Numonov dostonbekning miroiqtisodiyot. Makroiqtisodiyot fanidan tayyorlagan

Iste’molchilarni yanada kambag‘allashtiradigan tashqi savdoning bunday instrumentlari bizga umuman kerak emas, chunki shundoq ham tashqi savdo yopiqligi zararini iste’molchilar qariyb chorak asrdan buyon o‘z tanalarida his qilib kelmoqda. Bojlarni pasaytirib, uni kvota kabi boshqa to‘siqlar bilan almashtirish ularning hayotini yaxshilamaydi, balki yomonlashtirishi mumkin.
Xulosa shuki, Investitsiyalar va tashqi savdo vazirligi tarif kvotasini xalqaro tajriba deb ro‘kach qilsa-da, ochig‘i bizga bunaqa zararli xalqaro tajriba kerak emas. Ammo hechqisi yo‘q, xalqaro tajribaning ham faqat zararlilarini olishga o‘rganib qolganmiz. Iste’molchilar esa kambag‘allashishda davom etadi”, – dedi Mirkomil Xolboyev.
Iqtisodchi Behzod Hoshimov vazirlikning yuqoridagi raddiyasiga munosabat bildirish o‘rinsizligini, keltirilgan vajlar noto‘g‘ri ekanini ta’kidladi. Otabek Bakirov esa “bu yerda hech qanday raddiya ko‘rmagani”ni, ITSV “standart byurokratik gaplar bilan cheklangani”ni aytdi.

Import va eksport boji - import boji xalqaro shartnomalarga muvofiq belgilanadi ^[1]. Oʻzbekiston Respublikasi savdo-iqtisodiy aloqalarda eng koʻp qulaylik berish tartibini qoʻllayotgan mamlakatlarda ishlab chiqarilgan tovarlar uchun undiraladigan import boji stavkalarining eng kam yoki eng koʻp miqdori qonun hujjatlarida belgilab qoʻyilganligini koʻrish mumkin. Savdo-iqtisodiy aloqalarda eng koʻp qulaylik berish tartibi nazarda tutilmagan mamlakatlarda ishlab chiqarilgan yoki qaysi mamlakatda ishlab chiqarilganligi aniqlanmagan tovarlar uchun undiriladigan import boojining stavkalari ikki baravar oshirilishini kuzatish mumkin, „Boj tarifi toʻgʻrisida“gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga asosan, Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan tarif preferensiyalari beriladigan hollar bundan mustasno ^[2]. Import hamda eksport bojining stavkalari Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi belgilaydigan tartibda joriy etilishi qonunda belgilangan.

Oddiy import

Bu eng sodda narsa, bu bojxona jarayonidan qonuniy yo'l bilan o'tib, mamlakat ichida sotish uchun chet el mahsulotlarini olishni anglatadi.
Uni tavsiflovchi ba'zi bir omillar shundan iboratki, tovar cheksiz muddatgacha yoki u o'z hududida tijorat tsiklini tugatguncha qoladi va erkin mavjuddir.

Bojsiz import

Bu bojxona cheklovlari mavjud bo'lishi yoki bo'lmasligi mumkin bo'lgan shartnoma yoki bitim yordamida olib kiriladi.
Uning eng dolzarb xususiyatlari shundaki, u boshqalar qatori xorijiy tovarlarga ega bo'lib, ular kelishuvlar orqali amalga oshiriladi, ular portlarda ba'zi ko'rsatmalar cheklanishidan foydalanishadi va tovar cheklanishi mumkin.

Majburiyatlar bo'yicha reimport

Texnik yoki taqdimotda ishlamay qolishi mumkin bo'lgan tovarlar qaytarib yuborilganda, ularni jo'natgan kompaniyalarga qoplanadi va ular qayta jo'natilganda tarifli dasturlar uchun ko'proq xarajatlarni keltirib chiqaradi.
U erkin tasarrufga ega bo'lgan tovar bo'lishi, u kelgan hududga qayta kirib borishi, oldingi eksporti va shu ekspeditsiya bilan qo'shilgan atributlarga ega bo'lishi bilan tavsiflanadi.