O yakubjonov, S. Tursunov, J. Muqimov

Biologik xususiyatlari. Issiqqa talabi. Suli m o ‘tadil iqlim o ‘simligi. 
U ru g ‘i 2-4 ° C 'd a n u n a boshlaydi. 6-12 °C h a ro ra t m aysalarning qiyg‘os 
unib chiqishi uchun eng qulay hisoblanadi. M aysalari bahorgi past 8-
9 °C gacha b o ia d ig a n sovuqqa chidaydi. T uplanish davrida h a ro ra t 
15-18°C b o iis h i yaxshi k o ‘rsa tk ic h h iso blanad i. Y u q o ri h a ro ra t va 
yozgi q u ru q havo suliga yom on t a ’sir etadi. H a ro ra t 38-40°C da suli 
b a rg la ri s o i i b q o la d i. E r ta p is h a r n a v la r u c h u n fo y d ali h a r o r a t 
y ig ‘indisi 1300-1600°C va k ech pishar n a v la r u c h u n 1500-1800°C ni 
tashk il qiladi.
Namlikka talabi. Suli boshqa g ‘alla ekinlariga n isb atan nam sevar 
o ‘sim lik h iso b lan ad i. S ulining tra n sp ira tsiy a koeffitsiyenti 430-500 
hisoblanadi. 0 ‘simlikning suvga talabi butun o ‘sish davrida yuqori b o iib , 
ayniqsa, naychalash bosqichidan r o ‘vak chiqarishgacha ju d a k o ‘p suv 
talab qiladi. A na shu davrda suv yetishmasa, hosildorlik keskin kamayib 
ketadi. Suli boshqa bahorgi ekinlarga q araganda tuproqning ortiqcha 
nam ligiga birm un cha chidam li, u q u ru q havo va garm seldan q a ttiq
zararlanadi. D onning to iis h va yetilish davridagi ortiqcha namlik o ‘sish 
davrining cho‘zilib ketishiga sabab b o ia d i, shuning uchun suli shimoliy 
tum anlarda sovuq tushguncha pishib ulguradi.
Sulining p o ‘stli xillari p o ‘stsiz donlilarga nisbatan unib chiqishi uchun 
donining ogirligiga nisbatan 60 foiz suv oladi. Sulidan seryogin yillari 
m o ‘1 hosil olinadi.
Tuproqqa talabi. Suli tuproqqa unchalik talabchan emas, bu sulining 
ildiz sistemasining yaxshi rivojlanishiga va o ‘zlashtirish xususiyatining 
yuqoriligiga b o g iiq . Sulini qum li va sh o ‘rlangan yerlardan tashqari, 
h am m a y e rd a o ‘stirish m u m k in. T u p ro q n in g k islo talilig ig a yaxshi

---

chidaydi. T uproqning kislotaliligi (rN-5-6) b o is a ham o ‘saveradi. Sulining 
ildizi 120 sm chuqurlikka va yon tom onga 180 sm gacha kirib boradi.