O zbek iston respublikasi oliy va 0 ‘rta maxs*js ta’lim vazirligi

obyektga y o ‘nalgan m aqsadni am alga oshirish ezg u niyati 
ro'yobga chiqadi. M asalan, bular kundalik m o d d iy eh tiy o j- 
larni qondirish, sayohaíga ch iq ish , ish joy in i o'zgartirish , 
til markaziga o ‘qishga kirish, qarindoshlari h o lid a n xabar 
olish , televizor tom osh a q ilish istaklari tug‘ilish id a n iborat 
b o'lish i m um kin. Bu asn oda iroda aktining o ‘z ig a xosligi 
sh undaki, bunda nafaqat xoh ish -istak d agi m aq sad ni tan lay 
olish , balki uni am alga osh irish im koniyati an iq roq ek a n - 
ligini tushunish hamda anglashdir. Xuddi shu tariqa irodaviy 
h arakatning m u h im tarkib i, b in ob arin , ajratib o lin g a n  
m aqsadga erishishning y o ‘l- y o ‘riqlari shakíi va m oh iya ti 
to ‘g ‘risida m ulohaza yuritish, uning ustida b osh qotirish 
davri b oshlan adi. M azkur jarayond a fikr y u ritila y o tg a n  
vositalarning m aqsadga m uvofiqligi tahlil q ilin a d i, aqlan 
ch am alab ko'riladi, uni ro ‘yobga chiqarishga ayn an m os 
yord am chi uslublar, harakatlar tanlanadi. Y u q orida m u lo - 
haza yuritilgan aqliy xatti-harakatlarning barchasi o 'z in in g  
m ohiyati bilan iroda aktining tarkibiga kiruvchi aq liy jara- 
yonlar, aqliy lahzalar, vaziyatlar sifatida m ujassam lashadi.
Irodaviy aktning b oshlanishi maqsadga erish ish y o 'l- 
y o ‘riqlari haqiqatdan aniq istaklarning ushalishiga xizm at 
qilish to ‘g ‘risida oqilona qarorga kelishda o ‘z ifodasini topadi. 
P six o lo g ik m a 'lu m o tla r n in g k o ‘r sa tish ic h a , ta n la n g a n  
harakatlar oqilona, om ilk or ekanligi to ‘g ‘risida bir qarorga 
k elingan va m aqsadga m u vofiq ish on ch li d alilla r ustiga 
qurilganida ushbu jarayon qiyinchiliklarsiz so d ir b o ‘ladi.