O 'z b e k is t o n r e s p u r L ik a s L o L iy va o 'r t a m a X s u s t a 'l I m V a z ir L ig I

Tab'i nazmi bor edi, devon tarkib qilib 
edi. Vais she'ri bisyor past va bemaza edi. Andoq she'r aytqondin aytmag'on
“ Уильям Эрскин. Бобур Хиндистонда. -Т : «Чулпон», -1985., 102-103 бетлар
26 7

---

yaxshirog'dur \  B o b u r ana sh u zaruriyatni his etgan holda she'riy at nazariy asin in g
a ru z v a z n i q o id a ia r ig a b a g ‘ishlab “M u x tasar” asarin i y ozdi. T a'k id la sh jo iz k i, 
" M u x ta s a r ’d a m iso l o ’rn id a keltirilgan sh e'r yoki she'riy p arch alar tarb iy av iy
jih a td a n x a lq p e d a g o g ik a s ig a to ’ la m osligi bilan h o z ir ham tarb iy a vositasi sifatid a 
x iz m a t q ila y o tir. D e m a k , B o b u r yosh av lo d n in g oson sav o d chiqarishi h a q id a
q a y g ‘u rib , im lo n in g o s o n belg ilarin i y aratish b ilan birga yozm a v a o g ‘zaki n u tq n in g
rav o n v a tu s h u n a rli b o ‘lishini talab qilib, nu tq m adaniyatini tash v iq o t v a ta r g ‘ ibot 
e td i. E ng m u ra k k a b h iso b lan g an aru z nazariyasini d alillar bilan sh arh lab
a d a b iy o tsh u n o slik
fa n ig a , 
m a'lu m
m a'n o d a 
y an g ilik lar 
kiritdi. 
Z ah irid d in
M u h a m m a d
B o b u r o ‘z d av rin in g y e tu k p six o lo g i sifatida o ‘ziga y aq in
k is h ila rn ig in a e m a s, balki 
atroflaridagi 
boshqa 
k ishilarning 
ham x atti- 
h a ra k a tla rin i v a a x lo q in i k uzatadi, ular xulqini o ‘rganadi, tax lil qiladi, y ax sh i 
fa z ila tla rn i o ‘zida, o ila a'zo larid a, yaqin k ish ilarid a tarb iy alash g a, y om on x u lq larn i 
b a rta ra f etish g a h a ra k a t qiladi. U “ B o b u rn o m a” asarida 80 dan o rtiq sh ax sn in g
nom ini tilg a o lib, 50 dan o rtiq zam ondoshi xu lq -o d o b i, iisoniyligi, n asl-n asab i, 
m an sab i, k asb i, ijo d i va ilm i-fan g a q o ‘shgan hissasi haqida to ‘xtalad i, u larg a 
a d o latli b a h o la r b e ra d i, o ‘z m unosabatini bildiradi. B obur to m o n id an xulqi tax lil 
e tilg a n sh a x sla r a so san o ‘z axloqi bilan x a lq q a ta'sir etishi m um kin b o ‘lgan shohlar, 
sh ah zo d alar, v a z irla r, b ek lar, m irzolar, d indorlar, shoirlar, o lim lar edi. E ng m u h im i, 
x u lq i m a'lu m d a ra ja d a y u q o ri b o ‘lgan m a n sab d o rla rn in g o ‘zig a xos x u su siy atlarid an
x ab a rd o r sh a x sg in a h u k m d o r yoki nufuzli k ish ilarg a m unosabat b ildirishi, baho 
b erish i m u m k in ed i. B o b u rn in g fikricha, o ‘z d av rin in g m a'rifatli kishisi 
e sa 
o d a m la r xulqini h u k m d o r sifatid ag in a em as, balki xu lq atvorda, ax lo q d a n am u n ali 
kishi sifatid a k u z a tish i v a tah li etishi, uning natijasi aso sid a o 'z hukm ini berishi 
k erak ed i. B o b u rn in g o ilav iy tarb iy a haqidagi fikrlari ham q im m atlid ir. U o ilad a 
o n g li holda q a ttiq q o ‘llik bilan bolalarni tartib li, intizom li 
q ilib tarb iy alash n i talab 
etadi.