Odil sudlov. Huquq-tartibotni muhofaza qilish. Adliya / Adliya organlari. Notariat. Yuridik xizmat]

Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur bandning beshinchi — yettinchi xatboshilarida ko‘rsatilgan fuqarolik holati dalolatnoma yozuvlari bilan bog‘liq ma’lumotlarni taqdim etish imkoni bo‘lmagan taqdirda, ushbu ma’lumotlar notarial idoralar tomonidan mustaqil ravishda, “FHDYning yagona elektron arxivi” axborot tizimi orqali olinishi mumkin.
Elektron tizimlarda texnik nosozliklar bo‘lganda, ushbu tashkilotlar bilan axborot almashuvi kuryerlik xizmat orqali amalga oshiriladi.
(29-band O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021-yil 27-iyuldagi 464-sonli qaroriga asosan sakkizinchi va to‘qqizinchi xatboshilar bilan to‘ldirilgan — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 27.07.2021-y., 09/21/464/0710-son)
Agar qonun bo‘yicha merosxo‘rlarning biri yoki bir nechtasi vorislikka chaqirishga asos bo‘ladigan munosabatlar mavjudligini isbotlaydigan hujjatlarni taqdim etish imkoniyatiga ega bo‘lmasa, ular merosni qabul qilib olgan va tegishli isbotlarni taqdim etgan boshqa barcha merosxo‘rlarning yozma roziligi bilan guvohnomaga kiritilishi mumkin. Bu rozilik yozma ariza ko‘rinishida rasmiylashtiriladi. Merosxo‘rlar shaxsan o‘zlari meros ochilgan joydagi notarial idoraga kelib, arizani taqdim etgan holda, ularning imzolarining haqiqiyligini shahodatlash talab qilinmaydi. Bu holda, notarius merosxo‘rlarning shaxsini aniqlaydi va imzolari haqiqiyligini tekshiradi, bu haqda arizaga belgi qo‘yadi va shaxsini tasdiqlovchi hujjatning nomini, uning raqamini, qachon va kim tomondan berilganligini va tug‘ilgan yilini ko‘rsatadi.
Ushbu ariza notarius, Qonunning 26-moddasida sanab o‘tilgan mansabdor shaxslar yoki O‘zbekiston Respublikasi konsullik muassasalarining konsullari tomonidan shahodatlantirilgan holda taqdim etilishi mumkin.
30. Agar meros mulki tarkibiga ov miltig‘i kirsa, bunda notarius O‘zbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi organlari (ichki ishlar organlari) tomonidan meros qoldiruvchiga ushbu miltiqni saqlash uchun berilgan ruxsatnomani va ovchi biletini merosxo‘rdan talab qiladi.
31. Aksiyadorlik jamiyatining aksiyadorlarining meros mol-mulki tarkibiga ularga tegishli bo‘lgan aksiyalar kiradi.
Hujjatsiz shakldagi qimmatli qog‘ozlarga mulk huquqi tegishli investitsiya vositachisi yoki Qimmatli qog‘ozlar markaziy depozitariysidan olingan depo hisobvarag‘ining ko‘chirmasiga asosan tasdiqlanadi.
Meros olish tartibida nafaqat qimmatli qog‘ozlar turi sifatida aksiyalar balki to‘liq shirkat, kommandit shirkat, qo‘shimcha mas’uliyatli yoki mas’uliyati cheklangan jamiyat ishtirokchisining, ishlab chiqarish kooperativi a’zosining (ishtirokchi, hissa qo‘shuvchi, kommanditchining) ulushi (hissasi) kirsa, bunda tegishli shirkat, kooperativ, jamiyatdagi ushbu ishtirokchining (a’zoning) ustav fondidagi (kapitalidagi) ulushi (hissasi) ham kiradi. Ushbu huquqlarga meros qoldiruvchiga mulk huquqi asosida tegishliligining dalili sifatida notarius uchun tegishli tashkilotlarning ta’sis hujjatlari yoki bu haqda merosxo‘rlar tomonidan taqdim etilgan boshqa hujjatlar xizmat qiladi. Merosxo‘rlarda ushbu isbotlovchi hujjatlar mavjud bo‘lmasa, notarius ko‘rsatilgan tashkilotlarning mansabdor shaxslaridan tegishli hujjatlarni olishda ko‘mak berishi lozim.
Oldingi tahrirga qarang.
32. Fermer xo‘jaligining mol-mulki qonunchilik hujjatlariga muvofiq meros qilib qoldiriladi.
(32-bandning birinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)
Fermer xo‘jaligi boshlig‘i vafot etgan taqdirda, fermer xo‘jaligi mulkiy kompleks sifatida merosxo‘rlarga o‘tadi.
33. Bankda (boshqa kredit tashkilotida) saqlanayotgan omonat, meros beruvchining nomidagi qimmatli qog‘ozlar mavjudligini tasdiqlashda, notarius merosxo‘rlardan omonat daftarchasini (bank omonati shartnomasini yoki omonat mavjudligini isbotlovchi boshqa tegishli hujjatni), qimmatli qog‘ozlarga nisbatan esa tegishli investitsiya vositachisi yoki Qimmatli qog‘ozlar markaziy depozitariysining ma’lumotnomasini talab qiladi. Omonat daftarchalari nusxalari va ma’lumotnomalar meros ishiga biriktirilgan bo‘lishi kerak.
Agar meros tarkibida banklar va boshqa kredit tashkilotlarida saqlanayotgan omonat pul mablag‘lari mavjud bo‘lib, biroq merosxo‘rlar uni tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etish imkoniyatiga ega bo‘lmasalar, bu holatda notarius meros tarkibini aniqlash va uni himoya qilish uchun banklar, boshqa kredit tashkilotlari va yuridik shaxslarga ma’lumotnoma berish haqida so‘rov yuborishi mumkin.
Notarius olingan ma’lumotni faqat vasiyatni bajaruvchiga yoki merosxo‘rlarga taqdim etadi.
34. Agar meros mol-mulkiga nisbatan taqiq va xatlov qo‘yilgan bo‘lsa, taqiq va xatlov olib tashlanmagunga qadar guvohnomani berish to‘xtatib turiladi. Garov (ipoteka) shartnomasi asosida meros mol-mulkiga taqiq qo‘yilgan bo‘lsa, garovga oluvchining roziligi bilan taqiq bekor qilinmagan holda merosxo‘rlarga guvohnoma berilishi mumkin.
35. Vasiylikdagi yoki homiylikdagi merosxo‘rlarga guvohnoma berilganligi haqida notarius ularning mulkiy manfaatlarini himoya qilish uchun merosxo‘rlarning doimiy yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatga olingan manziliga ko‘ra vasiylik va homiylik organlariga xabar beradi.
36. Notarius tomonidan berilgan guvohnomada ko‘rsatilmagan boshqa meros mol-mulklari bo‘yicha merosga bo‘lgan huquq to‘g‘risida qo‘shimcha guvohnomalar beriladi.
Boshqa mol-mulkka qo‘shimcha merosga bo‘lgan huquq to‘g‘risida guvohnomani berishda ilgari berilgan guvohnomaga kiritilmagan merosxo‘rlar murojaat qilganda, ular ham umumiy asoslarda qo‘shimcha mulk bo‘yicha merosga bo‘lgan huquq to‘g‘risida guvohnomaga kiritiladi.
37. Ba’zi bir merosxo‘rlarning ulushlari hal etilmaganda, guvohnomada hal etilmagan ulush miqdori ko‘rsatiladi.
38. Guvohnoma Tizimga kiritiladi hamda har bir notarial harakat alohida tartib raqami bilan ro‘yxatga olinadi va notarius tomonidan tasdiqlanadigan yoki beriladigan hujjatning matnida ko‘rsatiladi.
Tizimdagi tartib raqamlari har bir kalendar yil boshida birinchi tartib raqamidan boshlanadi.
Oldingi tahrirga qarang.
39. Guvohnoma berishda Tizimga quyidagi shaxslarning jismoniy shaxsning shaxsiy identifikatsiya raqami (keyingi o‘rinlarda — JSh ShIR) kiritilishi shart:
O‘zbekiston Respublikasining biometrik pasportga yoki ID-kartaga ega bo‘lgan fuqarolari;
O‘zbekiston Respublikasida yashash guvohnomasiga yoki ID-kartaga ega bo‘lgan chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar;
JSh ShIR mavjud bo‘lgan O‘zbekiston Respublikasi hududida vaqtincha (doimiy) yashayotgan chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar;
JSh ShIR mavjud bo‘lgan 16 yoshga to‘lmagan fuqarolar.
16 yoshga to‘lmagan fuqarolarda JSh ShIR mavjud bo‘lmaganda Tizimga ularning tug‘ilganlik haqida guvohnomasining seriyasi va raqami kiritiladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Mazkur band talablari qonunchilik hujjatlariga muvofiq yashash guvohnomasisiz va doimiy ro‘yxatga olinmasdan O‘zbekiston Respublikasi hududidan ko‘chmas mulk sotib olish huquqiga ega bo‘lgan chet el fuqarolariga nisbatan tatbiq etilmaydi.
(39-bandning yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 4-apreldagi 153-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 05.04.2022-y., 09/22/153/0266-son)