Geografiyada koordinatalar (taxminan) sferik koordinatalar tizimi sifatida tanlanadi - kenglik, uzunlik va ma'lum umumiy darajadan balandlik (masalan, okean). Geografik koordinatalarga qarang. Geografiyada koordinatalar (taxminan) sferik koordinatalar tizimi sifatida tanlanadi - kenglik, uzunlik va ma'lum umumiy darajadan balandlik (masalan, okean). Geografik koordinatalarga qarang. Astronomiyada osmon koordinatalari tartiblangan juft burchak miqdoridir (masalan, o'ng ko'tarilish va moyillik), ular yordamida osmon sferasidagi yoritgichlar va yordamchi nuqtalarning holatini aniqlaydi. Astronomiyada osmon koordinatalarining turli tizimlaridan foydalaniladi. Ularning har biri mohiyatan sferik koordinatalar tizimidir (radial koordinatasiz) tegishli tanlangan asosiy tekislik va kelib chiqishi bilan. Osmon koordinatalar tizimi asosiy tekislikni tanlashiga qarab gorizontal (ufq tekisligi), ekvatorial (ekvatorial tekislik), ekliptik (ekliptik tekislik) yoki galaktik (galaktik tekislik) deb nomlanadi. Eng ko'p ishlatiladigan koordinatalar tizimi to'rtburchaklar koordinatalar tizimi (dekart koordinatalari tizimi deb ham ataladi). Agar siz tekislikda ikkita o'zaro perpendikulyar sonli o'qlarni qursangiz: OX va OY, u holda ular koordinata o'qlari deb ataladi. Gorizontal OX o'qi abssissa o'qi (x o'qi), vertikal OY o'qi ordinata o'qi (y o'qi) deb nomlanadi. Agar biz koordinata tekisligida ixtiyoriy A nuqtani olsak va undan koordinata o'qlariga perpendikular chizsak, u holda perpendikulyarlarning asoslari ikkita raqam bo'ladi. Vertikal perpendikulyar ko'rsatgan songa A nuqtaning absissasi deyiladi. Gorizontal perpendikulyar ko'rsatgan son A nuqtaning ordinatasi.
Do'stlaringiz bilan baham: |