. 
Hisoblagichning maksimal qiymatiga erishmagunimizcha protseduraning 
yangi namunasi, avvalambor, boshqa misolni chaqiradi va hokazo. Shundan 
keyingina, chaqirilgan protseduralarning oxirgisi uning ko'rsatmalarini 
bajaradi, so'ngra oxirgi, ammo bitta ko'rsatmani bajaradi va hokazo. 
LoopImitatsiya2 (1, 10) ni chaqirish natijasi tabriklarni teskari tartibda chop 
etadi: Salom N 10 … Salom N 1 Agar biz rekursiv deb ataladigan 
protseduralar zanjirini tasavvur qilsak, unda 1-misolda biz bundan oldin 
chaqirilgan protseduralardan keyingilariga o'tamiz. 2-misolda buning 
teskarisi keyinroq oldingisiga. Va nihoyat, ikkita ko'rsatma bloklari orasiga 
rekursiv qo'ng'iroqni qo'yish mumkin. Misol uchun: LoopImitation3 
protsedurasi (i, n: butun son); begin writeln ("Salom N", i); (Birinchi 
ko'rsatmalar bloki bu erda joylashgan bo'lishi mumkin),

Mavzu: 6.Taqribiy integrallash usullari aniqligi va hisoblash hajmi 
bo‘yicha taqqoslash
 
Reja: 
1.
2. To‘g‘ri to‘rtburchaklar usuli
3. Trapetsiyalar va Parabolalar (Simpson) usullari
4. Aniq integralni taqribiy hisoblash
5. Aniq integralni taqribiy hisoblashning algoritmlari va dasturlari
Xulosa

 
Kirish. 
Taqribiy hisoblashlar – MAT ning amaliyot uchun muhim boʻlimi. 
Differensial tenglamalar, matematik analiz, algebra, optimal boshqaruv kabi 

---

sohalarda masalalarni yechish usullarini ishlab chiqadi. Asosiy masalalari: 
1) biror analitik ifoda bilan berilgan funksiyaning xususiy qiymatlarini 
argumentlarining berilgan qiymatlariga qarab hisoblash; 2) koeffitsiyentlari 
sonlardan iborat boʻlgan algebraik va transsendent tenglamalar va shunday 
tenglamalar sistemasini yechishning Taqribiy hisoblashlari; 3) funksiyalarni 
differensiallash va integrallashning taqribiy hisoblari. Taqribiy hisoblashlar 
yordamida olingan natija anikligiga, asosan, yaxlitlash xatosi va qoʻllanilgan 
usul xatosi taʼsir etadi. Bu xatoliklarning hisoblash jarayonidagi taʼsirini 
kuzatib borish uchun absolyut xato vanisbiy xato tushunchalari kiritilgan. 
Biror miqdorning aniq qiymati A bilan uning taqribiy qiymati a orasidagi Aa 
qgʻ A — agʻ farqning absolyut qiymati a sonining absolyut xatosi, Za q tqu 
nisbat esa a sonining ni s b i y xatosi deyiladi. Koʻpincha, nisbiy xato 
foizlarda ifodalanadi. Taqribiy hisoblashlarda turli matematik jadvallar va 
zamonaviy hisoblash texnikalari muhim vositadir.
Berilgan [a,b] kesmada uzluksiz bo`lgan f(x) funksiya uchun F(x) 
boshlang`ich funksiyani topish mumkin bo`lsa, N`yuton Leybnits formulasi
b
f (x)dx
 
bo`yicha aniq integralni hisoblagan edik. Lekin har qanday
a
uzluksiz funksiya uchun uning boshlang`ich funksiyasini hamma vaqt topish 
qiyin, bazi hollarda esa boshlang`ich funksiyani elementar funksiyalar orqali 
ifodalab bo`lmaydi.
Masalan.
sin x dx, 
cosxdx, 
x
2 
dx,
sin x
2
dx, cosx
2
dx, 
1 k
2 
sin
2 
xdx, 
x 
x 
dx
ln x ,
.
Bunday hollarda N`yuton Leybnits formulasidan foydalana olmaymiz. 
Shuning uchun ularni taqriban bo`lsa ham hisoblashga to`g`ri keladi. Aniq 
integrallarni taqribiy hisoblaydigan bir qancha usullar mavjud. Ulardan 

---

uchtasini: to`g`ri to`rtburchaklar, trapetsiyalar hamda parabola (Simpson) 
usullarini keltiramiz.