Odatdagi tushunchaga ko’ra ijod ozchilik kishilarning, buyuk san’at asarlarini, yangi mashinalarni, dastgohlar va hokazolarni yaratadigan istedodli odamlarning qismatidir

1-misol. Avtomobil g`ildiragi pokrishka, kamera va diskdan tashkil topgan. Har bir avtomobil kompaniyasi diskning original dizaynini o`ylab topib, tayyorlangan disklar bilan avtomobillarning yanada chiroyli ko`rinishini taminlashga harakat qiladi.
Tasvirda keltirilgan disklardan birini tanlab olib, uning chizmasini bajaring. Agar bu mavzu Sizni qiziqtirib qolgan bo`lsa, bir nechta variant disklar eskizini ishlab, mualliflik variantingiz loyihasini bajaring (11-shakl).

2-misol. Eshik tutqichi konstruktsiyasini yakunlash.
Vazifa: 1. Tutqich 1 ni eshik tutqichi asosi 2 ga vint 3 bilan biriktirish usulini ishlab chiqing (12-shakl).

2. 
   Detallarning biriktirish joylari ko`rsatilgan yig`ish chizmasi fragmentini bajaring.
   
3. 
   Eshik tutqichi yig`ish chizmasini bajaring.
   

Yuqorida keltirilgan misollar o`quvchilarga topshiriqlarning yechimlarini o`zlari istagan tarzda ijodkorlik elementlarini kiritib bajarishlariga mo`ljallangan. O`quvchilar topshiriqlarni bajarishda chizma standartlari talablariga amal qilishlari va o`zlari taklif qilgan loyiha-yechimlarini afzallik tomonlarini tushuntirib, himoya qilishlari kerak bo`ladi.

XULOSA
Umumiy o’rta talim maktablarining texnik ijodkorlik va dizayn fanining o’quv dasturida xalq hunarmandchiligining boshlang’ich elementlari singdirilgan turini o’rganishning kuchaytirilgan boshlangich darajasi bo’lib, unda xalq hunarmandchiligi yo’nalishlari boyicha ustoz-shogird ananalari haqida malumotlarni egallay olish; sodda naqsh elementlarini chiza olish; hunarmandlarning sodda ish namunalarini bajara olish; kichik hajmdagi buyumlarni toqiy olish; kashtachilik yonalishida sodda naqsh elementlaridan iborat kompozitsiyalarni tika olish; oz mehnat harakatlarini oquv topshiriqlari asosida munatazam mukammalashtirib bora olish; odob-axloq qoidalari, sabr-toqat, irodalilikka oid tushunchalarni o’rganish, taxlil qilish, rioya qilish; hunarmandlarning qol mehnatiga oid tushuncha va bilimlarini umumlashtirgan holda amaliy vazifalarni bajara olish, hunarmandlar haqidagi malumotlarni egallash, hunarmandlar faoliyatiga oid malumotlarni to’plash va tavsiflay olish kompetnsiya elementlari shakllantirish vazifalari ko’zda tutilgan. O’quvchilarda ushbu bilim konikma va malakalarni shakllantirishda ularning grafik tasvirlar bilan ishlash qobiliyatlarini ham rivojlantirib borishga togri keladi. Biz ushbu kurs ishimizda texnik ijodkorlik faoliyatining bosqichlarida o’quvchilarning grafik bilim va ko’nikmalarini shakllantirish masalalarini o’rganib chiqdik.
Inson maktabda, uyda va kochada turli asbob va mashinalar qurshovida yashaydi. Bizning zavod va fabrikalarimizda har kuni koplab stanoklar, elektrovozlar, samolyotlar, maishiy mashinalar, masalan, muzlatgichlar, chang yutgich va boshqalar ishlab chiqariladi. Chizmasiz bu mashinalarni yaratish ham, ishlab chiqarish ham mumkin emas. Chizmalar injenerning oy-fikrlarini ishchiga yetkazadi. Chizmalarga qarab mashinalarning ayrim qismlari yasaladi, tayyor detallardan murakkab qurilmalar yigiladi. Shu sababli, chizmani ―texnika tili deb ataydilar.
Texnikani egallash uchun, yuqori malakali ishchi, qishloq xojalik mexanizatori yoki muhandis bolib yetishish uchun chizmalar tayyorlashni, yani chizmalar chizishni bilish va ularni tushunish, yoki chizmachilik tili bilan aytganda, chizmalarni o’qiy olish kerak. Ishchi chizmani o’qir ekan, konstruktor o’ylab chiqargan narsani ko’z oldiga keltiradi. Chizmalar zavodlardan zavodlarga, bir mamlakatdan ikkinchi mamlakatga yuborib turiladi. Chizmani oqishni bilgan har qanday ixtisosdagi kishi chizmani tushunadi va unga qarab eng murakkab mashinaning tuzilishini ham bilib oladi. Faqat injenerlargina emas, balki har bir ishchi ham chizmachilikni bilishi kerak.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. Karimov I.A. “Yuksak malakali mutaxassislar taraqqiѐt omili”, Toshkent, “ Oʻzbekiston”.1995y.-23b.
2. Karimov I.A. .:“Oʻzbekiston buyuk kelajak sari”, Toshkent, “Oʻzbekiston”.1998y.-68b.
3. Mirziѐyev Sh.M.:“Mamlakatimiz taraqqiѐti va xalqimizni xaѐt darajasini yuksaltirish- barcha demokratik yangilanish va iqtisodiy isloxatlarimizning pirovard maqsadidir”, Toshkent, “
Oʻzbekiston”.2017y.-199b.
4. Mirziѐyev Sh.M. .:“Erkin va farovon demokratik Oʻzbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz”, Toshkent, “ Oʻzbekiston”.2016y.-27b
5. Mirziѐyev Sh.M. .: “Qonun ustivorligi va inson manfatlarini taminlash-yurt taraqqiѐti xalq farovonligining garovi”, Toshkent, “Oʻzbekiston”.2017y.-26b
6. Mirziѐyev Sh.M. .:“Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga quramiz”, Toshkent, “Oʻzbekiston”.2017y.-484 b
7. Muslimov N.A..: “Mehnat talimi, kasb tanlashga yoʻllashni oʻqitish metodikasi”. Darslik,Toshkent-.2014y.-457 b
8. Munavvarov A.. ―Pedagogika. –T.: ―Oʻkituvchi 1997-y.
9. Muslimov N., Sharipov Sh.. Texnik ijodkorlik va dizayn. — T.: ―Toshkent, 2007
10. Olimov Q.T., Uzoqova L.P., Halimov E.Z., Rustamov R.M., Ashurova S.Y.
Maxsus fanlarni oʻqitish metodikasi. –T.: “Fan”, 2004, -120 b.
11. Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligining 2009-yil 14-avgustdagi 286sonli buyrugʻi bilan tasdiqlangan ―Talabalarni mustaqil ishini tashkil etish va nazorat qilish boʻyicha yoʻriqnoma.Toshkent-2009