Obilov ilhom

ishonchli odamni qo‘ygan. 
**** MEHTAR devonbegining o‘rinbosari edi 
 
 
8-o’zbek 35-mavzu majburiylarga 
****OLIMXON 1805-yilda birinchi bo‘lib xonlikda 10 ming kishilik muntazam qo‘shin tuzdi. Bu qo’shinning 
asosini tog‘li tojiklar tashkil etdi. U “Navkariya” deb atalgan
(!!! Buxoro amirligida ham muntazam qo’shin – “NAVKARIYA” deyilgan va uni Amir HAYDAR tashkil 
qilishni boshlagan, Xiva xonligida esa – “XON NAVKARLARI” deb atalgan va uni MUHAMMAD 
RAHIMXON I tashkil etgan) 

---

****UMARXON davrida muntazam qo’shin soni 12 ming kishiga yetkazildi.
****XUDOYORXON nisbatan zamonaviy to'pchi qo'shinni tuzdi.
**** XUDOYORXON esa Usmonli davlatidan sifatli tayyorlangan miltiq (vintovka) olib keltirdi.
(!!! Buxoro xonligida miltiq – “TO’FANG” deb atalgan) 
****Qo’qon xonligida qilquyruq, qoraqozon va qoracherik deb ataluvchi nomuntazam qo‘shin ham saqlab 
qolindi.
(!!! Buxoro amirligida nomuntazam qo’shin – “QORACHERIK” deyilgan, Xiva xonligida esa – “XALQ 
LASHKARI”) 
****XIX asming 30—40-yillarida Qo’qon xonligida jami 30 ming askar bor edi.
**** Tinchlik vaqtlarda har kuni askarlarning 1/10 qismiga oila a’zolari bilan ko‘rishib kelishga ruxsat etilgan. 
****Qo‘shin tarkibiy jihatdan sipoh (otliq), to ‘pchi (artilleriya), sarboz (piyoda) va saralangan  maxsus 
bo’lim (galabotit va merganlar) deb ataluvchi 4 qismdan iborat bo‘lgan.
****U davrda OTLIQ QO’SHIN qo‘shinning asosini tashkil etgan.
*Muntazam tartibda xizmat qiladigan har bir otliq askarga davlat tomonidan bahosi 80 tillagacha turadigan ot va 
egar-jabduq berilgan.
*Xonlikda 20 ming nafar otliq askar xizmat qilgan. 
****Qo‘shin qo’mondoniga harbiy harakat chog‘ida AMIR LASHKAR unvoni berilgan.
****Qo'shinda MINGBOSHI - oliy qo‘mondon,
****QO’SHBEGI - o‘z qo‘shiniga ega beklik hokimi
****BOTIRBOSHI - bekliklardagi harbiy ishning ahvoli uchun mas’ul 
****VALIY - artilleriya qo‘mondoni 
****QO’RBOSHI - qurol-aslaha ishlab chiqarish ustaxonasi va omborxona boshlig‘i 
****YOVAR - amiri lashkar maxsus bo‘linmasi boshlig‘I
****TO’QSOBA - o‘z tug‘iga ega bo‘lgan harbiy bo'linma boshlig'i 
****PONSODBOSHI - 500 nafardan iborat harbiy qo’shin qo’mondoni 
****Harbiy harakatlar paytida xonning XOS SOQCHILARi askarlarni jangda ruhlantirib turgan. 
*Chekinayotganlarga burch haqida eslatib turish ham ularning vazifalariga kirgan. 
****QOZI ASKAR - harbiy harakat boshlanishidan oldin xon nomidan jihod e’lon qilgan. Bundan tashqari, 
*o'ljani baholagan va *qo‘shinning ma’naviy qiyofasi uchun ham javobgar bo‘lgan. 
****QOZI RAIS esa qo’shin muftiysi bergan fatvo ijrosining ta’minlanishini nazorat qilgan. 
****Harbiy harakatlar chog‘ida har bir bo’linmada 5 kishilik guruh ham faoliyat yuritgan. Ularning vazifasi 
yarador bo‘lgan askarlarni jang maydonidan olib chiqish hamda halok bo’lganlarni dafn etishdan iborat edi. 
(!!!! ESLAB QOLING!!! Bunday guruh faqat QO’QON xonligida bor) 
****QO’QON xonligida Harbiy harakatlarni boshlashdan oldin qo‘shin ilg'or (oldingi qism), maymana (o‘ng