Oddiy foizlar; murakkab foizlar

Diskont - bu boshlang’ich summani hisoblash, aniqlash uchun oshgan qiymatdan ayriladigan chegirma summasidir. Diskontlash (ustama yozish) - bu ustamalar yozish, aniqrog’i foizlarni hisoblash.
Oddiy foizlarda boshlang’ich summani quyidagi formula bilan aniqlaymiz:
S
Pm  (13)
1 in
bu erdan diskont summasi
D = S - R (14)
Murakkab foizlar bo’yicha diskontlash quyidagi formula orqali bajariladi:
S _n
Pm  _n  SV (15)
(1i)
bu erda
ⁿ 1 ^n
V  _n  (1i) (16)
(1i)
Agarda foizlar bir yilda m marta ustamalansa, quyidagi formulaga ega bo’lamiz:
S
Pm  _mn (17)
(1 j m/ )
Diskontni ko’paytiruvchisi teng:
mn j mn
V  (1 )
m
Hisob usuli bo’yicha boshlang’ich summa va diskont qo’yidagicha aniqlaniladi:
РS(1nd), (18)
bu erda n - ssuda muddati; d - hisob stavkasi.
Р  S(1d)ⁿ (19)
ⁿ
D P S S   1(1d)  (20)
Ekvivalentlik tenglamasini qo’yidagicha yozish mumkin:
m n
 P_k  P_q
1 1
bu erda, R_k- K to’lovni qandaydir bir paytga bo’lgan hozirgi (keltirilgan)
miqdori; P_q-Q to’lovni o’sha paytga bo’lgan hozirgi miqdori.
Faqatgina moliyaviy to’lovlarni ekvivalentligini emas, balki foiz stavkalarini ekvivalentligini ham aniqlash mumkin. Masalan, 1 va 4 formulalarni olaylik:
P 1
S  P(1in); S  1in 
1 nd 1 nd
d i
i  ‹€, d 
1 nd 1in