O‘bekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

KXYaT standartlari ikkinchi sinfga mansub bo‘lib, quyidagi tarkibga ega:

Guruhdagi standartlar mazmuni	Standart raqami
Umumiy qoidalar	DS 2.001-70...DS 2.004-83
Asosiy qoidalar	DS 2.101-68...DS 2.124-85
Buyumlarning konstruktorlik hujjatlaridagi klassifikasiyasi va belgilanishi	DS 2.201-80
Chizmalarni rasmiylashtirish bo‘yicha umumiy qoidalari	DS 2.301-68...DS 2.32-84
Mashinasozlik va asbobsozlik buyumlari chizmalarini taxt qilish qoidalari	DS 2.401-68...DS 2.430-85
Konstruktorlik hujjatlari bilan muomala qilish (hisob, saqlash, nusxa olish, o‘zgartirish kiritish) qoidalari	DS 2.501-68...DS 2.505-82
Ekspluatasiya va ta’mirlash hujjatlarini taxt qilish qoidalari	DS 2.601-68...DS 2.609-85
Sxemalarni taxt qilish qoidalari	DS 2.701-76...DS 2.797-81
Qurilish va kemalar qurish hujjatlari taxt qilish qoidalari	DS 2.801-74...DS 2.857-75
Boshqa standartlar

Chizma – bu asosiy texnik hujjatdir. Unda narsaning (mashina, inshoot, detal va shu kabilar) tayyorlanishi va nazorat qilinishi uchun zarur bo‘lgan barcha o‘lchamlar, masshtablar, uning tarkibi haqidagi ma’lumotlar to‘liq beriladi. Chizma qurish jarayoni – maxsus bilim va malakaga asoslangan ijodiy jarayon hisoblanadi.

Buyum deb korxonalarda tayyorlanishi nazarda tutilgan har qanday buyum yoki buyumlar to‘plamiga aytiladi.
Ularni quyidagicha: detallar, yig‘uv birikmalari, komplekslar va komplektlarga bo‘lish mumkin.
GOST 2.102-82 bo‘yicha konstruktorlik hujjatlari (KH)ga matnli va grafikli hujjatlar kiradi. Loyiha bosqichiga qarab hujjatlar loyixaviy yoki ishchi bo‘lishi mumkin. Matnli hujjatlarga spetsifikatsiyalar, turli qaydnomalar, tushuntirish xatlari, texnik shartlar, sinash uslubi va dasturi, hisob-kitoblar, ekspluatatsion - ta’miriy hujjatlar kiradi.
GOST 2.106-82 “Matnli hujjatlar”da o‘rnatilgan talab bo‘yicha tushuntirish xatida quyidagi bo‘limlar bo‘lishi zarur: kirish; vazifasi va qo‘llash doirasi, loyixalashtirilayotgan asbobga qo‘yilgan texnik talablar, tanlangan konstruksiya ta’rifi va asoslanishi, xisob-kitob qismi, ishlab chiqilayotgan mezonlarni qo‘llash bo‘yicha tashkiliy ishlar ta’rifi, kutilayotgan texnik effektlar ko‘rsatkichi, unifikatsiya satxi. Grafikli hujjatlar 2 xil ko‘rinishda: sxemali va chizmali bo‘ladi.
GOST 2.701-82 bo‘yicha sxemalar fizik tabiatiga ko‘ra: elektr, kinematik, grafik, aralash va optoelektron bo‘lishi mumkin. Elektr sxemalarni qo‘llashda KXYAT standartlarida o‘rnatilgan 2 turdagi grafik belgilar ishlatiladi: shartli va to‘g‘ri burchakli.
Konstruktorlik hujjatlarining tizimi O‘zbekiston Respublikasining konstruktorlik hujjatlarini yagona tizimi (O‘zKHYaT) majmuiga kiruvchi standartlarni maqsadli mo‘ljallanishi, taaluqlik doirasi, tasniflash guruhlarining tarkibi va belgilanishi bo‘yicha umumiy qoidalarni belgilaydi. O‘z KHYAT standartining talablari konstruktorlik hujjatlarini ishlab chiqish bilan shug‘ullanadigan barcha iqtisodiyot tarmoqlari va xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar uchun majburiydir.