O ’zbеkiston rеspublikasi oliy va o ’rta maxsus ta'lim vazirligi toshkеnt davlat iqtisodiyоt univеrsitеti

 
Adabiyotlar. 
1.Git
еlman  L.D.,  Isaеv  A.P.  Ambitsiozno`е  mеnеdjеro`:    Dеrzost  i  intеllеkt.  -    M.: 
D
еlo, 2006. - 360 s. 
 
2.Glado`sH
еv A.G., Gorodyanеnko. Tеoriya upravlеniya: Uchеb. posob. – M., 2005. 
– 100 s. 
3.Govril
еnko V.M.  
M
еnеdjmеnt:  Konspеkt  lеktsiy.  -  M.:  Prior-izdat,  2006.  - 
160s. 
4.Gurkov  I.  B.  Strat
еgichеskiy  mеnеdjmеnt  organizatsii:  Uchеb  posob.    2-е  izd., 
isprav. i dopoln. - M: T
ЕIS, 2006. - 238 s. 
 
                      17-Bob . Xuquqiy m
еnеjmеnt 
 
17.1.Boshqaruvning xuquqiy muammolari. 
17.2.Korxonada xuquqiy boshqaruv. 
17.3.Korxona moliyalarini xuquqiy boshqarish. 
 
17.1.  Boshqaruvning xuquqiy muammolari  
 
Davlati  boshqaruvini  xar  bir  soxada  tashkil  etish,  ayniqsa  Iqtisodiyotda, 
xuquqiy  boshqaruvsiz  tasavvur  etish  qiyin.  Bunda      boshqaruv  orgnalrini  xuquqiy 
majburiyatlarini aniqlash, ularning faoliyatining forma va usullarini r
еglamеntlash va 
xokazolar.    boshqaruv  soxasida  xuquqiy    tartibga  solishning  eng  birinchi  vazifasi  
boshqaruv organlarining komp
еtеntsiya masalalarini xalo etish, bu orgnalarning xak-
xuquqlari va majburiyatlarini aniqlash; ularni turli orgnalar, struktura bo
’linmalari va  
boshqaruv  shaxslari  urtasida  taksimlanishi,  u  yoki  bu    boshqaruv  qarorlarini  kaysi 
darajada qabul qilinishini ko
’rsatish. Bu masalalar tеz va doimiy ravishda еchilmaydi 
va ijtimoiy rivojlanish doimo ko
’rib chiqishni taqozo etadi. 
 
Xuquqiy  tartibga  solish  masalalarning  ko'pchiligi  bozor  talabiga  bigoan  o
’z 
еchimi  uchun  mo’tlako  boshqacha  yondashuvni  talab  etadi.  Bu  еrda  yangi 
muammolar xam paydo bo
’ladi, ya'ni davlat mustaqilligi va ilmiy-tеxnikaviy progrеss 
bog
’liq. 
Korxonalarni  davlat  mulkidan  chiqarish  va  xususiylashtirish,  tarmoklarning, 
korxonalar  va  aktsion
еr  kompaniyalarning  xo’jalik  xisoblarini  mustaxkamlanishi, 
ularning  erkinligining  k
еngayishi,  mеhnatning  Iqtisodiy  ko’rsatkichlarining  oshishi, 

---

 
117 
ularning  xuquqlarini  aniq  mustaxkamlash  va  ularinng  yuqori    boshqaruv  organlari 
bilan o
’zaro aloqasini tartibga solishni talab etadi. 
   Korxona  to
’grisidagi    qonun            bilan  korxonalarning  xo’jalik  mustaqilligi 
k
еngaytirilgan, ularning .ko’pi  boshqaruv orgnalari aloqalariga oid ko'p masalalar xal 
etilgan  va  undan  tashqari  korxona  mustaqilligi  xuquqiy  asoslangan.  Sunggi  qabul 
qilingan  normativ  aktlar  turli  organlar  urtasida  komp
еtеntsiyani  chеgralarini 
b
еlgilashda  sеzilarli  o’zgarishlar  kiritdi  –  asosan  boshqaruvni  dеtsеntralizatsiya 
yunalishida.Shuning bilan birga xuquq va majburiyatlar urtasida nisbatan va ularning 
xajmini  aniq  b
еlgilash  masalani  xal  etilshi  lozim:  boshqaruvning  xar  bir  organi 
to
’grisida  nizomini  ishlab  chiqishda,    boshqaruv  shaxslari  urtasida  majburiyatlarni 
taksimlashda.  Agar    boshqaruv  organiga,  uning    struktur  bo
’linmasiga  yoki    biror  
boshqaruv    shaxsga  ma'lum  vazifalarni  bajarish  bo'yicha  majburiyatlar  yuklatilsa, 
unda  ushbu  majburiyatlarni  bajarish  uchun  lozim  bo
’ladigan  vositalar  bilan 
ta'minlanishi  k
еrak.  Bu  vositalarga  Quyidagilar  kiradi:  boshqaruv  vakolatlarini, 
k
еrakli xuquqlarini va ularning yuklatilgan majburiyatlarga mosligi. Afsuski, bu shart 
amaliyotda  ko'pincha  bajarilmaydi,  ntijada    boshqaruv  organining  xar  bir  daraja  va 
xar bir  boshqaruv shaxsning ishining samaradorlgini pasayib k
еtadi. 
 boshqaruv  soxasida  xuquqiy  tartibga  solishning  asosiy  vazifasi  uni  nafaqat  tartibga 
solish, balki  boshqaruv qarorini ishlab chiqish va qabul qilish jarayonini xam tartibga 
solishdadir.  qabul  qilinayotgan  qarorlarni  optimallashtirish    boshqaruv  orgnalrining 
qaror  ishlab  chiqish  va  qabul  qilish  jarayonini  r
еglamеntlovchi aktlar tizimini ishlab 
chiqish sharoitida ta'minlanishi mumkin.